حکم خواندن دعا به زبان فارسی در سجده نماز

 

رهروان ولایت ـ همانطور که می دانیم یکی از ارکان [1] نماز، دو سجده نماز می باشد.

درباره نوع ذکر سجده در روایات و منابع اسلامی آمده است؛ پس از نزول آیه‌ی «فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظیم»[واقعه/96]، پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله و سلم) فرمود: «آن را در رکوع خود قرار دهید (سبحان ربى العظیم بگویید)» و هنگامى که آیه «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَى»[اعلی/1] نازل شد آن حضرت فرمود: «آن را در سجده قرار دهید (سبحان ربى الاعلى بگویید)».[2] همچنین امام صادق (علیه السلام) فرمود: «در رکوع، سبحان ربّى العظیم و در سجده، سبحان ربّى الاعلى، بگویید که واجب آن یک بار و مستحب آن، سه بار است».[3]

طبق نظر مراجع تقلید در سجده هر ذکری گفته بشود، کافی است ولی احتیاط واجب [4] ان است که مقدار ذکر از سه مرتبه  «سبحان الله» يا يك مرتبه «سبحان ربي الاعلي و بحمده» كمتر نباشد و مستحب است «سبحان ربي الاعلي و بحمده» را سه يا پنج يا هفت مرتبه بگويد.[5]  پس روشن شد ذکر توصیه شده در رکوع و سجده از نظر شرع چیست. اما سوالی درباره پرسیده شده و آن اینکه آیا می شود در سجده دعا به زبان فارسی بخوانیم و حوائج خود را از خداوند به زبان غیر عربی بخواهیم؟

مراجع عظام شبیری زنجانی، مرحوم تبریزی، صافی گلپایگانی: احتیاط مستحب [6] آن است دعا در نماز به غیر زبان عربی نباشد.

حضرت آیت الله فاضل: احتیاط واجب این است دعا در نماز به زبان عربی باشد.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی: دعا و ذکر در نماز به زبانهای غیر عربی اشکال دارد.[7]

حضرت آیت الله سیستانی: خواندن دعا به فارسی در حالت سجده در نماز واجب و مستحبی اشکال ندارد. [8]

پی نوشت:

[1] واژه‌ی «رکن»؛ مفرد، و جمع آن ارکان است. رکن در لغت، به جانب قوی یک چیز گفته می‌شود که قوام و پایداری آن چیز به این جزء مستند می‌گردد. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 13، ص 185 - 186، دار صادر، بیروت، 1414 ق. بنابر نظر گروهی از فقها؛ رکن در نماز، عبارت است از اموری که ترک آن - چه به‌ صورت عمدی چه به ‌صورت سهوی - موجب باطل شدن نماز می‌شود.{طباطبایی، حکیم، سید محسن‌، مستمسک العروة الوثقى، ج 6، ص 54، مؤسسة دار التفسیر‌، قم، چاپ اول،}و بنابر نظر برخی دیگر؛ رکن در نماز، عبارت است از چیزی که ترک کردن یا زیاد کردن آن - چه عمدی و چه سهوی - موجب باطل شدن نماز می‌شود.{شهید ثانى، زین الدین، روض الجنان فی شرح إرشاد الأذهان، ص 249، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، قم، چاپ اول، 1402 ق.}

[2] شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج 6، ص 328، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، قم، چاپ اول، 1409ق.

[3] شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج 6، ص 299، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، قم، چاپ اول، 1409ق.

[4] احتیاط واجب، واجب بودن امری است که مطابق با احتیاط است با این فرق که فقیه در این مسأله فتوی نداده است و می‌توان به مجتهد دیگری که درباره این مسئله فتوی داده­ است مراجعه نمود.منبع: ویکی فقه

[5] رساله سیزده مرجع، مسئله 1049،  دفتر انتشارات سلامی، چاپ بیست و یکم، زمستان1391.

[6] اگر مجتهد در مساله اى فتوا داده و احتياط نيز داشته باشد, اين احتياط مستحب است و مقلّد بايد به همان احتياط عمل كند يا به فتواى همراه آن و نمى تواند در آن مسأله به مجتهد ديگر رجوع كند، مانند: در غسل ارتماسى اگر به نيّت غسل ارتماسى به تدريج در آب فرو رود تا تمام بدن زيرآب قرار گيرد غسل او صحيح است و احتياط آن است كه يك دفعه زير آب رود. آموزش فقه، محمد حسین فلاح زاده، ص 34، انتشارات الهادی، چاپ سی وپنجم ، 1387