مبحث 86 طرح صالحین: «تأثیر تحصیلات عالی و اشتغال زنان در زندگی خانوادگی و جامعه»

به نام خدا

مبحث هشتاد و ششم طرح صالحین: «تأثیر تحصیلات عالی و اشتغال زنان در زندگی خانوادگی و جامعه»

با عرض سلام خدمت همه دوستان عزیز و گرامی و اعضاء محترم راسخون؛

یکی از موضوعات اجتماعی روز که مبحث تحصیلات عالی و اشتغال بانوان بوده را موضوع بحث این هفته قرار دادیم و بدنبال آن هستیم تا تأثیرات آن را بر زندگی خانوادگی و جامعه، مورد بحث و بررسی قرار دهیم. 

امروزه تحصیلات عالی و شاغل بودن زنان یکی از مسائلی است که در اجتماع مطرح است و زنان به علل گوناگون به کار روی می آورند و حتی گاهی مجبور می شوند علاوه بر مسئولیت خود در خانه و تربیت فرزندان، مسئولیت های اجتماعی دیگری را نیز بپذیرند.

با عنایت به موارد فوق لطفاً مثل همیشه در بحث شرکت نموده و مطالب و نظرات شخصی خود را با توجه به سوالات مطرح شده و نکاتی که به نظرتان میتواند برای این بحث مفید باشد در این تاپیک قرار دهید. ضمناً در طول هفته سؤالات دیگری نیز در همین رابطه مطرح خواهیم نمود.

سؤالات:

1. تحصیلات عالی چه نقشی (مثبت یا منفی) در زندگی خانوادگی دارد؟

2. آیا داشتن تحصیلات عالی فقط برای اشتغال و کمک به موارد اقتصادی می باشد؟

3. تفاوت زنان تحصیل کرده که خانه دار هستند و به کار خانه و تربیت فرزندان می پردازند با زنان شاغل چیست؟

4. اشتغال زنان در خانه و خارج از خانه چه تأثیری بر روابط اعضاء خانواده، اعتماد به نفس زنان و مدیریت خانه خواهد گذاشت؟

مسلما امروزه هرچی تحصیلات بالاتر باشه اعتماد ب نفس آدمم بیشتر میشه... ب دلیل ارتباط با آدمای بیشتر و باسوادتر ذهن بستش چ بسا بازتر بشه...

تو جامعه ای ک گرونی بیداد میکنه و حقوق برخی مشاغل خیلی پایینه، کار کردن خانم و درنتیجه حقوقش میتونه مشکل گشا باشه...

از طرفی زن بایست اول محیط خونه رو آروم و امن نگه داره بعد بره سرکار... در واقع اگه از وظایف طبیعیش باز بمونه طوری ک باعث تبدیل شدن محیط امن خونه ب ی محیط متشنج و ناامن بشه نباید بره سرکااااار...

نکته بعدی اینکه هر تحصیلکرده ای صرفا باسواد نیست و بالعکس... درواقع صددرصد نمیتونیم بگیم هرکی تحصیلاتش بالاتر باشه فرزندانشو بهتر تربیت میکنه ولی تأثیر بسزایی میتونه داشته باشه!

نکته آخر اینکه موافق تحصیلات عالی زن هستم ولی باتوجه ب شرایط افتضاح الآن جامعه، اگر مشکل مالی نداشته باشن، مخالف کار کردن زنم... اول تربیت درست فرزندان بعد کااااار... منتها چون الآن متوسط، مادرا شاغلن، فرزندان اونطور ک باید درست تربیت نمیشن .

اینم بگم هستن خانواده هایی ک پدر و مادر هر دو شاغلن ولی بچه های سالمی تحویل جامعه دادن البته ک کمـن...

سلام

با عرض ادب و خسته نباشید خدمت دوست گرامی اقای شیردل عزیز

بابت مبحث خوبتون تشکر میکنم واقعا این مبحث جای گفتگو و بحث فراوانی داره که انشالله در طول هفته باهم بتونیم در موردش صحبت های خوبی داشته باشیم.

