پایگاه خبری تحلیلی طنین یاس - سمیرا گرجائی پری در مقاله ای پیرامون الگوهای برجسته دینی، ابعاد مختلف وجودی و اخلاقی فاطمه زهرا(س) را به عنوان بانوی بزرگ اسلام و الگوی بی نظیر زنان عالم بررسی کرده است:
مقدمه:
«لَقَدْ کانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کانَ یَرْجُوا اللَّهَ وَ الْیَوْمَ الْآخِرَ»[احزاب/21]
اگر کسی خدا و بهشت و رستگاری روز قیامت و شفاعت میخواهد، باید از معصومین سرمشق بگیرد و سرمشق گرفتن از اهل بیت سلام الله علیهم یعنی رعایت تقوای الهی.
جایگاه والای ائمه اطهار (سلام الله علیهم) و تأثیر آن بر زندگی شخصی افراد بر هیچ کسی پوشیده نیست. در زیارت مقدسه جامعه کبیره که از امام هادی (علیه السلام) نقل شده است، می خوانیم: (هرکس به نزد شما آمد نجات یافت و هر کس نیامد هلاک شد). از میان معصومین (علیه السلام) وجود پربرکت و نازنین حضرت فاطمه زهرا(سلام الله عليها) برای زنان مسلمان به مانند خورشیدی درخشان راه را نشان داده و آشنایی با سبک زندگی ایشان می تواند تمامی انسان ها را به سرمنزل مقصود هدایت نماید. امام خميني (ره) با توجه به الگوهاي بي بديل جهان اسلام مي فرمايد: «ما بايد سرمشق از اين خاندان [خاندان پيامبر صلي الله عليه و آله] بگيريم؛ بانوان ما از بانوانشان و مردان از مردانشان؛ بلكه همه از همه ي آنها. الگوي حضرت زهرا(سلام الله عليها) الگوي پيغمبر است[1]».
دستیابی و در دسترس قرار دادن سبک زندگی ائمه اطهار (سلام الله علیهم) و بالأخص خانم صدیقه طاهره (سلام الله علیها) در جامعه امروز که نظام سرمایه داری غرب به همراه تهاجم فرهنگی در تلاش است الگوهای مبتذل را برای زنان و دختران جوامع مسلمان ارائه نماید، ریسمانی است بس مستحکم و یافتن آن گنجینه ایست که سعادت بشری را رقم خواهد زد.
برای استفاده هرچه سودمندتر از سبک زندگی ایشان مباحثی را مدنظر قرار می دهیم؛
فرزندآوری :
در مبحث جمعیت و فرزند آوری پیشرو بودن شخصیت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)، با وجود سن کم و مشکلات عدیده ای که ایشان در بحث ولایت با آن روبرو بودند فرزندانی به دنیا آورند که هرکدام از ایشان در تربیت و اسلام پذیری نمونه و سرمشق جهان اسلام می باشند. این بانوی فداکار، با وجود ازدواج در سنین پایین، امکانات اندک در آن دوران و سختی های بی شمار توانستند چهار فرزند به دنیا بیاورند که ایشان از زمره بهترین بندگان خدا هستند. حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در تربیت فرزندان خود الگوی عملی ایشان بودند به طوریکه در مباحث عبادی و تکالیف الهی سعی می نمودند خود عمل کرده تا فرزندان از ایشان سرمشق گیرند.
همسرداری:
یکی دیگر از نکات برجسته زندگی حضرت ازدواج و همسرداری ایشان است. با توجه به اینکه ایشان خواستگارانی بسیار و از طبقه مُتمولین داشتند اما ایشان تصمیم را به نظر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) موکول نمودند تا آنجا که جبرئیل بر پیامبر (صلی الله علیه و آله) نازل شده و خبر عقد حضرت علی (علیه السلام) با خانم فاطمه زهرا (سلام الله علیها) اعلام نمود. انتخاب خداوند تبارک و تعالی از جهت ایمان و تعهد حضرت علی (علیه السلام) بوده است که دقت به داشتن ایمان و غیرت برای مردان باید به جای توجه به مادیات و مسائل دنیوی را ملاک قرار دهند. اگر ملاک ازدواج جوانان همانند زندگی حضرت زهرا(سلام الله علیها) مهر و عطوفت، آرامش و ایمان و تقوا باشد، اگر سلامت فکر و دارا شدن فرزندان سالم و با تربیتی دینی باشند رجوع به زندگی حضرت ایشان را به این مهم خواهد رساند.
