خرید هدیه برای بسیاری از ما کار سختی است. همیشه به زادروز اطرافیان به چشم یک دردسر بزرگ و وضعیّت بحرانی نگاه میکنیم که احتمالاً باید بااکسسوریها، لباسها و یا لوازم الکترونیکی پشت سر بگذاریم!
در این میان اما خرید برای نوجوانان کار مشکلتری به نظر میرسد. احتمالاً شما هم چندبار برای دختر و یا پسری در این سن خرید کردهاید و دیدهاید که چطور با هیجان کامل از هدیهای که گرفته است، هر روز استفاده میکند و یا آن را به گوشهای پرت میکند و هیچوقت برای دوّمین بار به سراغش نمیرود. شاید در لحظهی نخست عاشق هدیهای شده که دریافت کرده و ساعتی بعد به این نتیجه رسیده که بدترین رنگ دنیا برای آن انتخاب شده است.
نمیخواهیم برای حل این مشکل تنها به مثبتنگری بسنده کنیم اما نخستین گام برای اینکه بتوانید خرید خوبی برای نوجوانها داشته باشید، تغییر نگاه شماست. نخست باید این دید را که خرید برای آنها کار سختی است، کنار بگذارید! کار سختی است؛ اما نشد ندارد!
نوجوانی؛ دوران انفجارهای پیدرپی
نوجوانی خود را به یاد دارید؟ دورانی که با هجوم تغییرات جسمی، روانی و رفتاری روبهرو بودید و تمام دنیا رودرروی شما ایستاده بود! شما کلکسیون متنوعی از رفتارها و تصمیمهای غیرقابلپیشبینی بودید که نتیجهی مستقیم تغییرات جسمی و جنسی آن دوره بود.
نوجوانی به دلیل تغییرات هورمونی و مغزی، دوران انفجارهای پیدرپی خلقوخو، منش و سبک زندگی است. همه چیز در این دوران در شدیدترین حالت خود قرار دارد؛ نوجوانان به شدّت عاشق میشوند؛ به شدّت متنفرند؛ به شدّت ابراز احساسات میکنند؛ به شدّت از ابراز احساسات و نظر دوری میکنند؛ به شدّت گریه میکنند و به شدّت میخندند.
هرچند که نخستین تغییرات نامحسوس هورمونی در بدن انسان پس از تولد در سنین ۶ تا هشتسالگی اتفاق میافتد، اما دوران نوجوانی در واقع دوران هجوم هورمونهاست؛ تا جایی که طبق برخی پژوهشها، تولید تستوسترون در پسرها به بیش از ۱۰ برابر میزان قبلی میرسد. افزون بر این هورمونهای رشد و آدرنال نیز در این دوره رشد چندبرابری پیدا میکنند که میتواند برعملکرد مغز نیز تأثیرگذار باشد.
این تغییرات هورمونی را در کنار تغییرات شدید مغز و رشد آن در دوران بلوغ بگذارید، آن وقت متوجه خواهید شد که دمدمیمزاجبودن آنها در خرید و انتخاب، کمترین عکسالعملی است که میتوانند به محیط اطراف نشان دهند.
مغز نیز در این دوران تغییرات بسیاری دارد. پژوهشها نشان میدهد که تغییرات غیرمنتظرهای در ماده خاکستری و قشر مغز اتفاق میافتد. حجم مادهی خاکستری مغز که در طول کودکی افزایش پیدا کرده است، در دورهی نوجوانی رو به کاهش میگذارد؛ البته کاهشی که طبیعی است و یک بخش ضروری از بلوغ به شمار میآید.
همچنین مطالعات نشان میدهد که قدرت استدلال، حافظه و توانایی مغز برای برنامهریزی در انسان در سالهای ۱۵ یا ۱۶ سالگی کامل میشود.
بنابراین تا زمانی که مغز در حال شکلگیری است و هورمونها دست از هجوم همهجانبه و شبانهروزی خود برنداشتهاند، نمیتوان انتظار داشت که رفتار، تصمیمگیریها و ابراز احساسات به وضعیّت عادی برسد.