معرّق ، کم نظیرترین هنر نزد ایرانیان (8)
روش ساخت صدف مصنوعی :
صدف مصنوعي عموماً به جاي صدف طبيعي بكار مي رود که به خاطر براقيت و تنوع رنگي زياد آن مصرف زيادي در معرق پيدا كرده است. روش ساخت صدف مصنوعي به صورت زیر می باشد :
- 1) شيشه اي به ابعاد مورد نظر تهيه مي كنيم .
- 2) دورتادور شيشه را با نوار چسب قالب مي گيريم
- 3) پلي استر را در ظرف پلاستيكي تميز مي ريزيم.
- 4) اكليل نقره اي يا اكليل رنگي مورد نظر را به پلي استر اضافه مي كنيم.
- 5) كبالت را به مقدار مورد لزوم به پلي استر اضافه كرده با قطعه اي چوب پلي استر را بهم مي زنيم.
- 6) روي سطح شيشه را با پارافين جامد آغشته مي كنيم « براي اينكه پلي استر بعد از خشك شدن راحت جدا شود » .
- 7) هاردنر (پراكسيد) را به پلي استر اضافه مي كنيم.
- 8) پس از بهم زدن پلي استر آن را روي شيشه كه از قبل تراز شده مي ريزيم
- 9) پس از اينكه پلي استر صدفي تمام سطح شيشه را گرفت با يك تكه چوب شروع به بهم زدن آرام و يكنواخت پلي استر مي كنيم تا هنگامي كه پلي استر ژله كند «خشك شود» . همزمان موج مورد نظر را در پلي استر صدفي ايجاد مي كنيم.
- 10)سپس بوسيله تيغ موكت بري پلي استر صدفي را از سطح شيشه جدا مي كنيم.
روش ساخت فيبر مصنوعی :
عموماً به جاي استخوان از فيبر مصنوعي استفاده مي شود. مراحل ساخت فيبر مصنوعي مانند ساخت صدف مصنوعي مي باشد با اين تفاوت كه پس از ريختن فيبر سفيد احتياج به بهم زدن آن نمي باشد و به جاي اكليل به عنوان ماده افزودني از تيتان براي سفيد كردن پلي استر استفاده مي شود. مراحل پلي استر براق رويه :
- 1) ابتدا روي تابلو را بوسيله پنبه با تينر فوري 18000 شستشو مي دهيم
- 2) سپس دور كار را مانند مرحله قبل با نوار چسب كاغذي قالب مي گيريم.
- 3) تابلو را روي سطح صاف گذاشته و تراز مي كنيم.
- 4) پلي استر را داخل ظرف پلاستيكي مي ريزيم.
- 5) ابتدا كبالت را به مقدار 2% به پلي استر اضافه مي كنم.
- 6) پس از بهم زدن پلي استر براق 4% هاردنر به آن اضافه مي كنيم.
- 7) پس از خشك شدن پلي استر پس از حداقل 48 ساعت تابلو را با سمباده 80 كه به دستگاه چرخ پوست بسته شده است سمباده مي زنيم تا ژله موجود روي آن برداشه شود.
- 8) سپس با دستگاه لرزان با سمباده هاي 80 ـ120 ـ 180 ـ 220 ـ 260 ـ 320 ـ 400 روي كار را ساب مي زنيم.
- 9) پس از بر طرف شدن خش هاي موجود روي كار و از بين رفتن موج احتمالي پلي استر به دستگاه چرخ پوست دستگاه كله نمد بسته مي شود.
- 10)خمير پوليش زبر را كه قرمز رنگ مي باشد به سطح كار مي ماليم و روي آن كمي آب مي ريزيم سپس تابلو را پوليش مي كنيم. توجه کنید ابتدا تابلو بايستي از بالا به پايين سپس از چپ به راست پوليش شود.
- 11)مانند مرحله 10 با كله نمد روي كار را با خمير پوليش نرم «سفيد» يا شير پوليش ، پوليش مي نمائيم.
- 12)سپس به دستگاه چرخ پوست دستگاه پوست بره بسته مي شود و سطح كار را با ماده شير پوليش براق مي كنيم.