حضرت زهرا (سلام الله علیها) در رفتار با همسر خود نیز نمونه بودند. ایشان با تمامی فضیلت های خود همسری نیکو و مطیع برای امیرالمؤمنین (علیه السلام) بودند و همواره همراه و پشتیبان ایشان در خانه و در امر ولایت بودند. تقسیم کارهای منزل، همراهی و همدلی ایشان با همدیگر، همراهی همسر در روزهای سخت و ... مصداق یک بانوی آسمانی است که می تواند کانون زندگی خویش را گرم نگاه داشته و فرزندانی مهربان و صبور پرورش دهد.
ايثار و از خودگذشتگي حضرت زهرا (سلام الله عليها) يكي از مهمترين عوامل استحكام زندگي ايشان با امام علي (عليه السلام) مي باشد. از طرف ديگر محبت و وفاداري ايشان به همسرخود كه البته نكته اي متقابل ميان اين دو همسر آسماني مي باشد نيز از ديگر جنبه هاي استحكام زندگي ايشان است.
دوری از تجملات:
یکی از معضلات جامعه امروز فراهم نمودن جهیزیه های سنگین و برپایی عروسی های مجلل با هزینه های سرسام آوری می باشد که هم خانواده ها دچار مشکلات عدیده می شوند و هم جوانان دیگر تن به ازدواج نداده و زندگی مجردی را برمی گزینند. با كمي كنكاش در زندگي اين بانوي بزرگوار اسلام، مراسم عروسي و جهزيه ايشان به عنوان فرزند پيامبر (صلي الله عليه و آله) و به عنوان يك بانوي فرهيخته به حدي ساده است كه در چند جمله گنجانده مي شود. اين سبك زندگي و اين شرايط ازدواج يك الگوي بسيار مناسب براي جوانان بالأخص دختران مي باشد كه چگونه است حضرت فاطمه زهرا (سلام الله عليها) اينگونه به ازدواج به عنوان كامل نمودن دين خود مي نگرد و هدفشان را از ازدواج با اهداف والايي گره مي زنند كه دستيابي به آنها سعادت دنيا و آخرت را رقم خواهد زد.
مشارکت سیاسی:
عملكرد سياسي حضرت زهرا (سلام الله عليها)، در دفاع از حريم ولايت، پس از دوران رحلت پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) تا زمان شهادت ايشان، از فرازهاي مهم تاريخ اسلام است[2]. يكي از بارزترين رفتارهاي سياسي حضرت زهرا(سلام الله عليها) ايراد خطبه است. ايشان با استفاده از زمان و مكان مناسب، سعي در بيداري و آگاهي مسمانان داشتند. از اين رو به دنبال غصب «فدك» با جمعي از زنان به سوي مسجد مدينه حركت فرمودند. آن حضرت چادري بر پيش روي خود حايل كردند و در كمال عفت و حجاب، به ايراد خطبه پرداختند[3]. اين خطبه كه در جهت غصب «فدك» ايراد شد، از جهاتي خطبه اي اقتصادي به شمار مي آيد اما با دقت بيشتر مي توان آن را يك خطبه سياسي بيش از اقتصادي برشمرد. حضرت زهرا(سلام الله عليها) با ايراد اين خطبه يك رفتار سياسي و الگوي صحيح مشاركت سياسي زنان را در تمامي عرصه هاي اجتماع بيان داشتند. ايشان با حفظ حجاب و عفاف خود در شرايط كاملاً اسلامي و به دور از هرگونه بي عفتي توانستند هم مشاركت خود در اجتماع را حفظ نمايند و همچنين يك جهان بيني صحيحي از فعاليت سياسي شيعه را نه تنها براي افراد جامعه خود بلكه براي آيندگان به يادگار بگذارند.
الگوی کامل:
با توجه به اینکه دین مبین اسلام الگوی کامل و بی بدیلی مانند حضرت زهرا (سلام الله علیها) را در دل خود دارد این یک موهبت عظیم خدادادی است که استفاده از این اقیانوس بی پایان راهگشای زندگی هر انسانی است. اگر خوب دقت نماییم تاریخ دینی ما یک تاریخ پیوسته می باشد که گذشته سرمشق حال و حال نیز سرمایه ای برای آیندگان می باشد. حضرت زهرا (سلام الله علیها) که نگین درخشان گذشته ما مسلمانان است نمونه ی کاملی برای زندگی حال زنان و دختران می باشد به طوریکه آیندگان نیز بدون هیچ مشکلی از این دریای عظیم بهره مند خواهند شد. به طور كلي در طول زندگي پرخير و بركت حضرت صديقه طاهره (سلام الله عليها) ساده زیستی، عبادت، تربیت فرزندان، مشارکت در مسائل سیاسی و اجتماعی و حجاب و عفاف از نکات بسیار برجسته ايست که می توان ابعاد گسترده و تأثیرگذار آن را برای انسان های آزاداندیش بیان نمود.
