فناوري نانو و کالاهاي تقلبي(1)

ساخت محصولات تقلبي ،يک پديده جهاني است وافراد وشرکت ها را در فروشگاه هاي زنجيره اي وصنايع دارويي تحت تاثير قرارمي دهد.اثر دوگانه جهاني شدن و تجارت اينترنتي حضور محصولات تقلبي در بازار را پر رنگ تر کرده است.محصولات تقلبي در بازارهاي جهاني از طريق کانال هاي غيرقانوني توزيع مي شوند اما مي توانند به زنجيره عرضه قانوني مواد نيز وارد شوند. فناوري نانو يکي از بهترين راه  ها براي تشخيص کالاهاي تقلبي مي باشد.

در بسياري از موارد تشخيص محصولات تقلبي از محصولات اصل بسيار دشوار است. در حال حاضر متقلبان قادرهستند اکثر فناوري هاي ضد تقلب را در مدت 18 ماه کپي کنند.اين در حالي است که معضل محصولات تقلبي در صنايع محصولات دارويي، قطعات هواپيما، قطعات خودرو و طراحي لباس بارزتر است.پيشرفت هاي اخير در فناوري نانو و نانو مواد تحول بزرگي در تشخيص مواد تقلبي به وجود آورده است اما کاربرد اين فناوري ها شايد نيازمند تدوين سياست هاي جديد باشد.اين دستور العمل شامل توصيه هايي براي ايجاد بستري از فناوري در کاربردهاي ضد تقلب است که به تقاضاي روز افزون براي کاهش خطر براي سلامت و امنيت شهروندان در هنگام استفاده از محصولات تقلبي و نيز کاهش درآمد صنايع بر اثر فعاليت هاي مربوط به تقلب بها مي دهد.

تعريف تقلب

تقلب شامل توليد هر گونه محصولي است که ظاهرا يک محصول توليد شده به وسيله ي شرکت ديگر را تقليد مي کند، به گونه اي که باعث گمراهي مصرف کننده مي شود.تقلب همچنين شامل محصولات ناقض علامت تجاري "تريد مارک" (Trademark) ، ناقض کپي رايت و همچنين کپي بسته بندي ، برچسب (ليبل ) و يا هر ويژگي بارز ديگر محصول است.

چالش تقلب

امروزه ساخت محصولات تقلبي يک کسب و کار پرسود با حجم بالا است که سلامت شهروندان را به مخاطره مي اندازد و درآمد حاصل از کسب و کار را از بين مي برد و علاوه براين به محصولات توليد شده به وسيله ي برندهاي معروف آسيب مي زند و اعتماد عمومي را کاهش مي دهد.خلافکاران به دليل وجود عوامل متعددي به اين فعاليت علاقه مند هستند.

 از جمله اين عوامل مي توان به موارد زير اشاره کرد:

*مناطق آزاد تجاري، جهاني سازي و زنجيره پيچيده عرضه محصولات ، باعث آسان شدن وارد کردن محصولات تقلبي به کانال هاي قانوني عرضه محصولات به ويژه در مناطقي که کنترل دقيق وجود ندارد، مي شوند.

*اين کاربسيار پرسوداست ،به ويژه براي محصولاتي که قيمت بالايي دارند يادرحجم وسيع مورد نياز هستند.

*فناوري هاي توليد مواد موردنياز وبسته بندي محصولات ،ارزان ودردسترس هستند.

*فناوري هاي ضدتقلب موجود،محدوديت هاي بسياري دارند که به متقلبان اجازه مي دهد اکثر فناوري هاي ضدتقلب رادرمدت 18 ماه کپي کنند.

*مصوبات ومقررات موجود به اندازه کافي بازدارنده نيستند ونمي توانند براي متقلبان تهديد جدي به شمارروند.

فناوري نانو يکي از بهترين راه ها براي تشخيص کالاهاي تقلبي

در حال حاضر با پيشرفت هاي روز به روز در عرصه فناوري نانو انتظار مي رود بتوان از اين فناوري در عرصه جلوگيري از کپي کردن و فروش محصولات تقلبي استفاده کرد.درواقع فناوري نانو،حصار به دورمحصولات تقلبي را محکم مي کند.مهمتر از آن استفاده از اين تکنيک هاي نوين به ميزان قابل ملاحظه اي ضرر ماليات بر درآمد ناشي از اجناس تقلبي را کاهش مي دهد و ايمني و کيفيت زندگي شهروندان را افزايش مي دهد.هولوگرام ها، بسته بندي هايي که دستکاري شدن را مشخص مي کنند، برچسب ها ، نشانه ها و ليبل هاي شناسايي فرکانس راديويي پرکاربردترين فناوري هاي مقابله با اجناس تقلبي هستند.مهمترين محدوديت آنها اين است که قابل کپي هستند. فناوري هاي نوآورانه که از خصلت ذاتي نانو مواد استفاده مي کنند تا به محصولات، خصلت منحصر به فرد و پيچيده "اثر انگشت" بدهند،منجر به توسعه  رويکردهاي جديد وارتقاي فناوري هاي نوين مي شوند.