تـــــــــــــــــــــــــــشکر

لازمه تحصیلات، نوعی ممارست ذهنی در فعالیت های فکری و بسط اطلاعات و پویایی اندیشه است و معمولاً قوایی همچون تعمیم ذهنی و استنباط و تحلیل و ترکیب و تفکر منطقی در اثر تحصیلات، بالنده و بارور می شوند. فایده دیگر تحصیلات این است که در ساحت شناخت، راه روشنی فراراه اندیشه قرار می دهد و بر باورهای غلط، خط بطلان کشیده، باورهای صحیح را مصفّاتر و فزاینده تر می نماید و اعتقادات افراطی و تفریطی را تعدیل می کند. در هر حال، تحصیلات مثبت، صرف نظر از اینکه نوع معلومات چیست و یا مربوط به چه رسته ای است، به ذهن و فعالیت های ذهنی و حتی شخصیت، بسط و توسعه می بخشد. ولی با وجود این، رشد همه جانبه شخصیت و تعالی مثبت ادراک و انصاف نه تنها منوط به احراز تحصیلات عالی نیست، بلکه تحصیلات عالی نیز همیشه و همه جا تنها عامل رشد شخصیت و حقیقت و فضیلت نمی باشند، بلکه عامل تهذیب و تزکیه همیشه باید به عامل تعلیم و آموزش منضم شود تا نتیجه های مثبتی به بار آیند. آنچه از مفاهیم دینی مستفاد می گردد این است که تحصیلات عالی بدون عامل تقوا و وجدان اخلاقی، حتی می تواند مخرّب و ویرانگر نیز باشد. در آموزه ها و هنجارهای ارزشی دینی، علم بدون عمل و تعلیم بدون تزکیه مطرود است و از نظر نصوص قرآنی «... واتّقوااللّهَ ویَعلمکُم اللّه»(بقره: 282) و روایی (قال الصادق علیه السلام فی حدیث: «... لیسَ العلمُ التعلّم و انّما هُو نورٌ یقذفه اللّهُ فی قلبِ مَن یریداللّه ان یهدیه»)⁽²⁾ امکان وجود علمی که نه از راه تحصیلات، بلکه از راه تقوا و عمل حاصل می شود، از مسلّمات است. ولی در هر حال، تحصیل و تأثیرات مثبت آن در زمینه های گوناگون شخصیتی و رفتاری قابل انکار نیست.

این مقاله با استدلال های منطقی و عقلی سعی کرده است تا پیش انگاره نقش مثبت تحصیلات در امر تشکیل و تحکیم خانواده را به اثبات برساند و این مطلب را در قالب پیش طرحی برای طرح های میدانی و نظری بعدی، به جامعه اسلامی ارائه دهد.

اهمیت آگاهی

حسن مطلع نوشتار کلامی است از امام صادق علیه السلام که می فرماید: «العاملُ علی غیرِ بصیرةٍ کالسائِرِ علی غیرالطریقِ و لایزیدُهُ سرعةَ السیرِ مِن الطریقِ الاّ بعدا»؛⁽³⁾ عمل کننده بدون بینش و بصیرت همچون رونده ای است که راه را نمی شناسد؛ هر چه سرعتش بیشتر باشد، از مقصد دورتر می شود.

اگر تأسیس و تحکیم خانواده را یک کنش و فعل تعبیر کنیم، پیماینده این راه باید بینش و دانش لازم برای طی طریق داشته باشد، وگرنه این کنش نه تنها به انجام نمی رسد، بلکه از مقصود و غایت تأسیس خانواده دور می افتد. در نظام خانواده، نقش زن کلیدی است و دست کم یکی از ارکان دوگانه تأسیس این نظام است. تحصیلات زنان در مدیریت خانواده، دست رسی به دانش لازم برای زندگی درست را تسهیل می کند.

مراد از «زنان تحصیل کرده»

مراد از «تحصیلات» برای زنان، اولاً داشتن آگاهی و داده های جدید و عصری است.

ثانیا، با توجه به آنکه آگاهی و دانش نسبی است و مراتبی دارد، اطلاق «تحصیل کرده» اعم از این است که زنان دارای مدرک دیپلم باشند و یا دارای مدرک در هر یک از مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری.

ثالثا، اگر جوهره تحصیلات را دریافت علم و آگاهی در حیطه های گوناگون بدانیم، در این صورت، محدوده زنان تحصیل کرده از حوزه های رسمی آموزش و پرورش و دانشگاهی فراتر رفته و خواهران مشغول تحصیل و تحقیق در حوزه های علمیه نیز ذیل پژوهش حاضر قرار می گیرند.

