مقالات بهداشت و توسعه

مقدمه: تصميم گيرندگان سلامت در تمام دنيا با منابع محدود و نيازهاي نامحدود افراد جامعه رو به رو هستند. بنابراين تخصيص بهينه اين منابع مخصوصا در بخش سلامت و مهم تر از آن در سيستم اورژانس امري ضروري به نظر مي رسد. هدف از انجام اين پژوهش، تعيين ميزان بهينه بودن تخصيص بيماران در پايگاه هاي اورژانس شهر شيراز به بيمارستان ها از طريق مدل حمل و نقل بود.
روش ها: اين پژوهش، مطالعه اي توصيفي- تحليلي است كهبه صورت مقطعي انجام شد. جهت انجام اين پژوهش سه نوع داده مورد نياز بود: تعداد بيماران انتقال يافته از پايگاه هاي اورژانس به بيمارستان هاي دولتي، متوسط فاصله محل حادثه در محدوده پايگاه هاي مختلف تا بيمارستان هاي دولتي و تعداد تخت هاي بخش اورژانس. سپس مدل حمل و نقل با توجه به داده هاي به دست آمده در بالا، ساخته شد. آنگاه مدل را در برنامه Lingo قرار داده و جواب هاي بهينه به دست آمد.
نتايج: با توجه به داده هاي به دست آمده از واحد اورژانس مرکزي مشخص شد که در شش ماه دوم سال 1388، تعداد بيماران دريافتي بيمارستان نمازي 4233 ، بيمارستان فقيهي 1087، بهشتي 1999 و علي اصغر 14 بوده است. پس از مدل سازي با قرار دادن مدل در نرم افزار Lingo نتايج تخصيص بيماران به اين قرار بوده است: بيمارستان هاي نمازي584، فقيهي 1529، بهشتي 3600 و علي اصغر1620.
بحث و نتيجه گيري: براساس يافته هاي به دست آمده از مدل سازي بهينه بخش اعظم بيماران بايد به بيمارستان هاي بهشتي و علي اصغر منتقل شوند که اين امر بيانگر اين است که بيمارستان هاي فوق الذکر بايستي به لحاظ منابع انساني و تجهيزات پزشکي مجهز شوند.

مقدمه: افسردگي از مهم ترين اختلالات خلقي است که عملکرد اجتماعي، شغلي و تحصيلي افراد را تحت تاثير قرار مي دهد. هدف از انجام اين مطالعه تعيين شيوع افسردگي در کارکنان شبکه بهداشت و درمان شهرستان پيشوا و برخي از عوامل مرتبط با آن بود.
روش ها: در اين مطالعه مقطعي همه 124 نفر از پرسنل شبکه بهداشت و درمان پيشوا وارد مطالعه شدند. جهت سنجش افسردگي از پرسشنامه سنجش ميزان افسردگي (سما) و نيز براي سنجش مذهبي بودن از پرسشنامه DUREL استفاده گرديد. جهت تجزيه و تحليل داده ها از آزمون هاي رگرسيون لوجستيک تک متغيره و چند متغيره و همچنين از نرم افزار SPSS نسخه 21 استفاده گرديد.
نتايج: از کل اين افراد 34.7 درصد دچار افسردگي بودند که 2.4 درصد از آن ها افسردگي شديد داشتند. بين جنسيت (زن)، اعتقادات و تجارب ديني و سابقه خدمت و با افسردگي ارتباط معني داري از لحاظ آماري مشاهده گرديد. اما بين سن، تعداد فرزند، وضعيت تاهل، سطح تحصيلات، وضعيت استخدام، داشتن شغل دوم، شرکت در مراسم مذهبي و نيز انجام فعاليت هاي مذهبي شخصي و افسردگي ارتباط معني دار آماري وجود نداشت.
بحث و نتيجه گيري: افسردگي در کارکنان اين شبکه شيوع زيادي دارد. بنابراين پيشنهاد مي گردد اقداماتي در زمينه ارتقاء سلامت روان از جمله شناسايي عوامل به وجود آورنده، برگزاري کارگاه ها و کلاس هاي آموزش بهداشت روان و خدمات مشاوره اي انجام پذيرد.

