حکم خریدن کفن !
خرید کفن کار مستحبی است و پسندیده است انسان علاوه بر آماده کردن کفن، در حال حیات گاه گاهى به آن نگاه کند.
سوال : آیا خریدن کفن خوب است؟
با توجه به روایاتی که در این باره نقل شده، خرید کفن کار مستحب[1] و پسندیده‌ای است و نگاه به آن نیز دارای ثواب و پاداش است:
1. امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید: «هر کس کفنش را در خانه‌اش داشته باشد، نام او جزو غافلان نوشته نمی‌شود؛ و هرگاه که بدان نگاه کند ثواب و پاداش خواهد داشت».[2]
2. امام موسى بن جعفر (علیهماالسلام) پیش از وفاتش فرمود: «ما اهل بیتى هستیم که مهریّه‌هاى زنان، و هزینه حجّ کسى که از ما حجّ بجا نیاورده، و کفن‌هاى مردگانمان از اموال پاکیزه و بی‌شبهه می‌باشد، و کفن من نیز نزد خودم موجود است».[3]
سید ابن طاووس درباره آماده کردن کفن و نگاه کردن به آن می‌گوید: «گفته نشود که آماده کردن کفن پیش از مرگ، از ائمّه - علیهم أفضل السلام - روایت نشده است؛ زیرا این مطلب در روایات موجود است، چنان‌که مستحب است انسان علاوه بر آماده کردن کفن، در حال حیات گاه گاهى به آن نگاه کند. من نیز گاه گاهى کفن خویش را بیرون می‌آورم و نیک بدان می‌نگرم، به گونه‌اى که گویى می‌بینم: مرا در آن پیچیده‌اند و من در پیشگاه حضرت حقّ قرار دارم و بر خداوند - جلّ جلاله- عرضه نموده‌اند».[4]
سوال: اگر کفن میّت نجس شود در موارد ذیل وظیفه چیست؟ الف) قبل از گذاشتن در قبر ب) بعد از گذاشتن در قبر (قبل از پوشاندن قبر)
آیةالله بهجت ره:
الف) باید تطهیر کرد.
ب) باید مقدار نجس را ببرند.
آیةالله سیستانی دام ظله:
الف و ب) باید نجاست را برطرف کرد یا با آبکشی محل نجاست یا به بریدن محل نجاست البته اگر کفن ناقص نشود. و اگر ممکن نبود در صورت امکان واجب است کفن را عوض کنند.
آیةالله مکارم شیرازی دام ظله:
الف و ب) باید نجاست را برطرف کرد یا با آبکشی محل نجاست یا به بریدن محل نجاست البته اگر کفن ناقص نشود. و اگر ممکن نبود در صورت امکان واجب است کفن را عوض کنند.
آیات عظام: امام، فاضل لنکرانی، خویی، گلپایگانی:
الف) باید نجاست را برطرف کرد یا با آبکشی محل نجاست یا به بریدن محل نجاست. البته اگر کفن ناقص نشود. و اگر ممکن نبود در صورت امکان واجب است کفن را عوض کنند.
ب) اگر بیرون آوردن میّت اهانت به او محسوب می شود باید محل نجاست را ببرند و الا آبکشی هم اشکال ندارد.
سوال: اگر برای میت با پول قرض، کفن و قبر تهیه شود، چه حکمی برای میت دارد؟
بطور کلی: قرض کردن جهت امور کفْن و دفن میت اشکالی ندارد و پرداخت این بدهی از اصل اموال میت صورت می‌‌گیرد و اگر میّت مالى نداشته باشد، از بیت المال پرداخت می‌شود. (مکارم شیرازى، ناصر، رساله توضیح المسائل، ص 103)
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:
حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
فى نفسه مانعى ندارد.
حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اشکالى ندارد.
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در فرض سوال اشکال ندارد، ولی دیون میت از اصل مال پرداخت می‌شود.
حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
فی حد نفسه مانعی ندارد.
سوال: وقتی کفن کوتاه باشد آیا می شود بلندی و پهنی آن را با دوختن اضافه کنند؟
بله، ولی بهتر است از نخ های خود کفن استفاده کنند. (اتفاق آراء مراجع)
سوال: آیا تکفین میّت با کفن خیس جایز است؟
بله جایز است. (اتفاق آراء مراجع)
سوال: شستن کفن با آب زمزم چه حکمی دارد؟
مستحب است. (اتفاق آراء مراجع)
سوال: اگر كسی اشتباهاً میت را ابتدا با آب كافور و سپس با آب سدر غسل دهد و بعد از دفن میت، متوجه اشتباهش شود، در صورتی كه مدتی از دفن میت گذشته باشد، آیا باید نبش قبر كنند و غسل صحیح را انجام دهند؟
جواب: اگر بدن میت هنوز فاسد و متلاشی نشده و نبش قبر موجب هتك میت یا حرج دیگران نمی‌شود، نبش قبر برای تدارك غسل لازم است. (توضیح المسائل دوازده مرجع، م643 ـ استفتائات امام خمینی (ره) ج1، ص84، س211).
پی نوشت:
[1]. ر.ک: طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی (المحشّٰی)، گردآورنده: محسنی سبزواری، احمد، ج 2، ص 141 – 142.
[2]. «أَبِی عَبْدِ اللَّهِ(ع) قَالَ مَنْ کَانَ کَفَنُهُ مَعَهُ فِی بَیْتِهِ لَمْ یُکْتَبْ مِنَ الْغَافِلِینَ وَ کَانَ مَأْجُوراً کُلَّمَا نَظَرَ إِلَیْه»؛ ابن طاووس، علی بن موسی، فلاح السائل و نجاح المسائل، ص 72
[3]. «أَنَّ مَوْلَانَا مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ(ع) قَالَ قَبْلَ وَفَاتِهِ مَا هَذَا لَفْظُهُ إِنَّا أَهْلُ بَیْتٍ مُهُورُ نِسَائِنَا وَ حَجُّ صَرُورَتِنَا وَ أَکْفَانُ مَوْتَانَا مِنْ أَطْهَرِ أَمْوَالِنَا وَ عِنْدِی کَفَنِی»؛ فلاح السائل و نجاح المسائل، ص 72.
[4]. فلاح السائل و نجاح المسائل، ص 71.