رابعا، مفروض این نوشتار آن است که هر چه سطح تحصیلی افراد و در اینجا زنان بالاتر می رود به خاطر انس با محیط علمی و پژوهشی، روحیه علمی و فرهنگ علمی در آن ها تقویت می گردد و از این رو، این گفتمان علمی در تصمیمات فرد و از جمله در تشکیل خانواده مؤثر می افتد.

حیطه های تحقیق

درباره نقش و مسئولیت زنان تحصیل کرده دست کم با دو مبنا می توان به حیطه ها و حدود متفاوتی رسید:

1. بر اساس اینکه این نقش صبغه فردی داشته باشد و تنها برای یک زن تحصیل کرده مورد لحاظ قرار گیرد و یا اینکه صبغه جمعی داشته باشد یعنی اینکه زن تحصیل کرده برای خانواده های دیگر چه می تواند بکند به دو حیطه می رسیم: نقش زنان تحصیل کرده برای خود و یا برای دیگران.

2. اگر مبنای زمانی نیز جدّی گرفته شود، نقش زنان تحصیل کرده در دو مقطع کلی قابل بررسی است: اول. نقش زنان تحصیل کرده در خانواده تا هنگام ازدواج؛ دوم. نقش آن ها در خانواده پس از تأسیس خانواده. در این نوشتار، مبنای دوم (مبنای زمانی) مورد توجه اساسی قرار گرفته و علاوه بر این، تمرکز عمده نیز بر نقش زنان تحصیل کرده برای خود است و آن گاه نتیجه بحث به نقش آنان برای دیگران نیز تعمیم داده می شود.

نقش زنان تحصیل کرده در خانواده تا هنگام ازدواج

اول. برای خود

پرسش اساسی این قسمت از بحث آن است که زنان تحصیل کرده در تأسیس و تحکیم خانواده خود چه نقشی می توانند داشته باشند؟

در یک پاسخ، می توان گفت: نقش زنان تحصیل کرده می تواند منفی یا مثبت ارزیابی شود (و این نکته در سایر قسمت های پژوهش نیز صادق است.) اگر نقش زنان تحصیل کرده در جوامعی با بافت های قومی، قبیلگی، مردسالار محض و ضد زن مدّ نظر باشد، که هیچ نقش و مسئولیتی برای جنس زنان نمی شناسند، زنان تحصیل کرده می توانند در آنجا نقش منفی داشته باشند؛ بدین معنا که به چالش با نظام موجود و فرهنگ حاکم بر آن خانواده ها بپردازند. در این صورت، نخبگان و حاکمان آن فرهنگ نیز با آن ها به چالش درمی آیند یا فرایند تأسیس خانواده دچار تأخیر می شود و یا با فرض تأسیس هم به خاطر زیربار نرفتن این زنان و معارضه مداوم، دوام خانواده دچار اشکال شده، تحکیم آن زیر سؤال می رود و احتمال شکست این گونه خانواده ها بسیار است، گرچه این زنان حتی در چنین جوامعی نیز می توانند تأثیرات تدریجی و جزئی در جهت اصلاح فرهنگ حاکم داشته باشند.

اما نقش زنان تحصیل کرده در تأسیس خانواده در صورتی می تواند مثبت باشد که جامعه مورد بحث فرهنگ نقد و انتقاد و توسعه و پیشرفت را آرمان خود قرار دهد و از هر دیدگاه سازنده، بدیع و خلاّقی استقبال کند. در چنین جوامعی، زنان تحصیل کرده در مقایسه با زنان غیر تحصیل کرده، حرف بیشتری برای طرح دارند و نقش آن ها هم مثبت ارزیابی می شود.

در این نوشتار، بر نقش سازنده و مثبت زنان تحصیل کرده در تشکیل و تحکیم خانواده تأکید می شود. نقش زنان تحصیل کرده قبل از ازدواج تا حین تأسیس خانواده، در مراحل ذیل قابل بررسی است:

الف. آغاز آشنایی: آشنایی به بهانه زندگی مشترک، از دو طریق ممکن است:

اول. مستقیم: در این شیوه، دو فرد بر حسب تصادف، تجربه مشترک کاری، سابقه تحصیلی مشترک و مانند آن با هم آشنا شده، در مسیر ازدواج قرار می گیرند.

