نشر
«نشر» اين واژه براي لباس، نامه، ابر، نعمت و سخن بكار ميرود و يعني گسترده شدن و بازنمودن و بسط دادن آنها[1]. (نشراً لميت نشوراً) درباره زنده شدن انسانها در قيامت است[2]. «نشر» يا «نشور» تعبيرديگري است كه قرآن مجيد در آيات متعدد براي روز رستاخيز برگزيده است. كه در واقع يكي ديگر از ابعاد حيات انسان را بعد از مرگ نشان ميدهد. به كار رفتن اين تعبير در مورد معاد يا به خاطر انتشار انسانها در نقاط مختلف محشر است چنانكه در آيه:
(اللَّهُ الَّذِي أَرْسَلَ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَسُقْنَاهُ إِلَى بَلَدٍ مَّيِّتٍ فَأَحْيَيْنَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا كَذَلِكَ النُّشُورُ)[3]
«خداوند كسي است كه بادها را فرستاد تا ابرهايي را به حركت درآوردند؛ سپس ما اين ابرها را به سوي زمين مردهاي رانديم و بوسيلهي آن زمين را پس از مردنش زنده ميكنيم؛ رستاخيز نيز همين گونه است».
و يا بخاطر انتشار نامههاي اعمال است[4]، چنان كه در سوره تكوير ميخوانيم
(وَإِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ)[5] «و در آن زمان كه نامههاي اعمال گشوده شود».
«شخصي از رسول خدا (ص) پرسيد: چگونه خداوند مردگان را زنده ميكند؟ فرمود: آيا هرگز از سرزمين خشك بيآب و علفي عبوركردهاي، سپس مرتبهي ديگر از آن ميگذري در حالي كه سبز است. سوالكننده ميگويد: «آري، فرمود: همين گونه خداوند مردگان را زنده ميكند». يا فرمود: نشور همين گونه است»[6].
[1] - مفردات راغب، ترجمه سيد غلامرضا خسروي حسيني ، ج 4، ص 333
[4] - پيام قرآن، ناصر مكارم شيرازي و همكاران، ج 5، ص 40
[6] - تفسير روح البيان، شيخ اسماعيل حقي البرسوي، دارالاحياء التراث العربي، بيروت 1405 هـ ق، ج 7، ص 322