روش استاندارد و علمی ، تست باتری قلمی با مالتی متر هست ( تلفظ صحیحش مالتی متره ، نه مولتی متر ) . دو تا روش داریم واسه تست باتری قلمی با مالتی متر . یکی تست جریان و یکی تست ولتاژ .
چیزی که نیازه اینه که شما بدونید روی مالتی متر کی به کیه :
می دونید که باتری دو تا مولفه مهم داره ، ولتاژ و جریان . هر کدوم از این پارامترها ضعیف بشن باتری مرخص میشه . در بسیاری از مواقع شاید باتری ، ولتاژ واقعی رو نشون بده اما در عمل درست کار نکنه .
تست باتری قلمی با مالتی متر – ولتاژ
روی هر باتری ، مقدار ولتاژ و جریان تحویلی رو می نویسن ، البته باتری های ثابت ( منظور باتری های غیر قابل شارژ ) جریان مشخصی ندارن و بعضا از طرف شرکت سازنده نیز مشخص نمیشه اما ولتاژ همیشه مشخص میشه . این باتری های معمولی قلمی یا نیم قلمی معمولا 1.5 ولت هستن . ساده ترین راه برای تست باتری قلمی با مالتی متر اینه که شما دو سر باتری رو با رعایت مثبت و منفی به مالتی متر وصل کنید . مالتی متر رو روشن کنید و سلکتور رو روی V DC بزارید ( ولتاژی بالاتر از ولتاژ باتری ) حالا سیم قرمز یا مثبت مالتی متر به سر مثبت یا برآمده باتری و سیم مشکی یا منفی مالتی متر به سر منفی یا مسطح باتری . الان باید روی نمایشگر مالتی متر عددی نزدیک به 1.5 ولت رو ببینید .
مثلا در شکل زیر باتری 1.5 ولتیه اما روی ولتمتر عدد 0.2 دیده میشه که یعنی این باتری کلا باطل شده .
اگه ولتاژ نشان داده شده کمتر از 1.5 باشه مثلا 1 ولت یا کمتر ، باتری در حال مرخص شدنه و دیگه کارایی اولیه رو نداره . اما همیشه اینجوری نیست . در برخی مواقع ، باتری قلمی رو تست می کنید و ولتاژ 1.5 ولت رو هم نشون میده اما توی مدار یا دستگاه که میذارید کار نمی کنه . تو این مواقع باید یه مقاومت حدود 100 اهم با باتری موازی کنید و حالا ولتاژ رو اندازه بگیرید . می بینید که اگه باتری معیوب باشه ، ولتاژ به شدت افت می کنه . واسه باتری 9 ولتی کتابی هم این مسئله صادقه . با ولتمتر میگیرید می بینید 9 ولته اما وقتی مقاومت یا بار رو بهش وصل می کنید میشه 2 یا 3 ولت که نشون دهنده معیوب بودن باتری هستش .
در شکل زیر روش صحیح تست باتری قلمی با مالتی متر رو نشون دادم .
تست باتری قلمی با مالتی متر – جریان
اما راه دیگه تست باتری قلمی با مالتی متر اینه که باتری رو با یه مقاومت 1 اهمی و آمپرمتر سری کنید ، یعنی در واقع جریان رو اندازه بگیرید. مالتی متر رو روی جریان DC بگذارید ( روی عدد 20 میلی آمپر یا 200 میلی آمپر ) . مقاومت 1 اهمی باعث میشه شما به جریان نامی که روی باتری نوشته پی ببرید . مثلا باتری قلمی 5 ولت 1 آمپر دارید . اگه مقاومت 1 آمپری بهش بزنید باید جریان 1 آمپر از مقاومت رد بشه و توی مالتی متر هم همین عدد رو نشون میده . اما اگه باتری معیوب باشه جریان کمتری از مقدار نامی رو نشون میده . مثلا 500 میلی آمپر . تو این وضعیت باتری به کل خراب نشده بلکه ضعیف شده و می تونه دستگاه هایی که به جریان کمتری نیاز دارن رو راه بندازه . پس باتری رو دور نندازید .
مثلا در شکل زیر باتری ما 1.5 ولتی هست و مقامت 1 اهمی وصل کردیم ، قاعدتا طبق قانون اهم ، باید جریان 1.5 آمپر از مدار عبور کنه که در شکل زیر همین گونه هست پس باتری سالمه اما اگه با همین شرایط ، جریان 500 میلی آمپر ( 0.5 آمپر ) از مدار عبور میکرد ، باتری ضعیف شده بود .
اگه مقاومت دم دست ندارید برای مدت 1 ثانیه یا 2 ثانیه ، مالتی متر ( آمپرمتر ) رو با باتری موازی کنید تا جریان ازش رد شه و ببینید که مقدار جریان چقدره . چون بار ( مقاومت ) نداریم جریان بیشتری نسبت به جریان نامی از آمپر متر میگذره مثلا اگه جریان نامی 1 آمپر باشه ، بیشتر از 1 آمپر مثلا 2 آمپر یا 3 آمپر رد میشه که نشون از سلامت باتری داره اما اگه کمتر از جریان نامی بگذره باتری خرابه .
