آیا خلاف قانون کشور عمل کردن مشکل شرعی دارد؟
مخالفت با قوانین و مقررات و دستورات دولت اسلامى که به‌طور مستقیم توسط مجلس شوراى اسلامى وضع شده و مورد تأیید شوراى نگهبان قرار گرفتهاند و یا با استناد به اجازه قانونى نهادهاى مربوطه وضع شدهاند، براى هیچکس جایز نیست و در صورت تحقّق مخالفت توسط فردى در این خصوص، بر دیگران تذکر و راهنمایى و نهى از منکر لازم است. ( آیة الله خامنه ای دام ظله)
سوال: آیا خلاف قانون کشور عمل کردن مشکل شرعی دارد؟ (مثلاً خرید کردن در مترو که فروش در آنجا از لحاظ قانونی ممنوع است). آیا این بیع باطل است؟
تخلف از قوانین و مقررات نظام اسلامی جائز نیست اما در فرض مثال، چنانچه شرایط معامله رعایت گردد معامله باطل نیست (یعنی فروشنده مالک پول شده و خریدار هم صاحب آن جنس می‌شود)، اما کسی که اقدام به این عمل می‌کند، مرتکب گناه شده است.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:
حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
تخلف از قوانین و مقررات نظام اسلامى جایز نیست.
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در فرض سۆال چنانچه شرایط معامله رعایت گردد معامله باطل نیست، اما به دلیل تخلف از قانون حکومت اسلامی مرتکب گناه شده است.
حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
در فرض سۆال بیع باطل نیست. ولی متابعت از قوانین و مقررات مربوطه اگر بر خلاف شرع مقدس نباشد لازم است.
حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
تخلف از مقررات نظام اسلامی جائز نیست.
سوال: من در شرکتی سرپرست انبارم و کالاها با هماهنگی من به مشتری‌ها ارسال می‌شود. آیا اگر من به صورت جداگانه مبلغی را از واسطه‌ی حمل بار دریافت کنم، اشکال دارد؟
ملاک در اینگونه امور مقررات مربوطه است؛ لذا اگر این عمل برخلاف قراردادِ بین شما و شرکتتان نباشد، گرفتن مبلغ مذکور با رضایت شرکت حمل کننده بار مانعی ندارد.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:
حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
ملاک در اینگونه امور مقررات مربوطه مى‌باشد و اگر عمل شما برخلاف مقررات نباشد، مانعى ندارد و الا جایز نیست.
حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر بر خلاف قرار داد کارمندى نباشد اشکال ندارد.
حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
چنانچه برخلاف قرارداد فیمابین شما و شرکتتان نباشد، گرفتن مبلغ مذکور با رضایت شرکت حمل کننده بار مانعی ندارد.
سوال: بنده کارمند بانک هستم. آیا هدیه ای که مشتری به اختیار خود به من می دهد، باتوجه به این که من چشم داشتی از ایشان ندارم، حلال است؟
دفتر حضرت آیة الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
هدیه در محیط کار و از جانب ارباب رجوع، یکى از خطرناکترین چیزها است و هر چه بیشتر از آن اجتناب کنید به صرفه(نفع) دنیا و آخرت شما خواهد بود.
دفتر حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر درخواست از شما نباشد گرفتن آن اشکال ندارد مگر اینکه بر خلاف شرط قرارداد کارمندی باشد.
دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
اگر جنبه رشوه داشته باشد حرام است؛ و اگر جنبه رشوه نداشته باشد، بلکه هدیه ای بدون چشمداشتِ هرگونه کار خلافی بوده باشد مانعی ندارد، ولی باید خلاف مقرّرات مۆسّسه ای که در آن کار می کند نباشد.
دفتر حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
در فرض سوال مانعی ندارد.
سوال: حکم گرفتن شیرینی از هنرجو ها که در آزمون قبول می شوند چیست؟
شرح پرسش
در آموزشگاه رانندگی کار می کنم وقتی هنرجوها قبول می شوند پرسنل آموزشگاه به هنرجومی گویند شیرینی یادت نرود و هنرجو شیرینی می خرد یا نقدا پولی برای شیرینی می دهد آیا خوردن این شیرینی یا گرفتن این پول اشکال دارد؟
اگر با رضایت خود شیرینی می خرد و یا پول پرداخت می کند، خوردن شیرینی یا گرفتن پول اشکالی ندارد. اما اگر با این در خواست او را شرمنده کرده و در محذور قرار دهند به صورتی که مجبور شود علی رغم میل باطنی و رضایت خود شیرینی بخرد یا پولی به این عنوان بپردازد (این حالت را اصطلاحاً مأخوذ به حیاء شدن، می گویند.) اشکال دارد.