مقدمه: حرفه دندانپزشکي، يکي از حرفه هايي است که خستگي جسماني و رواني زيادي دارد و مي تواند منجر به سندرم فرسودگي شغلي گردد. هدف از انجام اين پژوهش، ارزيابي فراواني فرسودگي شغلي در دندانپزشکان شهر کرمان بوده است.
روش ها: اين مطالعه مقطعي روي 145 دندانپزشک شهر کرمان شاغل در مطب و مراکز بهداشتي - درماني انجام شد. روش جمع آوري داده ها، پرسشنامه استاندارد فرسودگي شغلي Maslach (مازلاک) بود. آناليز داده ها در نرم افزار آماري SPSS نسخه 18 و توسط آناليز رگرسيون انجام شد.
نتايج: در اين پژوهش 51.7% دندانپزشکان مرد و 48.3% زن، با ميانگين سن 7.18±35 سال بودند. 14.1% افراد مسخ شخصيت شديد، 30.46% خستگي عاطفي و 71.76% دچار عدم موفقيت شخصي (کفايت شخصي) شديد بودند. بين متغيرها سن، جنس، وضعيت اشتغال، ساعات کار هفتگي، تاهل و سال هاي فارغ التحصيلي با فرسودگي شغلي ارتباط آماري معني دار مشاهده نشد. اما بين مسخ شخصيت با وضعيت تاهل و وضعيت اشتغال ارتباط معني داري وجود داشت.
بحث و نتيجه گيري: فرسودگي شغلي در دندانپزشکان کرمان بالا مي باشد. سياست هاي مداخله اي جهت ارزيابي و يافتن عوامل آن و اتخاذ تدابير پيشگيرانه و درماني توصيه مي شود.

مقدمه: در سازمان هاي بهداشتي و درماني، توجه به رفتار شهروندي-سازماني و رضايت شغلي در بهبود عملکرد کارکنان و ميزان و کيفيت خدمات سلامتي موثر مي باشد. با توجه به وجود فشار کاري و مشاهده نارضايتي بيشتر در پرستاران ، به نظر مي رسد بررسي ارتباط رفتار شهروندي-سازماني با رضايت شغلي پرستاران حائز اهميت است.
روش ها: اين مطالعه مقطعي بر روي همه 150 نفر از پرستاران بخش هاي مراقبت ويژه و اورژانس بيمارستان هاي آموزشي شهر کرمان انجام شد. ابزار گردآوري داده ها شامل چک ليست اطلاعات دموگرافيک و پرسشنامه دو بخشي مربوط به سوالات رضايت شغلي پرستاران و رفتار شهروندي-سازماني بود. داده ها با ضريب همبستگي پيرسون و آناليز واريانس يک طرفه تجزيه و تحليل شدند.
نتا يج: ميانگين نمره کلي رفتار شهروندي-سازماني 10.54±88.21 و ميانگين نمره کلي رضايت شغلي 17.69±83.72 بود. بين نمره کلي رضايت ( رضايت دروني و رضايت بيروني) و نمره کلي رفتار شهروندي-سازماني ارتباط معني داري با ضريب همبستگي 0.204 مشاهده شد (P=0.012). همچنين نتايج آزمون تحليل واريانس (ANOVA) و t مستقل نشان داد، بين متغيرهاي دموگرافيک ( سن، تحصيلات، تجربه، واحد سازماني و جنسيت) با رضايت شغلي و ابعادش و رفتار شهروندي-سازماني و زير گروه هايش ارتباطي وجود ندارد.
بحث و نتيجه گيري: به نظر مي رسد که بين رضايت شغلي و رفتار شهروندي سازماني، ارتباط معني داري وجود دارد. لذا مديران بيمارستا ن ها براي دستيابي به اهداف سيستم بهداشت و درمان بايد به اين موضوع توجه کنند.

مقدمه: جيوه يکي از سه فلز سنگيني است که در صدر ليست آژانس حفاظت محيط زيست آمريکا براي مواد سمي و خطرناک داراي اولويت بر سلامتي انسان قرار گرفته است. هدف از اين مطالعه بررسي وضعيت آلودگي محيطي و شغلي انساني با جيوه در ايران است.
روش ها: کليه مطالعات انجام شده در ايران که به نحوي به اندازه گيري جيوه در انسان در ايران پرداخته بودند، با استفاده از منابع الکترونيک در دسترس شاملIranmedex ، SID،Magiran ، Google Scholar، Web of Knowledge، Science Direct و PubMed جستجو شدند. اما با توجه به ناهمگوني نتايج مطالعات، از انجام متاآناليز روي نتايج خودداري گرديد.
نتايج: پس از جستجوي منابع اطلاعاتي، تعداد 47 مقاله يافت شد. از اين تعداد، 44 مطالعه انتخاب و نتايج آن ها بررسي گرديد. هر چند مواجهه محيطي با جيوه در ايران بالا نيست، اما مواجهه شغلي آن در ايران قابل توجه است و مقادير آلودگي در گروه هاي خاص از جمله دندانپزشکان بالاست.
بحث و نتيجه گيري: با توجه به بالا بودن ميزان مواجهه در برخي گروه هاي شغلي، استفاده از وسايل حفاظت فردي و تهويه مطلوب در محل کار بايد مورد توجه قرار گيرد. همچنين توجه به پايش هاي ادواري ميزان مواجهه و معاينات پزشکي شاغلين مرتبط ضروري مي نمايد. براي کاهش مواجهه محيطي، وضع قوانيني در خصوص اندازه گيري جيوه مواد غذايي و استفاده از کامپوزيت هاي عاري از جيوه پيشنهاد مي شود.