دوم. غیرمستقیم: در این شیوه، دیگران که از دختر و یا پسر اطلاعاتی دارند، واسطه گردیده، دو جوان را به قصد زندگی مشترک با هم آشنا می کنند.

روابط خانوادگي، تحت تأثير پويايي نهادهاي اجتماعي، با تحول دائم روبه‌روست. با تحول شرايط زيستي و به تبع آن، بروز نيازهاي جديد، پيوسته نقش‌ها در حال تغييرند، به طوري كه از اعتبار نقش‌هاي سنتي روزبه‌روز بيشتر كاسته شده و موجبات دگرگوني آنها فراهم مي‌شود. همراه با تغييرات ساختاري جامعه و بر اثر تحولات زندگي خانوادگي، زن خانه‌دار در عين مسئوليت‌هاي متعارف خود، بيش از پيش، مجبور به كار در خارج از خانه شده است. در عين حال، اشتغال زن در سطح وسيع جامعه، به رغم تعهدات دوگانه‌اش الزاماً‌ به معني بردگي و استثمار او نيست و نبايد به چنين تحولي به ديده انكار نگريست؛ زيرا آثار مثبت مادي و معنوي اين اشتغال غالباً‌ علاوه بر وضع خود زن، كه ضمن كسب درآمد به استقلال و اعتبار اجتماعي بيشتري دست مي‌يابد، متوجه همسر و فرزندان او نيز مي‌شود. تأثير اجتماعي عمده اين تغيير، دگرگوني روال سنتي در نقش زنان و تقسيم كار درون خانواده است. هر چند كه، به رغم پذيرش وسيع اشتغال زنان از جانب طبقات متفاوت اجتماعي ايران، هنوز آن تغييرات فرهنگي كه لازمه هماهنگي ميان اشتغال زن و تقسيم وظايف و مسئوليت‌ها در خانواده است به طور كامل روي نداده است، بررسي روابط و مناسبات درون خانواده چنين نشان مي‌دهد كه با زير سؤال رفتن پاره‌اي از ارزش‌ها و هنجار‌هاي سنتي، نقش زن با تغييراتي روبه‌رو شده است و حاصل اين تغييرات بسط و توسعه زمينه فعاليت‌هاي اجتماعي اوست. رو آوردن زنان به اشتغال در خارج از كانون خانوادگي تأثيري بسزا در ابعاد هويت اجتماعي آنان داشته و اين امر، به نوبه خود، موجب افزايش اعتماد به‌نفس جامعه زنان شده است. احراز موقعيت اجتماعي بهتر با تأثيري كه از نظر شخصيتي به جا مي‌گذارد، تا حدودي، معضلات ناشي از اشتغال دوگانه را هموار ساخته است. البته نه تنها راه اين تحول هميشه هموار نيست، احتمال هم دارد كه در اثر تضاد ارزشي، در ايفاي نقش‌ها تعارضاتي پديد آيد. خطر بروز چنين حالتي بيشتر در مواقعي است كه فعاليت‌ شغلي زن با الگوي سنتي همخواني نداشته باشد. بويژه آنكه، در زندگي سنتي، با تقسيم كار براساس جنسيت، تحت هر شرايطي، اداره امور خانگي به عهده زن پنداشته مي‌شود و براساس همين ارزش‌هاي سنتي، فعاليت وي در خارج از خانه به معني تضعيف انسجام خانواده تلقي مي‌گردد. تفكيك مشاغل بر حسب جنسيت و پذيرفتن تفاوت در توانايي‌هاي زن و مرد طرز تفكري است كه در بيشتر مواقع بر ذهنيت خود زنان نيز اثر مي‌گذارد و موجب دامن زدن بر تعارضات موجود مي‌شود.

مشارکت زنان بطور چشمگیر در زمینه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... از بعد از جنگ جهانی دوم آغاز شد و فعالیت زنان در هر یک از این زمینه‌ها پیامدهای منفی و مثبتی در پی داشته است.
«نقش شغلی زنان، نقشی جدید در مقایسه با نقش‌های سنتی همسری و مادری مطرح و عوامل متعددی می‌توانند بر احراز نقش شغلی زنان یا عدم آن و ادامه یا ترک آن موثر واقع شوند.

