همنشينى با شيطان
همنشينى با شيطان، موجب حسرت و تأسّف، در قيامت می شود. خداوند متعال می فرماید:
«وَ مَنْ يَعْشُ عَنْ ذِكْرِ الرَّحْمنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطاناً فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ»[1]
«و هر كس از ياد خدا روىگردان شود شيطان را به سراغ او ميفرستيم پس همواره قرين اوست!»
آرى غفلت از ذكر خدا و غرق شدن در لذات دنيا، و دلباختگى به زرق و برق آن، موجب مىشود كه شيطانى بر انسان مسلط گردد و همواره قرين او باشد، و رشتهاى در گردنش افكنده، ..... اعمال انسان، مخصوصا غرق شدن در لذات دنيا و آلوده شدن به انواع گناهان، نخستين تاثيرش اين است كه پرده بر قلب و چشم و گوش انسان مىافتد، او را از خدا بيگانه مىكند، و شياطين را بر او مسلط مىسازد، و تا آنجا ادامه مىيابد كه گاهى راه بازگشت به روى او بسته مىشود، چرا كه شياطين و افكار شيطانى از هر سو او را احاطه مىكنند، و اين نتيجه عمل خود انسان است. [2]
قابل توجه اينكه جمله «نقيض» با توجه به مفهوم لغوى آن هم دلالت بر استيلاء شياطين دارد، و هم قرين بودن آنها، در عين حال جمله «هو له قرين» بعد از آن آمده تا اين معنى را تاكيد كند كه شياطين از اينگونه افراد هرگز جدا نمىشوند! تعبير به «رحمان» اشاره لطيفى است به اينكه آنها چگونه از خدايى كه رحمت عامش همگان را فراگرفته روىگردان مىشوند، و از ياد او غافل مىگردند؟. آيا چنين كسانى جز اين سرنوشتى مىتوانند داشته باشند كه همنشين شياطين، و محكوم فرمان آنها گردند.[3]
پیرامون پیامد ولایت و همنشینی با شیطان، در جای دیگری از قرآن کریم این گونه بیان شده است:
«قالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعينَ إِلاَّ عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصينَ قالَ فَالْحَقُّ وَ الْحَقَّ أَقُولُ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْكَ وَ مِمَّنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ أَجْمَعينَ» [4]
«(شیطان)گفت: «به عزّتت سوگند، همه آنان را گمراه خواهم كرد، مگر بندگان خالص تو، از ميان آنها!» فرمود: «به حق سوگند، و حق مىگويم، كه جهنّم را از تو و هر كدام از آنان كه از تو پيروى كند، پر خواهم كرد!»
در آیه فوق خداوند به حق سوگند ياد مىكند و حق مىگويد كه جهنم را از شيطان و پيروانش پر مىكند تا در برابر حرف ابليس در مورد اغواى انسانها كه با قاطعيت ادا شد پاسخ قاطعى بيان فرموده باشد و تكليف همه را روشن كند. به هر حال اين دو جمله مشتمل بر تاكيدات فراوانى است: دو بار روى مساله «حق» تاكيد كرده و سوگند ياد نموده، و جمله «لأملأن» نيز با نون تاكيد ثقيله همراه است، «اجمعين» نيز تاكيد مجددى بر همه اينهاست، تا كسى كمترين ترديد و شكى در اين باره به خود راه ندهد كه براى شيطان و پيروانش راه نجاتى نيست و ادامه خط آنها به دار البوار منتهى مىگردد.[5]
[1]- سوره مبارکه زخرف(43)، آیه 36
[2] - مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج 21 ، ص 64
[4]- سوره مبارکه ص(38)، آیات 85-82
[5] - مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج 19 ، ص 350