هولوگرافي

هولوگرام هايي که به راحتي شناسايي مي شوند و به عنوان مثال لوگوي شرکت سازنده را نشان مي دهند و عمدتا به عنوان سطح اول تجهيزات شناسايي محصولات به کار مي روند.هم پوشاني دو بعدي در مقياس نانو، پليمرهاي نوري و نانو مواد درخشان مي توانند به منظور فراهم آوردن ايمني بيشتر در هولوگرام ها به کار روند.

تصديق سطح ليزري

پرتو ليزر به منظور تشخيص زبري سطح يک ماده به کار برده مي شود. پيچيدگي و منحصر به فرد بودن سختي سطح همانند اسکن عنبيه چشم و اثر انگشت است. مزاياي اين روش اين است که سختي سطح در مقياس نانو، قابل شبيه سازي نيست .در نتيجه اين روش سطح ايمني بالاتري براي محصولات در مقايسه با روش هولوگرام و چاپ سفيد به وجود مي آورد.

شناسايي فرکانس راديويي(RFID)

اين روش يک شيوه شناسايي خودکار و يک فناوري ضبط اطلاعات است که اطلاعات ذخيره شده بر روي برچسب از طريق امواج راديويي به يک گيرنده منتقل مي شود و سپس گيرنده اطلاعات را از برچسب مي خواند.پيشرفت هاي جديد از تغييرات در مقياس نانو بهره مي برند که به صورت طبيعي در هنگام فرايند توليد فرکانس راديويي به وجود مي آيند و براي هر مدار همگرا منحصر به فرد هستند و تاييد صحت آنها در هنگام انتقال اطلاعات امکان پذيراست .اين فرايند به نام "تابع غير قابل شبيه سازي فيزيکي" شناخته مي شود.

بارکد نانويي

الگوي پليمري سه بعدي در ابعاد ده ها نانو متر مي تواند بر روي لايه از سيليکون ايجاد شود تا يک سيستم رمزگذاري سه بعدي همانند بارکد در مقياس نانو به وجود آورد.مزاياي اين روش در مقايسه با بارکدهاي قديمي ، پيچيدگي در تشخيص وجود آنها ، نشانه گذاري مخفي و کپي کردن از آنها است.اين روش مي تواند در مورد اسکناس، اوراق امنيتي ، آثار هنري، جواهرات و سنگ هاي قيمتي نيز به کار رود.

طيف سنجي رامان پيشرفته سطح (SERS)وبرچسب هاي نقطه کوانتومي

نانو ذرات فلزي طيف هاي الکترومغناطيسي منحصر به فردي توليد مي کنند،که به عنوان پراکندگي رامان پيشرفته سطح،شناخته مي شود .درحالي که برخي نانوذرات نيمه رسانا که به عنوان نقاط کوانتومي شناخته مي شوند،بسته به اندازه ذره وترکيب درصد،داراي تشعشع فلورسانس متفاوتي هستند.هردو ويژگي مي تواند به عنوان ابزار تشخيص به کار برده شوند.

شبيه سازي اين ويژگي ها به دلايل زير،بسيار مشکل است :

*تعدادنامحدود ترکيبات

*خصوصيات ايمني پنهان

*غير سمي بودن

*چند منظوره بودن

اين بر چسب هاي نانو مقياس مي توانند برروي جوهر،مواد چسبناک،لمينيت،کاغذ، بسته بندي،منسوجات،شيشه وساير محصولات نصب شوند.

برچسب هاي نانو کامپوزيتي

اين برچسب ها بر مبناي الگويي از مواد ساخته شده اند که خواص مغناطيسي يا نوري دارند و  قسمتي از ليبل يا برچسب را مي سازند .خواص مغناطيسي يا نوري که در مقياس نانو وجود دارند به شکل تصادفي در هنگام توليد به وجود مي آيند و يک "اثر انگشت" منحصر به فرد را ايجاد مي کنند که در يک بانک اطلاعاتي مرکزي خوانده و ذخيره مي شود.حاصل کار ، هويت امنيتي براي يک محصول خاص است که به شکل بازدارنده اي گران و کپي کردن آن بسيار مشکل است.از اين فناوري مي توان درصنايع داروسازي،لوازم يدکي،صنايع غذايي ونوشيدني استفاده کرد.کاربرد نانوذرات کپسوله شده وعامل دار ،مانند نانو ذرات ترمو کروميک،در ليبل ها راه حل اميد وار کننده ديگري است که برمبناي نانو کامپوزيت ها بنا شده است.