شایسته است جهات مثبت و امتیازات نقش اشتغال زنان از ابعاد مختلف اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی برای افراد جامعه چه زن و چه مرد مورد شناسایی و تاکید قرار گیرد. پرداختن به نقش اشتغال برای زنان در کنار نقش‌های خانوادگی، وظیفه‌ی سنگین و خطیری است که بر دوش مادران نهاده می‌شود»

اشتغال زنان در فعالیت‌های اقتصادی خارج از چهارچوب خانوار که طی چند دهه گذشته تدریجاً اهمیت یافته مسائلی را مطرح کرده است که به دلیل اهمیت، موضوع پژوهشهای متعددی قرار گرفته‌است و از آنجا که این امر خصوصا در ایران با شتابزدگی در میان برخی از گروه‌ها مطرح گردید و در عین حال شرایط اجتماعی، فرهنگی جامعه ایران در خیلی موارد پویایی مناسب با آن را نداشته است، اشتغال زنان از سویی با مسائل حاد -در برخی از موارد- مواجه گردیده و از سویی دیگر اختلاف عقیده در میان توده‌های مختلف مردم موجب شد

تحصیلات خوب است برای جامعه امروز نه برای شهرت ؟؟؟؟؟؟؟

روابط خانوادگي، تحت تأثير پويايي نهادهاي اجتماعي، با تحول دائم روبه‌روست. با تحول شرايط زيستي و به تبع آن، بروز نيازهاي جديد، پيوسته نقش‌ها در حال تغييرند، به طوري كه از اعتبار نقش‌هاي سنتي روزبه‌روز بيشتر كاسته شده و موجبات دگرگوني آنها فراهم مي‌شود. همراه با تغييرات ساختاري جامعه و بر اثر تحولات زندگي خانوادگي، زن خانه‌دار در عين مسئوليت‌هاي متعارف خود، بيش از پيش، مجبور به كار در خارج از خانه شده است. در عين حال، اشتغال زن در سطح وسيع جامعه، به رغم تعهدات دوگانه‌اش الزاماً‌ به معني بردگي و استثمار او نيست و نبايد به چنين تحولي به ديده انكار نگريست؛ زيرا آثار مثبت مادي و معنوي اين اشتغال غالباً‌ علاوه بر وضع خود زن، كه ضمن كسب درآمد به استقلال و اعتبار اجتماعي بيشتري دست مي‌يابد، متوجه همسر و فرزندان او نيز مي‌شود. تأثير اجتماعي عمده اين تغيير، دگرگوني روال سنتي در نقش زنان و تقسيم كار درون خانواده است. هر چند كه، به رغم پذيرش وسيع اشتغال زنان از جانب طبقات متفاوت اجتماعي ايران، هنوز آن تغييرات فرهنگي كه لازمه هماهنگي ميان اشتغال زن و تقسيم وظايف و مسئوليت‌ها در خانواده است به طور كامل روي نداده است، بررسي روابط و مناسبات درون خانواده چنين نشان مي‌دهد كه با زير سؤال رفتن پاره‌اي از ارزش‌ها و هنجار‌هاي سنتي، نقش زن با تغييراتي روبه‌رو شده است و حاصل اين تغييرات بسط و توسعه زمينه فعاليت‌هاي اجتماعي اوست. رو آوردن زنان به اشتغال در خارج از كانون خانوادگي تأثيري بسزا در ابعاد هويت اجتماعي آنان داشته و اين امر، به نوبه خود، موجب افزايش اعتماد به‌نفس جامعه زنان شده است. احراز موقعيت اجتماعي بهتر با تأثيري كه از نظر شخصيتي به جا مي‌گذارد، تا حدودي، معضلات ناشي از اشتغال دوگانه را هموار ساخته است. البته نه تنها راه اين تحول هميشه هموار نيست، احتمال هم دارد كه در اثر تضاد ارزشي، در ايفاي نقش‌ها تعارضاتي پديد آيد. خطر بروز چنين حالتي بيشتر در مواقعي است كه فعاليت‌ شغلي زن با الگوي سنتي همخواني نداشته باشد. بويژه آنكه، در زندگي سنتي، با تقسيم كار براساس جنسيت، تحت هر شرايطي، اداره امور خانگي به عهده زن پنداشته مي‌شود و براساس همين ارزش‌هاي سنتي، فعاليت وي در خارج از خانه به معني تضعيف انسجام خانواده تلقي مي‌گردد. تفكيك مشاغل بر حسب جنسيت و پذيرفتن تفاوت در توانايي‌هاي زن و مرد طرز تفكري است كه در بيشتر مواقع بر ذهنيت خود زنان نيز اثر مي‌گذارد و موجب دامن زدن بر تعارضات موجود مي‌شود.

