یکی از بزرگترین دغدغه ها در زندگی نحوه پول خرج کردن است، این که درآمد خود را چطور درست مصرف کنیم که بیشترین رضایت، پس انداز و لذت را داشته باشیم؟

بنابراین باید برای خرج کردن برنامه داشته باشید. برای اغلب ما هفته پایانی ماه روزهای سخت بی پولی است خصوصا اگر متاهل بوده و فرزند یا فرزندانی هم داشته باشیم. بدون شک در دوران حاضر زندگی در شهرهای بزرگ از هزینه بالایی برخوردار است، ولی با کمی دقت درخواهیم یافت که در اغلب اوقات پول خود را برای مخارج غیر ضروری صرف می کنیم

باید توجه داشت که میان خواستن و احتیاج داشتن (Wants & Needs) تفاوت بسیار می باشد. احتیاجات زندگی آن دسته از مواردی است که بدون آن ادامه حیاط تقریبا" غیر ممکن و دشوار می شود مانند محلی برای زندگی، غذا، لباس و ... اما موارد دیگری مانند داشتن یک ماشین، پوشیدن لباسهای مد روز، داشتن بهترین وسیله صوتی یا کامپیوتر و ... از مواردی است که لزوما" زندگی شما بدون آن مختل نمی شود، به اینگونه موارد خواسته یا همان wants میگوییم. آرزوها و خواسته های انسان تمامی ندارد اما باید توجه داشت که این آرزو ها باید مطابق با اندازه های ما باشد. بنابراین همواره میان خواسته و نیاز خود تفاوت بگذارید و بیشتر بفکر نیاز باشید تا خواسته.

بر طبق یک الگوی انگلیسی به نام Life's Journey و ایجاد تغییرات کمی در آن می توانید یک مدل شخصی برای کنترل هزینه های ماهیانه خود طراحی کنید.

این الگو چیست؟
هرماه حقوق خود را به ۴ بخش تقسیم کنید و در ۴ حساب مجازی مختلف نگه داری کنید:
حساب ضروریات
حساب پس انداز
تفریح
بخشش

مثلا می توانید از الگوی بالا به شیوه زیر استفاده کنید:

حساب ضروریات :
این حساب ۶۰% از مبلغ دریافتی را تشکیل می دهد. تمام هزینه های خوراک، پوشاک، حمل و نقل، لوازم الکترونیکی و مواردی دیگر که کاربرد روزانه و مصرفی دارند در این بخش قرار می گیرد.

حساب پس انداز :
این حساب ۲۰% از مبلغ دریافتی را تشکیل می دهد. این حساب ساده است! ۲۰% تان را پس انداز کنید.

تفریح :
این حساب ۱۵% از مبلغ مورد نظر را تشکیل می دهد.

بخشش :
ساده! ۵% از مبلغی که در اختیار دارید را ببخشیید.

این الگو می تواند برای شما یک برنامه ریزی ماهیانه ساده تلقی شود.
همچنین با استفاده از راهکارهای زیر می توانید کنترل هزینه های ماهیانه خود را هرچه بهتر در دست داشته باشید:

به سر چشمه بروید
شاید شنیده یا دیده باشید که بعضی​ افراد برای خریدهای خود​ به اصطلاح به سرچشمه می‌روند و از تولیدکنندگان محصول مورد نظر، خریدهای خود را انجام می‌دهند؛ آنها در اصطلاح بازاری خرید عمده می‌کنند. شما نیز به صورت عمده خرید کنید. زیرا بسیاری از تولیدکنندگان و فروشندگان برای خریدهای عمده، ارزش‌گذاری‌های ویژه‌ای همچون تخفیف قائل می‌شوند، بهتر است از این امتیاز استفاده بهینه کنید و از مراکز عمده‌فروشی‌ها یا فروشگاه‌های زنجیره‌ای خریدهای عمده داشته باشید، این کار نه‌تنها باعث می‌شود پول کمتری بابت خرید خود بپردازید، بلکه در هزینه‌های شما صرفه‌جویی نیز می‌شود.

خرید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای
به دو دلیل خرید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای را به شما توصیه می‌کنیم؛ اول آن که این فروشگاه‌ها​ برای کالاهای خریداری شما تخفیف‌هایی را در نظر می‌گیرند که در سر جمع حسابتان بسیار موثر خواهد بود و از سوی دیگر با خرید از این مراکز، دیگر لازم نیست به فروشگاه‌های متعدد و به صورت مکرر مراجعه کنید و به این ترتیب شما می‌توانید در وقت و هزینه حمل و نقل خود صرفه‌جویی کنید. پس حتی اگر قصد خریدهای جزئی دارید به فروشگاه‌های زنجیره‌ای بروید.

