پروانه در اشعار پارسی

همه خفتند به غير از من و پروانه و شمع           قصّه ما دو سه ديوانه دراز است هنوز

ناليدن  بلبل  ز   نوآموزي    عشق   است           هرگز    نشنيديم   ز   پروانه  صدايي

بيهوده  نيست  گرية   بي  اختيار   شمع            آبي  بر  آتش    دل   پروانه    مي‌زند

صائب تبریزی

نمي‌دانم كه از ذوق كدامين داغ او سوزم            به آن پروانه مي‌مانم كه افتد درچراغداني

بال   پروانه   اگر   پاس  ادب را  مي‌داشت          شمع  پيراهن  فانوس چرا مي‌ پوشيد

ز آن شعله‌ها كه از   دل پروانه  سركشيد            روشن نشد كه شمع دراين انجمن كجاست

صائب تبریزی

به پايان تا رسديك شمع، صدپروانه مي‌سوزد         شعارحسن تمكين، شيوة عشق است بي باكي

آخر اي  ماه  جهانتابم  چه  كم گردد ز تو            گر شبي پروانة شمع شبستانت شوم

اگر صد بار سوزي  باز  برگرد  سرت گردم             نيم پروانه كز يك سوختن در دست و پا افتم

نظيري نيشابوري

عاشق و  انديشة   بوس  و  تمنّاي  كنار             بهر  غيرت  شمع  آتش  مي‌زند پروانه را

حسن و عشق پاك را شرم وحيا در كار نيست          پيش مردم شمع در بر مي‌كشد پروانه را

به دوست نامه نوشتن شعار بيگانه است            به شمع نامة پروانه بال پروانه است

صائب تبریزی

شيوة مردان نباشد  عشق پنهان  باختن            كمتر از پروانه نتوان بود در جان باختن

كسي عاشق شود كزآتش سوزان نپرهيزد          به راه عشق نتوان بودن از پروانه‌اي كمتر

نه هر خامي ز پايان شب عاشق خبر دارد            كه فصل آخر اين قصّه را پروانه مي‌داند

باستاني پاريزي

از تو با    مصلحت   خويش   نمي‌پردازم             همچو پروانه كه مي‌سوزم و در پروازم

سالها شمع دل افروخته و ســـوخته‌ام             تا ز پروانه كمي عاشقي آموخته‌ام

پروانه وش از شوق تو در آتشم امشب             مي‌سوزم و با اينهمه سوزش خوشم امشب

شهريار

پروانه به يك سوختن آزاد شد   از  شمع            بيچاره دل ماست كه در سوز و گداز است

پروانه ز من، شمع ز من، گل  ز من  آموخت            افروختن و سوختن و جامه دريدن

پروانه‌ام  و   عادت   من   سوختن  خويش            تا پاك نسوزم دلم آسوده نگردد

وحشي بافقي

شبي پروانه‌اي ديدم ميان شعله شمعي            حسد بردم بر احوالش كه خوش‌مستانه مي‌سوزد

افروختن و   سوختن   و    جامه     دويدن            پروانه ز من شمع ز من گل ز من آموخت

من نمي‌گويم سمندر باش يا  پروانه  باش            چون به فكر سوختن افتاده‌اي‌ مردانه باش

مرتضي قليخاني

ما و  پروانه  و بلبل  همه  خويشان  هميم            چشم بد دور كه يك جمع پريشان هميم

شب شمع  يك  طرف  رخ جانانه يك طرف             من يك طرف در آتش و پروانه يك طرف

با ما بگو رضاي تو گر در شكست ماست             پروانه‌ايم و سوختن مـا به دست ماست

دبيري كابلي

شرح داغ  دل  پروانه  چو  گفتم  با   شمع              آتشي در  دلش  افكندم  و   آبش كردم

تا سحر شمع و من و پروانه با هم سوختيم             آنكه بر مقصود نائل شد سحر پروانه بود

ديدي كه   خون  نــــــا حق پروانه، شمع  را             چندان امـــــان نداد كه شب را سحر كند

حكيم شفائي

شعارحسن تمكين، شيوة عشق است بي‌تابي         به پايان تا رسد يك شمع، صد پروانه مي‌سوزد

سوخت پروانه گر از شمع، به ما روشن كرد             كه رخ افروختگان دوست گدا زند همه

حسني كه كامل افتاد، ايجاد مي‌كند عشق             هر قطره رنگ اين شمع ،پروانه‌ی دگر شد

صائب تبریزی

دلبر بي‌خشم و كين گلبن بي‌رنگ و بوست             دلكش پــــــروانه نيست شمع نيفروخته

بوي گل  امشت  ز دود  شمع  مي‌آيد، مگر             بلبل اشكي بر سر خاكستر پروانه ريخت؟

بنشسته و جز شمع كسي پيشش نيست             پروانه  بيا  كه  روز  روز  من   و   تست

اي  شمع بزم!  دوش   چرا   مي‌گريستي؟             پروانه عاشق است تو سر گرم كيستي؟

ابدال اصفهاني

آتش آن نیست که از شعله ی او خندد شمع
آتش آن است که در خرمن پروانه زدند
حافظ

دانی دم مرگ شمع به پروانه چه گفت؟
گفت ای عاشق دل سوخته فراموش شوی
پروانه سوخت ولی خوب جوابش راداد
گفت طولی نکشد تو نیز خاموش شوی