مشارکت زنان بطور چشمگیر در زمینه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... از بعد از جنگ جهانی دوم آغاز شد و فعالیت زنان در هر یک از این زمینه‌ها پیامدهای منفی و مثبتی در پی داشته است.
«نقش شغلی زنان، نقشی جدید در مقایسه با نقش‌های سنتی همسری و مادری مطرح و عوامل متعددی می‌توانند بر احراز نقش شغلی زنان یا عدم آن و ادامه یا ترک آن موثر واقع شوند.
شایسته است جهات مثبت و امتیازات نقش اشتغال زنان از ابعاد مختلف اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی برای افراد جامعه چه زن و چه مرد مورد شناسایی و تاکید قرار گیرد. پرداختن به نقش اشتغال برای زنان در کنار نقش‌های خانوادگی، وظیفه‌ی سنگین و خطیری است که بر دوش مادران نهاده می‌شود» 
بطور کلی بیرون رفتن زن از خانه و چند ساعتی از روز را در اجتماع بودن باعث می‌شود که رفتار وی در خانواده هم تحت تاثیر قرار گیرد و در مواردی وظایف مادری و همسری را هم به نحو بهتری انجام دهد و یا به عکس.تاثیری که اشتغال زنان بر رضایت زناشویی (چه از جهت منفی و چه از جهت مثبت) می‌گذارد آنچنان ابعاد وسیع و گسترده‌ای را دارد که بسیاری از جامعه شناسان، روانشناسان و اقتصاددانان به این قضیه می‌پردازند. به نظر می‌رسد که زنان هنگامی که به استقلال مالی می‌رسند،آرامش خاطر بیشتری دارند و همین آرامش خاطر تاثیر بسزایی بر روابط وی با همسر، بچه‌ها و سایر اقشار جامعه می‌گذارد که باعث به وجود آمدن رضایت زناشویی در زندگی می‌شود.

تاثیری که کار زن و درآمد وی در ابعاد مختلف زندگی دارد بر کسی پوشیده نیست خصوصاً اثری که این درآمد بر رفاه خانواده و رضایت زناشویی می‌گذارد. امروزه رفاه خانواده در جوامع بسیار مهم است و اعضای آن خصوصاً زن و شوهر تلاش خود را انجام می‌دهند تا از هر جهت به آرامش و خوشبختی و رضایت برسند.
اشتغال زنان در فعالیت‌های اقتصادی خارج از چهارچوب خانوار که طی چند دهه گذشته تدریجاً اهمیت یافته مسائلی را مطرح کرده است که به دلیل اهمیت، موضوع پژوهشهای متعددی قرار گرفته‌است و از آنجا که این امر خصوصا در ایران با شتابزدگی در میان برخی از گروه‌ها مطرح گردید و در عین حال شرایط اجتماعی، فرهنگی جامعه ایران در خیلی موارد پویایی مناسب با آن را نداشته است، اشتغال زنان از سویی با مسائل حاد -در برخی از موارد- مواجه گردیده و از سویی دیگر اختلاف عقیده در میان توده‌های مختلف مردم موجب شد(ساروخانی، ۱۳۷۹ : ۱۷۸).
از جمله این عوامل رضایت یا عدم رضایت زناشویی است. اگر بخواهیم رضایت زناشویی را در خانواده ایجاد کنیم باید به دنبال عواملی باشیم که موجب ایجاد رضایتمندی می‌شود و خانواده‌ها را به سوی آن ترغیب کنیم. یکی از این عوامل اشتغال زنان است. مشارکت روزافزون زنان در بیرون از خانه باعث تقویت حس اعتماد به نفس و استقلال و افزایش قدرت تصمیم‌گیری و برخورد مناسب با و حوادث زندگی و اثر مطلوب بر روابط خانوادگی بر جای گذارده است.مطالعات زیادی نشان داده که یکی از مهمترین عوامل موثر بر رضایت زناشویی مسئله اقتصادی و درآمد است، چنانچه این درآمد از طرف هر دو زوج باشد باعث سهولت زندگی می‌شود؛ ولی در کنار این سهولت زندگی، در پاره‌ای موارد باعث بروز مسائل و مشکلات هم می‌شود که در این تحقیق به آن پرداخته می‌شود. 
بطور کلی پژوهش حاضر در پی آن است که تاثیر اشتغال و استقلال مالی زنان را بر رضایت زناشویی در بین معلمان زن مدارس دخترانه شهرک معلم شهرستان کرمانشاه بررسی کند. در واقع مساله اصلی اینست که زنان بعد از اشتغال، استقلال مالی پیدا می‌کنند، چه تاثیری بر زندگی خانوادگی و رضایت همسرانشان از زندگی مشترک می گذارند؟ 