از تعاونی‌ها خرید کنید
یکی دیگر از بهترین مراکز خرید، تعاونی‌های دولتی است. تعاونی‌ها جنس‌شان جور است و اجناس‌شان را با یارانه به دست کارکنان دولتی می‌رسانند، به همین دلیل تخفیف‌های خوبی می‌دهند، اما بسیاری از مردم، با این طرز تفکر که اجناس این مراکز، قدیمی و بی‌کیفیت است، چندان تمایلی به خرید از آنها ندارند، اما ما توصیه می‌کنیم در درجه اول این اندیشه غلط خود را اصلاح کنید و دوم آن که تعاونی‌هایی را که به سازمان‌های پولدار وابسته است برای خرید انتخاب کنید که اجناس بهتری برای کارکنان خود فراهم می‌آورند.

خرید اینترنتی داشته باشید
درست است خرید از فروشگاه‌های اینترنتی در ایران جانیفتاده است و این فروشگاه‌ها تامین‌کننده تمام نیازهای خانواده‌ها نیست، اما خرید از این فروشگاه‌ها همیشه هم خالی از لطف نیست. شما با خرید اینترنتی برخی از اجناس که قیمت روی آنها حک شده است، نه‌تنها پول اضافی نمی‌پردازید بلکه می‌توانید از هزینه‌های حمل و نقل خود نیز بکاهید و از تخفیف‌های قابل توجهی که برخی از این فروشگاه‌های اینترنتی به مشتریان خود می‌دهند نیز بهره‌مند شوید.

به حراجی‌ها هم سری بزنید
شما گاهی مجبورید برای خرید برخی​ اجناس بخصوص پوشاک در فصل مد، قیمت‌های هنگفت و حتی ناعادلانه‌ای ​پرداخت کنید؛ اما پرسش اساسی اینجاست که آیا چنین خریدهایی الزامی است؟ یا این که چرا می‌خواهید برای خرید اجناس مورد علاقه‌تان، پول اضافی​ یا مازاد بر ارزش آن بپردازید؟ عقل سلیم حکم می‌کند چنین عمل نکنید و مدبرانه وارد عمل شوید.
بهتر است اندکی صبر کنید و اجازه دهید بازار از تب و تاب خرید و فروش‌های فصلی بیفتد و به روال عادی یا در جهت تهیه تدارک مایحتاج فصل بعدی حرکت کند، آن وقت است که بازار حراجی‌ها داغ می‌شود و قیمت‌ها نزول پیدا می‌کند و واقعی‌تر می‌شود و این زمان، فرصت مغتنمی برای خرید شماست. مثلا، شما می‌توانید بوت خود را ​ انتهای زمستان یا لباس‌های تابستانی خود را اوایل پاییز خریداری کنید.
اگر ​چه ممکن است برخی ​ افراد، این پیشنهاد ما را​ به دلیل عقب‌افتادن از مد نپذیرند و قبول نکنند. ما به آنان توصیه می‌کنیم ​ اندکی حس جستجوگرانه خود را فعال​ کنند و دور و برشان را خوب نگاه کنند و به دنبال حراجی‌ها باشند و از فروشگاه‌هایی که در فصل مد هم حراج‌ها​ی خوبی دارند باخبر شده و دیدن کنند.

هزینه‌های غیر ضروری را کاهش دهید
در شرایط سخت اقتصادی، بهتر است سهم هزینه‌های غیرضروری را که بیشتر از گروه خدمات هستند از هزینه‌های اصلی بکاهید. مثلا، کمتر سفارش غذا دهید یا به رستوران بروید، به جای این کار، با اندکی زحمت، مواد لازم برای تهیه یک غذای خانگی مثل ساندویچ خانگی را فراهم کنید و در خانه، غذای خود را آماده کنید یا ماشین‌تان را به جای بردن به کارواش، خودتان تمیز کنید. با حذف هزینه‌های غیرضروری این چنینی نه‌تنها صرفه‌جویی کرده‌اید بلکه پول زیادی را نیز بابت آنها نپرداخته‌اید.

از کالاهای جایگزین استفاده کنید
در گرانی مقطعی برخی از کالا​ها، می‌توان از کالاهای جایگزین آنها، برای رفع برخی از نیازها استفاده کرد، مثلا در گرانی گوجه‌فرنگی، می‌توانید از رب گوجه‌فرنگی استفاده کنید. این روش را می‌توانید در مورد کالاهایی که گرانی مقطعی هم ندارند به کار گیرید مثلا صابون‌ها را به جای مایع‌های گران‌قیمت، مصرف کنید.

پس‌انداز کنید
بی‌گمان در پاسخ به این پیشنهاد، از خرج زیاد می‌نالید و خواهید گفت​ با این خرج و مخارج، چه پولی برای پس انداز باقی می‌ماند؟​حق با شماست، اما پس‌انداز پول، هر چند به میزان اندک هم، می‌تواند در فرصتی طولانی سرمایه خوبی برای روز مبادایی باشد که از آن مفری نیست و این همان نکته مهمی است که در بطن ​ توصیه ما نهفته است. کنار گذاشتن روزی هزار تومان، باعث می‌شود ​ ماهانه 30 هزار تومان و سالانه 365 هزار تومان پس‌انداز ​ داشته باشید که این رقم ناچیز و جزئی، در مواقع ضرورت به کمکتان می‌آید.
به طور کلی این راهکارها و برنامه ریزی برای مخارج ماهیانه کمک شایانی در کنترل هزینه ها خواهد کرد.