ریا کاری
ریا کاری، پیامد همراهی و اطاعت از شیطان می باشد.[1] ریا عبارت است از: طلب كردن اعتبار و منزلت در نزد مردم به وسيله افعال خير و پسنديده، يا آثارى كه دلالت بر صفت نيك كند.[2] و مراد از آثار داله بر خير، افعالى است كه خود آن فعل، خير نباشد و ليكن از آن، پى به امور خير توان برد، مثل: اظهار ضعف و بىحالى به جهت فهمانيدن كم خوراكى و روزه بودن يا بيدارى شب. و مثل آه بىاختيار كشيدن به جهت اظهار اينكه به فكر خدا، يا احوال روز جزا افتاده است، و امثال اينها.
خداوند متعال، اعمال ريائى را همرديف عدم ايمان به خدا و روز قيامت و همنشينى با شيطان شمرده و مىفرمايد: آنها كسانى هستند كه اموال خود را براى نشان دادن به مردم انفاق مى كنند و ايمان به خداوند و روز باز پسين ندارند (چرا كه شيطان رفيق و همنشين آنها است) و كسى كه شيطان قرين اوست بد قرينى انتخاب كرده است. «وَالَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَمَن يَكُنِ الشَّيْطَانُ لَهُ قَرِينًا فَسَاءَ قَرِينًا»[3]
به اين ترتيب، رياكاران دوست شيطان[4] و فاقد ايمان قاطع به مبدا و معاد هستند.[5]
از حضرت رسول(صلى الله عليه و آله) مروى است كه فرمودند: «به درستى كه بدترين چيزى كه بر شما مىترسم شرك اصغر است. عرض كردند كه: شرك اصغر چيست؟ فرمود: ريا. خداوند عزوجل، در روز قيامت وقتى كه جزاى بندگان را دهد به ريا كاران مىفرمايد كه: شما برويد پيش كسانى كه از براى ايشان ريا كرديد، و ببينيد كه آيا جزاى شما در نزد ايشان هست يا نه»[6]
و نيز از آن حضرت منقول است كه: «خداوند تعالى فرمود: هر كه عملى بجا آورد كه غير مرا در آن شريك سازد، همه آن عمل از غير است، و من نيز از آن عمل بيزارم» .[7]
و نيز از همان حضرت آمده است كه فرمود: «لايَقْبَلُ اللّهُ عَمَلاً فيهِ مِقْدارُ ذَرَّة مِنْ رِياء»[8]; خداوند عملى را كه ذره اى از ريا در آن باشد قبول نمى كند!
رياء امر خطرناكى است كه خيلىها از وجود آن در افعالشان غافل هستند و در ظاهر آن را انكار مىنمايند، اما با انكار، ريا برطرف نمىشود، بلكه براى رفع آن از درون خود، مجاهده و مراقبت همه جانبه لازم است، چون كه افرادى يك عمر اعمال عبادى انجام مىدهند، ولى از ثمرات عمل خالص از ريا كه حكمت باشد، بى بهره هستند.
[1] - آيت الله هاشمى رفسنجانى و برخى از محققان مركز فرهنگ ومعارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج 18، ص 121
[2] - نراقی، ملا احمد، معراج السعاده، ص 519
[3] - سوره مبارکه نساء(4)، آیه 38: و آنها كسانى هستند كه اموال خود را براى نشاندادن به مردم انفاق مىكنند، و ايمان به خدا و روز بازپسين ندارند؛ (چرا كه شيطان، رفيق و همنشين آنهاست؛) و كسى كه شيطان قرين او باشد، بد همنشين و قرينى است.
[4] - ر.ک: طباطبايى، سيد محمد حسين، ترجمه تفسير الميزان، ترجمه سيد محمد باقر موسوى همدانى،ج 4 ، ص 264
[5] - مکارم شیرازی، ناصر، با همکاری جمعی از فضلا، اخلاق در قرآن، ج 1، ص 285
[6] - نراقی، ملا احمد، معراج السعاده، ص 519
[8]- مکارم شیرازی، ناصر، با همکاری جمعی از فضلا، اخلاق در قرآن، ج 1، ص 287