ارتباط زنان تحصیل کرده در حوزه با خانواده

 زنان تحصیل کرده وعلی الخصوص درس خوانده در حوزه ، با بهره گیری از آموزه های د ینی در طول تاریخ اسلام با پرداختن به اساسی ترین نقش وکارکرد زنان که همان مادری است بلندترین گامها رابرای حفظ ولایت برداشته اند .آنان با نقش آفرینی خود ارزش ولایت و حب به ولی خدا رابه فرزندان خودمنتقل کردندوبالاخص درعصرغیبت این مادران بودند که با فضاسازی مناسب در خانه و با پا یبندی به امام زما ن خود وبا ابرازعلا قه ای که به ایشان نشا ن میدا دند ورابطه قلبی ومعرفتی که با حضرت داشتند این علاقه وعاطفه رابه فرزندان نیزمنتقل کردندوازاین طریق درحفظ واحیای این مهم کوشیدند .امادرعصرحا ضرتربیت انسان دیندار، پویا، کارآ مد و عاشق خدا ورسول (ص) ازاهمیت وجا یگا ه بالایی برخوردا راست؛ چرا که شا هدهجوم جریا ن شوم هستیم که بنا دارد ا زنسل جوان ما یک نسل بی هویت و بی ریشه بسازد.

با توجه به نقش زن حوزوی درخانواده یکی ازرسا لتهای مهم اواهمیت به کا نون خا نواده  و سعی درحفظ این نهاد است بخصوص د رعصرحا ضرکه مها جمان فرهنگی جنگ علیه این نها د تأ ثیر گزار را آغا ز نموده اند وبنا دا رند که با تخریب کا نون خا نواده به عنوا ن اصلی ترین مرکزانتقال ارزشها،مانع انتقال ارزشهای دینی وملی به نسل آینده گردند.فعالیتهای اجتماعی زنان تحصیل کرده حوزوی ،در صورتی ارزشمند است که آسیبی به رسالت های اساسی ومهم آنان در قبال مسأ له خانواده وتربیت نرساند .  بر اساس روایت پیامبراکرم(ص)که می فرمایند : کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته والمراة راعیته علی بیت بعلها وولده مسئول عنهم.  ترجمه :"زن درخانه همسرش ،دارای مسئولیت بوده ود رقبال اعضای منزل مسئول است. "زن مسلمان خود را مسئول می داند؛ چراکه پیامبر(ص) زن را به طورخا ص د ر مقابل حفظ نهاد خا نواده مسئول نموده است. پس اوسعی می نما ید که منا فع شخصی رفاه طلبی لذ ت خواهی وتنوع طلبی خودرا تعد یل وکنترل نماید وآنهارا درخدمت خانواده قراردهد.درمنظر زن مسلمان،خردمند،آگاه و مدبر پرداختن به امورخانواده وتربیت فرزندان کلیدی ترین و مؤثرترین نقش اجتماعی می باشد. اوگرچه درخانه است، اماخودرا به عنوان یک عضوفعال وتأثیرگزارجامعه می پندارد والبته در مواقع ضروری واقتضائات خاص به شرط آسیب ندیدن خانواده به برنامه های اجتماعی بیرون از خانه نیزمی پردازد.زن مسلمان زمانی خودرادرصراط مستقیم و درمسیرعبودیت احساس می کند که اصالت رابه مادری وهمسری دهد ودرتعارض وعدم امکان جمع بین آن ومسا ئل دیگردرانتخاب خود گزینه خانواده رابرگزیندوازاین انتخاب خودبسیارمسروروخوشحال باشد.

