در ماه سوم تكامل مغز به مرحله نهايي خود رسيده است. در اين زمان به سرعت مغز رشد ميكند و حجم آن چند برابر ميشود. رفلكسهاي جنين خود را نشان ميدهند.
شهرزاد: اين پدر و مادرها را ديدهايد كه زمان حاملگي عكسی سياه و سفيد از سونوگرافي دستشان گرفتهاند و دائم ميخواهند يك لوبياي چشم بلبلي را به جاي عكس بچهشان به شما قالب كنند؟ بعد شما هم هرچه زور ميزنيد وسط آن همه موجها و سايههاي سياه و سفيد كه شبيه فال قهوه است نميتوانيد بچه آنها را پيدا كنيد و فقط الكي سر تكان ميدهيد؟ اينها تقصيري ندارندها؛ همهاش از علاقه زياد است. خيلي از پدر و مادرها از زماني كه متوجه ميشوند كودكي در راه است مدام ميخواهند بدانند كه بچه شان چه شكلي است و الان در چه وضعيتي قرار دارد. اينها همان والديني هستند كه بعد كودكشان به دنيا آمد، بزرگ شد و دانشگاه شهرستان ديگري قبول شد، هر روز زنگ ميزنند و ميپرسند: «امروز ناهار چي خوردي؟» مطلبي كه در ادامه ميخوانيد تقديم به همين پدر و مادرهاست.
ماه اول
30 روز بعد از بسته شدن نطفه و زماني كه جنين از حالت يك گلوله كوچك سلولي خارج شده، ساختار اوليه اندامها و ارگانهاي حياتي در حال شكلگيرياند. جنين در اين زمان شبيه يك لوبياست.
كمتر از يك سانتي متر طول دارد.
جوانههاي اوليه قلب، سيستم گوارش، ستون فقرات و نخاع، همچنين مغز در حال شكلگيري از يك لوله اوليه از سلولهاي حياتي هستند كه در مركز جنين در حال تقسيم و تمايزند.
جفت در حال شكلگيري و رشد است.
اين توده سلولي الان 10 هزار برابر زماني است كه تازه نطفه تشكيل شده و نخستين سلول انسان شكل گرفته بود.
در اين ماه، سلولهايي كه بعدا قرار است چشم را تشكيل بدهند بهصورت دايرهاي در جلوي لوله عصبي قرار ميگيرند. جوانههاي اوليه دهان و زبان هم سلولهاي اوليه خود را بهدست ميآورند.
خيلي از پدر و مادرها مدام ميخواهند بدانند كه بچه شان چه شكلي است. اينها همان والديني هستند كه بعد كودكشان به دنيا آمد، بزرگ شد و دانشگاه شهرستان ديگري قبول شد، هر روز زنگ ميزنند و ميپرسند: «امروز ناهار چي خوردي؟»
ماه دوم
در پايان هفته هشتم، جنين شما بين 5/2 تا 3 سانت طول دارد.
قلب جنين كه هنوز شبيه 2 لوله در هم پيچيده است شروع به فعاليت كرده است.
چشمها، بيني، زبان، گوشها و جوانههاي اوليه دنداني در حال شكلگيري هستند.
در نوزدان پسر، آلت جنسي در حال شكلگيري است.
جنين ميتواند حركت كند اما مادر هنوز متوجه حركت نميشود.
جوانههاي پستان در هفته هفتم روي سينه بهوجود ميآيند.
اولين امواج مغزي در اين زمان شكل ميگيرند. مغز براي نخستين بار با بعضي عضلات و اندامها متصل ميشود و ميتواند به آنها پيام دهد.
بيضهها و تخمدانها در اين زمان قابل تشخيص هستند.
در پايان هفته هشتم تكامل زبان كامل ميشود و شكل نهايي خود را ميگيرد.
ماه سوم
در پايان هفته 12، وزن آن حدود27 گرم است و در نهايت 6 تا 7. 5 سانتي متر طول دارد.
در اين ماه، شكل ظاهري جنين از آن حالت لوبيايي شكل خارج شده و تا حدودي فرم طبيعي بدن انسان گرفته است.
لالههاي گوش شكل گرفتهاند و ناخنها هم در انگشتان بهوجود آمدهاند.
دستها، پاها و انگشتان آنها كاملا شكل خود را پيدا كردهاند.
اغلب بافتها و اعضاي داخلي بدن جنين تشكيل شدهاند حتي جوانههاي چشايي روي زبان شكل گرفتهاند.
در پايان هفته دهم ميتوان به وسيله سونوگرافي داپلر، ضربان قلب جنين را ثبت كرد.
تكامل مغز به مرحله نهايي خود رسيده است. در اين زمان به سرعت مغز رشد ميكند و حجم آن چند برابر ميشود. رفلكسهاي جنين خود را نشان ميدهند.
