فضاي محشر
تصور عدهاي چنين است كه روز قيامت فضايي روشن دارد و سراسر نور و فروغ است و تاريكي و ظلمت در آنجا حكم فرما نيست. اما آنچه كه در اين زمينه آمده است بيان ميكند كه تمام نظام هستي در آخرت دگرگون ميشود و اجرام سماوي و كرات از ميان ميرود و فروغ و نور ستارگان به تاريكي و ظلمت ميگرايد. (وَإِذَا النُّجُومُ انكَدَرَتْ)[1] خورشيد، اين كره نوراني و سوزان تاريك و بيفروغ ميگردد. ( إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ)[2] و ماه ديگر نورافشاني نميكند (وَخَسَفَ الْقَمَرُ)[3].
بنابراين ديگر نوري از اين انوار كه در دنيا از كرات به ما ميرسد، در قيامت وجود ندارد[4]. در اين نظام حركتها طوري تنظيم شده كه كرات آسماني بهم نميخورند و اصطكاكي با هم ندارند مثلاً خورشيد برخوردي با ماه ندارد. ولي در آن روز وحشتناك اين نظام به هم خورده و خورشيد وماه هر يك از مدار اصلي خود خارج و در يك جا جمع ميشوند[5]. (وَجُمِعَ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ)[6].
[1] - تكوير/2، (و آن هنگام كه ستارگان بيفروغ شوند)
[2] - تكوير/1، (و آن هنگام كه خورشيد در هم پيچيده شود)
[3] - قيامت/8، (و ماه بينور گردد)
[4] - معاد روز رستاخيز، علي نظري منفرد، انتشارات دارالفكر، قم، 1383، ص 197
[5] -سياحت در قيامت، روح الله ولي ابرقويي، انتشارات ميراث ماندگار، 1386، ص 36
[6] -قيامت/ 9 (و خورشيد و ماه يك جا جمع شوند)