در نهایت می توان بیان داشت که ممکن است در مسائل جزئی و متغیر تفاوت هایی در زندگی ائمه اطهار(سلام الله علیهم) با جامعه امروز وجود داشته باشد که همین امر باعث می گردد تا گروهی عنوان نمایند نمی توان زندگی های زمان گذشته را با امروز قیاس و از آنها الگوسازی نمود. اما باید گفت که زندگی ایشان در امور متغیر و جزئی متفاوت است اما در امور ثابت و کلیات زندگی برای جامعه امروزی و حتی آیندگان بسیار کارساز و مؤثر خواهد بود. منظور از امور جزئی و متغیر این است که در شرایط زمان های گذشته زندگی شکلی خاص داشت که در جامعه امروز این امر رواج ندارد مانند آرد نمودن گندم و یا پخت نان که جز در برخی جوامع رواج کامل ندارد. اگر بخواهیم شرایط زندگی دوران حضرت زهرا (سلام الله علیها) را در جزئیات زندگی با جامعه امروز مقایسه نماییم کاری منطقی نخواهد بود اما در بحث از مسائل کلی مانند؛ تربیت فرزند و همسرداری، ولایت پذیری، حجاب و عفاف و... مباحثی کلی و ثابت مطرح می گردد که در هر زمان و مکان مطرح شده و وابسته به زمان نیست. به طور نمونه مسائلی مانند تقسیم کار حضرت علی (علیه السلام) و حضرت زهرا (سلام الله علیها) در منزل یک مبحث کلی و ثابت است که در تمامی زمان ها موضوعیت دارد.
با توجه به جامعه امروز که هجوم رسانه های افسارگسیخته غربی برای پیشبرد اهداف سردمداران خود روز به روز بیشتر شده و جوانان و زنان این مرز و بوم و حتی زنان مسلمان تمام جهان را مورد هدف قرار داده است لزوم معاصر سازی این الگوهای بی نظیر بیش از پیش احساس می گردد.
جمع بندي:
انسان ها سعي مي كنند كه رفتارهايشان را بر اساس الگوهايي كه خود انتخاب مي كنند استوار سازند و چه بسيار نيكو كه اين الگو به درستي انتخاب شده باشد و موجب رشد و تكامل انسان گردد. بدون كوچكترين ترديد، الگوهايي كه در اسلام و به واسطه قرآن به انسان ها معرفي مي گردد؛ الگوهايي كامل و بدون نقص بوده و راهنماي بشريت است. حال اين سؤال به ذهن مي آيد كه چرا ما تا به اين اندازه به الگو بودن حضرت زهرا (سلام الله عليها) اصرار ورزيده و ايشان را يكي از بهترين هاديان زنان مسلمان و حتي غير مسلمان مي دانيم؟ حضرت فاطمه زهرا (سلام الله عليها) در اطاعت از فرامين خداوند متعال، در روش صحيح و بدون خطاي زندگي، همسرداري، تربيت فرزنداني صالح و اثرگذار، تعليم و تعلم، گسترش تفكر صحيح اسلامي، دفاع از حريم ولايت، عبادت و بسياري از خصايص ديگر يك الگوي كامل و بي بديل مي باشد به طوريكه الگو و سرمشق قرار دادن ايشان از يك سو باعث دست يافتن به سعادت دنيا و آخرت بوده و از طرف ديگر يك افتخار بس بزرگ براي زنان مسلمان مي باشد كه از اين درياي بي انتهاي معرفت كه خداوند عزوجل در اختيار ايشان نهاده است بهره مند مي گردند.
انشاالله که بتوانیم با بهره برداری از سبک زندگی فاطمی، سعادتمندی را برای تمامی زنان و دختران کشورمان به ارمغان بیاوریم.
منابع:
[1] - (روح الله موسوي خميني، صحيفه نور، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1366، ج5، ص283)
[2]- (نيكوبرش راد، فرزانه، مجله مباحث بانوان شيعه، تابستان 1384،شماره 4،فاطمه زهرا(ع)؛ الگوي مبارزه سياسي زن امروز)
[3] - (ابومنصور طبرسي، پيشين،ج1، ص253)
انتهای پیام / غ