عده یعنی چه؟

عِدِّه مدت زمانی است که زن پس از جدایی یا مرگ شوهرش باید از ازدواج خودداری کند. این مدت با توجه به نوع پایان ازدواج (مرگ همسر یا طلاق یا فسخ نکاح)، نوع ازدواج (دائم یا موقت) و شرایط باروری زن یا بارداری او متغیر است. فلسفهٔ وضع عده جلوگیری از اختلاط نسل و احترام به رابطهٔ زناشویی سابق و تعبد است.
در صورتی که زن در هنگام عده با مردی ازدواج کند ازدواج آنان باطل است و در صورت آگاهی از حکم عده ازدواج آن مرد و زن با یکدیگر برای همیشه حرام است. همچنین شوهر در هنگام عده طلاق رجعی حق دارد از طلاق رجوع کند. بطور کلی در عدهِٔ طلاق رجعی حقوق و تکالیف زن و شوهر نسبت به یکدیگر همچنان برقرار است؛ مثلاً شوهر باید به زن نفقه بدهد، در صورت مرگ یکی دیگری از او ارث می‌برد و اگر در زمان عده طلاق رجعی رابطهٔ جنسی خارج از چارچوب ازدواج با شخصی از جنس مخالف برقرار کنند به حد زنای محصنه یعنی سنگسار محکوم خواهند شد.

درباره‌ی این پرسش باید گفت، عده‌ی زن، یا رجعی است و یا بائن. (در عده رجعى، مرد مى‌تواند پس از طلاق تا وقتى زن در عدّه است، بدون عقد دوباره به زن رجوع کند، ولی در عده بائن، مرد حقّ رجوع به همسر خود را ندارد) و خواستگارى نیز یا به صورت تصریح و بى‌پرده صورت مى‌گیرد و یا به صورت تعریض و کنایه.
به لحاظ شرعی و قانونی، خواستگارى از زنى که در عدۀ رجعی است، با تصریح و یا با کنایه، حرام است، چرا که زنى که در عده رجعی است، هنوز در حکم زوجه است، ولی اگر آن زن در عدۀ بائن باشد، هر چند خواستگاری از وی با تصریح جایز نیست، ولی بطور تعریض و با اشاره، اشکالی ندارد. (گلپایگانى، سید محمد رضا، مجمع المسائل، ج‌2، ص 256، دار القرآن الکریم، قم، دوم، 1409 ه‍ ق؛ امامى، سید حسن، حقوق مدنى، ج‌4، ص 270)
آیه 235 سوره بقره نیز در همین زمینه می‌باشد.

آیة الله خامنه ای(دام ظلّه):

در فرض سوال می تواند ازدواج کند.

امام خمینی(ره):

می تواند، زنا در عده وفات موجب حرمت ابدی نمی شود.

آیة الله بهجت(ره):

می تواند، زنا در عده وفات موجب حرمت ابدی نمی شود.

آیة الله تبریزی(ره):

می تواند عقد نماید، اگر چه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج نکند.

آیة الله سیستانی(دام ظلّه):

می تواند، زنا در عده وفات موجب حرمت ابدی نمی شود.

آیة الله شبیری زنجانی(دام ظلّه):

می تواند، زنا در عده وفات موجب حرمت ابدی نمی شود.

آیة الله صافی گلپایگانی(دام ظلّه):

می تواند عقد نماید، اگر چه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج نکند.

آیة الله مکارم شیرازی(دام ظلّه):

می تواند، زنا در عده وفات موجب حرمت ابدی نمی شود.

آیة الله نوری همدانی(دام ظلّه):

می تواند عقد نماید، اگر چه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج نکند.

آیة الله وحید خراسانی(دام ظلّه):

می تواند عقد نماید.

یک استفتاء از آیة الله خامنه ای دام ظله:

جواب: در هر صورت، اگر مدخول بها باشد وبه599 سن یائسگى نرسیده باشد، عدّه دارد.  

چند استفتاء از آیة الله مکارم شیرازی دام ظله:

مانعی ندارد ولی اگر صیغه عقد را خودشان خوانده باشند و آمیزش حاصل شده باشد راهی برای ازدواج آنان با هم وجود ندارد.

سه ماه بعد از آخرین نزدیکى صبر مى کند و بعد اجراى صیغه طلاق مى شود، سپس عدّه سه ماه نگه مى دارد.