عضلات گونه كه بعدا وظيفه مكيدن را بهعهده دارند شكل ميگيرند. جوانههاي دنداني همچنان در حال زياد شدن هستند و غدد بزاقي تكامل پيدا كرده شروع به ترشح بزاق ميكنند.
تارهاي صوتي بهوجود ميآيند.
ماه چهارم
در هفته 16 عمر جنين، وزن آن حدود 200 گرم و طول آن تقريبا 18 سانتي متر است.
رفلكسهاي جنين درحال شكلگيري است و ممكن است در اين ماه جنين قادر باشد شستش را بمكد.
غدد عرق در حال شكلگيري در پوست هستند.
انگشتان شكل نهايي خود را پيدا ميكنند.
جنسيت جنين اكنون كاملا قابل تشخيص است.
پوست روشن و صورتي و شفاف است و تمام سطح آن با موهاي جنيني پوشيده شده است.
در اين مرحله اگرچه جنين كاملا بهصورت يك انسان كامل درآمده است اما نميتواند خارج از رحم مادر زنده بماند.
از اين مرحله به بعد جنين فقط رشد ميكند. تكامل تقريبا تمام شده است.
ماه پنجم
جنين بين 20 تا 25 سانتي متر طول دارد و در پايان اين ماه وزن آن به 450 گرم ميرسد.
موهاي سر شروع به رشد كردن و ظاهر شدن روي سر ميكنند.
ارگانهاي داخلي بدن در حال رشد كردن و بالغ شدن هستند.
ابروها، پلكها و مژهها بهوجود ميآيند.
مادر در اين ماه براي نخستين بار متوجه حركات جنين ميشود.
جنين در هفته 18 ديگر ميتواند بخوابد و بيدار شود و حتي حالت دلخواهش را براي خواب انتخاب كند.
تخمكهاي رحم جنين دختر در اين ماه بهوجود ميآيند و اينها همه تخمكهايي است كه يك زن ميتواند در تمام زندگياش داشته باشد.
ماه ششم
جنين در اين سن بين 27 تا 35 سانتي متر طول دارد و وزن آن نهايتا به حدود 900 گرم ميرسد.
پلكها از هم جدا ميشوند و جنين براي مدت كوتاهي چشمانش را باز ميكند و دوباره ميبندد.
سطح پوست جنين از مادهاي به نام ورنيكس پوشيده شده است كه نقش محافظتي دارد.
جنين در اين سن قادر به سكسكه كردن است و گاهي سكسكه ميكند.
فعاليتهاي مغز تكامل بيشتري مييابد. دهان و لبها حساستر ميشوند و امواج مربوط به فعاليت بخش بينايي جنين را هم در اين ماه ميتوان ثبت كرد.
ماه هفتم
وزن جنين در اين ماه حدود يك و نيم كيلو گرم و طول آن بين 35 تا 40 سانتي متر است.
رشد جوانههاي چشايي زبان كامل شده است.
لايههاي چربي زير پوست در حال شكل گيرياند.
بعضي از ارگانهاي داخلي همچنان مسير بلوغ را طي ميكنند.
پوست جنين هنوز در اين ماه چروك خورده و قرمز است.
امواج مغزي جنين ديگر كاملا شبيه امواج مغزي يك نوزاد است.
اگر در اين مرحله نوزاد به دنيا بيايد نارس تلقي ميشود و احتياج به مراقبتهاي ويژه دارد.
ماه هشتم
در پايان ماه هشتم، وزن جنين در نهايت به 5/2 كيلوگرم و طول آن به 45 سانتي متر ميرسد.
رشد كلي در اين ماه سريعتر انجام ميشود.
مغز در ماه هشتم رشد بسيار زيادي دارد.
در داخل بدن جنين همه اعضا داخلي به غير از ريه كاملا رشد كردهاند.
حركات بچه يا همان لگد زدنها آنقدر قوي شده است كه ميتوان آنرا از روي پوست شكم مادر هم ديد.
كليههاي كاملا رشد كرده و بالغ شدهاند.
چروكهاي پوست كمتر شده است.
ناخنها رشد ميكنند و از نوك انگشتان بلندتر ميشوند.
عنبيه در اوايل اين ماه رنگ ميگيرد و رفلكس چشم نسبت به نور ايجاد ميشود.
ماه نهم
وزن بچه در پايان ماه نهم حاملگي بهطور طبيعي بين 2600 تا 3500 گرم است و يك جنين 9 ماهه بايد حدود 50 سانتي متر طول داشته باشد.
ريهها در اين ماه بالغ ميشوند.
جنين در اين ماه ديگر كاملا رشد كرده است و ميتواند خارج از رحم مادر هم زنده بماند.
پوست بهتدريج صورتي و صاف ميشود.
فعاليت بچه در اين ماه كمتر ميشود.
جنين در رحم شروع به چرخش ميكند و پايينتر ميآيدتا وضعيت مناسب براي زايمان پيدا كند.
در اين سن جنين به سمت نور حركت ميكند و به نور واكنش نشان ميدهد.