آسایش و مهر وعالی ترین منبع سعادت خانوادگی است.کامروایی درخانه، احساس امنیت و آرامش درآ ن ونیز احساس قدرت واستقلال کودکان در خانواده بستگی به وجود مادر دارد . مادر کودکی می سازد با شخصیت وبزرگ منش یا سرافکنده وزبون ،پاک وبا عفت یا آلوده وناپسند. ماد ران تحصیل کرده حوزوی ، د ر نقش ماد ری وظا یف پرورش فرزند را بر وظایف همسری اولویت می دهد وبیش از هرکس به سازند گی کود ک می پردازد. برای تربیت فرزند زن با ید در محیط امن وآ سا یشی باشد محیطی که خودسرپرستی آن رابرعهده دارد.بانوی خانه با سروسا مان دادن امور اقتصادی خانه،زحمت شوهر رادرکسب معیشت ارج می نهد .  ماد رقلب خانه و مظهرمهروعا طفه، عشق واحساس محبت و صفا است. اومی تواند اعضای خانواده را سعاد تمند وبهشتی کند یا زمینه تباهی وفساد راد رآنان بوجود آورد. ماد رشدن ا زا ین باب مشکل است که مسئولیتی درقبال خود، شوهر،فرزند ،جامعه و پروردگار دا رد.دربرا برا ین وظایف مورد با زخواست قرار می گیرد او پیش از آنکه دیگران رابسازد باید خود را بپروراند و این کاری آسان نیست .

خانواده در اسلام ازاهمیت و ارزش بسیا ری برخوردار است ،چرا که از یک سو زن ومرد در کنار یکدیگر به زندگی ورفتار سالم دست می یابند وازدیگرسونسلی راد ردامان خود پرورش می دهند . قرآن کریم هدف های گوناگونی رادرتشکیل خانواده یادآورشده است .نخستین فلسفه ازدواج زن و مرد ،بقا ی نسل است. اسلام به تما یلات غریزی وجنسی ا نسا نها عنا یت دا شته وزنا ن و مردان را دعوت می کند که با یکدیگر ازدواج کرده وزند گی مشترک داشته باشند . بدین گونه از سویی اخلاق جنسی مطلوب شکل می گیرد وروابط نامشروع جنسی درجامعه روبه کاهش میرود وازسو یی دیگر نسلی نو به وجود می آید.فلسفه دیگر زناشویی،آرامش خاطر ولذت های روحانی زن ومرد است . درروایتی ازگفتگوی آدم و خداوند در باره حوا یاد شده است آنچه آدم راازدیدن همسرش شگفت زده می کرد دل ربایی و نشاط آفرینی او بود . آد م گفت پرورد گارا این مو جود زیبا کیست که تقرب و نگاه کردن به او سبب انس است.خداوندفرمود ای آدم!این بنده من حوا ست آیا دوست داری او انیس وهم سخن تو با شد؟ آدم گفت:بلی. پروردگا را همیشه براین نعمت، تو را سپاس می گزارم و ستایش می کنم .

درحدیثی از رسول اکرم (ص)می خوانیم : زن نیکوکردار سبب سعادت مرد شمرده شده است. چنین زنی می تواند همسرخویش رابه پاکی ها سوق دهد وسلامت جامعه را تضمین کند. ایمان به خدا وآخرت که زمینه سازخوبی ها میباشد وخانواده سالم رابه وجود می آورد به کمک زن صالح تقویت می شود. (  هریک از شما باید زبانی مشغول به یاد خدا، دلی سپاسگزار وهمسری مؤمن و شایسته که بر امر آخرت یاری رساند در اختیار داشته باشد .)   زنان تحصیل کرده حوزوی هم، چون برای علم ارزش بسیاری قائل هستند،سعی می کنند در زندگی باهمسر وفرزندان ،علم همراه با عمل را پیشه خود قرار دهند و جهل و نادانی را از آنها بزدایند.همچنین در مراحل انتخاب همسر، زنان حوزوی اموری چون :دینداری،اهل نماز وقرآن بودن ، اخلاق حسنه و....را در اولویت قرار می دهند.