طلاق پیامکی صحیح است؟

ملاک در تمام شدن عدّه طلاق این است که دو بار حیض شود و به محض اینکه حیض سوم را دید عدّه او تمام می شود و می تواند ازدواج کند و فرق نمی کند به طور طبیعی سه بار حیض شود یا غیر طبیعی یعنی در طول 27 روز عده تمام می شود.

طلاق از نظر اسلام دارای شرایطی است:

شرایطی برای مرد که طلاق دهنده است[1]، مثل اینکه باید:

1 ـ عاقل باشد (دیوانه نباشد)

2 ـ بالغ باشد (بچه و کودک نباشد)

3 ـ با قصد و اختیار همسرش را طلاق بدهد. (از روی شوخی و اکراه و اجبار نباشد)

و همچنین شرایطی برای زن، از جمله:

1 ـ همسردائمی باشد (همسر موقت نباشد)

2 ـ از خون حیض و نفاس پاک باشد و اگر زن پاک نباشد، طلاق او صحیح نیست.

همچنین صیغه ی طلاق هم دارای شرایط زیر میباشد:

1 ـ باید صیغه ی خاص شرعی آن باشد.

2- باید به صورت گفتاری با لفظ و کلمات باشد و با نوشتن و یا اشاره کردن، طلاق واقع نمیشود مگر اینکه فرد گنگ و لال باشد[2].

3ـ باید در حضور دو شاهد عادل (دو مرد) بیان شود.

لذا طلاقی که با تلفن همراه و از طریق SMS صورت می گیرد، حتی اگر از جانب شوهر باشد، فایده ای ندارد چرا که طلاق باید با الفا1 به صورت گفتار، و در حضور دو شاهد عادل باشد. ضمنا حضور زن شرط نیست، زیرا طلاق از ایقاعات است؛ یعنی انشای یک طرفه[3] است که فقط توسط شوهر یا وکیل او انشا می شود.[4]

البته بعد از اینکه طلاق با همه ی شرایط انجام شد، شوهر یا فرد دیگر می تواند آن را با هر وسیله ای ( از جمله SMS) به اطلاع زن برساند.

پاسخ دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):

کفایت نمی کند.

پاسخ دفتر حضرت آیة الله العظمی فاضل لنکرانی (ره):

خیر طلاق باید با شرایط خود انجام شود. بلی می توان به این وسیله خبر وقوع طلاق را به کسی داد.

پاسخ دفتر حضرت آیة الله العظمی بهجت (ره):

طلاق باید در حضور دو شاهد عادل با دیگر شرایط انجام شود.

امام خمینی(ره):

کمترین زمانی که امکان عدّه زن حره منقضی شود بیست و شش روز و دو لحظه است. بنابر این تنظیم با قرص و ... اشکال ندارد.

آیة الله اراکی (ره):

بله، می تواند.

آیة الله بهجت (ره):

اگر آن سه روزها واقعاً حیض باشد مانعی ندارد .

آیة الله خامنه ای (دام ظلّه):

در فرض امکان مانعی ندارد.

آیة الله سیستانی (دام ظلّه):

بله می تواند.

آیة الله صافی گلپایگانی (دام ظلّه):

بله می تواند.

آیة الله فاضل لنکرانی (ره):

ملاک در تمام شدن عدّه طلاق این است که دو بار حیض شود و به محض اینکه حیض سوم را دید عدّه او تمام می شود و می تواند ازدواج کند و فرق نمی کند به طور طبیعی سه بار حیض شود یا غیر طبیعی یعنی در طول 27 روز عده تمام می شود.

آیة الله گلپایگانی (ره):

بله می تواند.

آیة الله مکارم شیرازی (دام ظلّه):

مانعی ندارد.

آیة الله نوری همدانی (دام ظلّه):

در صورتی که سه طهر به حساب آید، اشکال ندارد.

چند سوال از آیة الله خامنه ای دام ظله:

جواب) طلاق زن حامله صحیح است.

ج) در فرض مذكور طلاق باطل است و زوجیّت تا طلاق با شرایط آن صورت نگرفته، باقى است.

ج) طلاق خلع، طلاق با عوض است كه اگر عوض نداشته باشد، طلاق خلع نخواهد بود و لازم نیست عوض، مَهر یا جزئى از آن باشد.

و چند مسئله از آیة الله سیستانی دام ظله:

مسأله 2517 ـ زن باید در وقت طلاق از خون حیض و نفاس پاک باشد، و شوهرش در آن پاکی با او نزدیکی نکرده باشد.

مسأله 2518 ـ طلاق دادن زن در حال حیض، یا نفاس در سه صورت صحیح است:

اوّل: آنکه شوهرش بعد از ازدواج با او نزدیکی نکرده باشد.

دوّم: معلوم باشد آبستن است، و اگر معلوم نباشد و شوهر در حال حیض طلاقش بدهد، بعد بفهمد آبستن بوده، آن طلاق باطل است، هرچند بهتر است رعایت احتیاط شود، گر چه با تجدید طلاق باشد.

سوّم: مرد به واسطه غائب بودن، یا هر سببی هرچند کتمان زن باشد نتواند بفهمد که زن از خون حیض و نفاس پاک است یا نه، ولی در این صورت ـ بنا بر احتیاط واجب ـ باید مرد صبر کند تا حداقل یک ماه از جدا شدنش از زن بگذرد، و بعد او را طلاق دهد.

مسأله 2519 ـ اگر زن را از خون حیض پاک بداند و طلاقش دهد، بعد معلوم شود که موقع طلاق در حال حیض بوده، طلاق او باطل است مگر در فرض مذکور، و اگر او را در حیض بداند و طلاقش دهد بعد معلوم شود پاک بوده، طلاق او صحیح است.

پی نوشت:

[1] از نظر اسلام، اختیار طلاق به دست مرد (شوهر) میباشد.

[2] تحریر الوسیله، کتاب الطلاق، القول فی الصیغه، مسئله ی 3، ص765، و توضیح المسائل مراجع، ج2، ص 522، مسئله ی 2508.

[3] بعبارت دیگر، طلاق از یک طرف ایجاد و محقق می شود.

[4] تحریرالوسیله، کتاب الطلاق، القول فی شروطه، صص 762- 767.