بسم الله الرحمن الرحیم
1- قرائت دعای « الهی عظم البلاء » بعد از نمازهای جماعت:
مدتی است رایج شده است که بعضی ها بعد از نمازهای جماعت دعای الهی عظم البلا را قرائت می کنند.و این کار حتی در صدا و سیما و اماکن بزرگ مذهبی مانند مسجد جمکران نیز رواج یافته است. سوالاتی که پس از شنیدن این دعا به ذهن می رسد این است: آیا قرائت این دعا بعد از نماز عمل پسندیده ای است ؟ و آیا خود دعای عظم البلا دعای صحیح و مستندی است؟ ذیلا هردو سوال را بررسی می کنیم.
آیا قرائت این دعا بعد از نماز عمل پسندیده ای است ؟
1- دعای مذکور شامل مواردی است که فقط بر جامعه ای صدق می کند که به وضعیت بحران کامل رسیده است عباراتی مانند بلاهای بزرگ بر ما رسید هر آنچه مخفی کرده بودیم ( زشتی ها) آشکار شد. زمین بر ما تنگ شد و آسمان نعمات خود را از ما دریغ کرد و امیدمان بکلی قطع شده است. آیا حالا که بعد از 1400 سال موفق شده ایم اسلام عزیز را در سایه ولایت فقیه در جامعه پیاده کنیم و هر روز گوشه ای از نعمات و برکات ولایت فقیه و نظام ولایی آشکار می شود ( از قبیل پیشرفتهای سریع و شگفت انگیز علمی و حاکم شدن روحیه اسلامی و انقلابی که در قالبهایی مانند استقبال پرشکوه مردم عزیز ایران از برنامه های مذهبی مانند شبهای قدر و عزاداری ها و جشنهای مذهبی – راه پیمایی های گسترده در حمایت از ولایت و انقلاب و نظام و ... نمود می یابد ، می توان ادعای بحران کرد؟ سوال اینجاست که آیا واقعا در این وضعیت قرار داریم؟ شاید گفته شود در این نظام نیز مفاسد و معایب فراوانی وجود دارد منکر ایرادها نیستیم ولی تصدیق بفرمایید که مفاسد و معایبی را که جوامع دیگر بخاطر آنها به سراشیب سقوط می رسند در این نظام بسیار ناچیز است و لذا نمی توان وضعیت فعلی را بحرانی نامید. از جانب دیگر حتی افرادی هم که به ولایت فقیه معتقد نیستند پاسخ دهند آیا واقعا در شرایط بحرانی قرار داریم ؟ و آیا واقعا به مرحله قطع کامل امید رسیده ایم؟ و آیا واقعا نعمتهای آسمانی از ما دریغ شده است؟ و آیا به نظر شما در حالی که نعمتهای الهی مداوما بر ما می رسد اگر بگوییم خدایا نعمتی بر مانمی رسد ناشکری خداوند را نکرده ایم؟
2- دعای عظم البلا طبق آنچه در مفاتیح الجنان ذکر شده است به فردی توصیه شده است که در زندان حاکم ظالمی گرفتار بود و بیم مرگ او می رفت که با مداومت بر این دعا اسباب خلاصی او فراهم شد.اگر این روایت را صحیح بدانیم می توان دعا را تنها بر آن شرایط یا شرایط مشابه تجویز کرد نه بر همه زمانها و مکانها و افراد. درست مثل اینکه مثلا دعایی را که خلاصی از بیماری خاصی مانند سل یا طاعون از خداوند طلب می کند در همه جا حتی مناطقی که هیچ اثری از این بیماریها دیده نمی شود بخوانیم و بر آن مداومت داشته باشیم.
3- دعاهای خاصی با عنوان تعقیبات نمازهای جماعت وارد شده است که مضامین بسیار عالیی دارند. بی اعتنایی به این دعاها و خواندن دعای دیگری که در هیچ روایتی برای تعقیب نمازهای یومیه توصیه نشده است به نظر صحیح نمی رسد.
... خدایا اگر این دعا صحیح بود و بنده از سر نادانی جسارت کردم مرا ببخش
این دعا در کتابهای معتبر شیعه روایت شده است اما روایتهای اولیه این دعا مثلا در وسایل الشیعه فاقد عبارتهای مشکوک و بحث برانگیزی مانند یا علی یا محمد هستند. و به نظر می رسد برخی عبارات سهوا یا عمدا بعدها به دعای اصلی اضافه شده اند. الله اعلم