چند سال پیش یعنی زمانی که به تازگی دوران تحصیلم در دانشگاه را شروع کرده بودم و در کنار آن یک کار پاره وقت نیز انجام میدادم، غالباً نیازی خاص به خرج کردن پول و خرید چیزهایی که اصلاً نیازی به آنها نداشتم را در خودم احساس میکردم. همیشه فکر میکردم باید هم سطح دیگران باشم که این هم سطح بودن برای من به معنای خرید برترین برندهای موجود در بازار و لباسها و وسایل مد روز بود. همهی ما بارها و بارها این احساس نیاز به خریدهای انگیزهای یا ریخت و پاشهای کوچک را در زندگیمان تجربه کردهایم اما آیا این الگوی رفتاری بدین معناست که ما باید سالهای متمادی از عمرمان را که میتوانستیم بدون قسط و قرض و با آزادی کامل زندگی کنیم را در زیر بار سنگین بدهیهای گوناگون سپری کنیم؟
بر اساس گفتههای جاشوا بکر، نویسنده وبلاگی با عنوان «Becoming Minimalist »، متوسط اندازهی خانههای مردم آمریکا در طول ۵۰ سال گذشته دو برابر شده است.
جاشوا گفتههای خود را اینطور ادامه میدهد : ۱۰ درصد از خانوادهها فضاهای اضافی اجاره میکنند و ۲۵ درصد از صاحبخانهها که پارکینگ خانهشان ظرفیت ۲ ماشین را داراست هرگز ماشینی برای پارک کردن در آن ندارند. ۷۶ درصد آمریکاییها با حقوق ماهیانه و با بدهیهای گوناگون زندگی میکنند. متوسط بدهی کارتهای اعتباری خانوادههای آمریکایی ۱۵ هزار و ۱۹۱ دلار است.
مردم در کشورهای مختلف جهان هر روز نسبت به روزها، ماهها و سالهای گذشته ساعتهای بیشتر و بیشتری کار میکنند و زمان با ارزشی را که باید برای بودن در کنار خانوادهی خود هزینه میکردند را صرف تلاش بیشتر برای پرداخت بدهیهای ناشی از خریدهای غیر ضروری و بیش از حد خود میکنند. به منظور مبارزه با این چرخه یا دور باطل پول خرج کردن، در این مقاله ۵ سؤال کلیدی را برای شما گردآوری کردهام که بهتر است قبل از خرید و خرج کردن پولتان آنها را از خود بپرسید و با صداقت تمام به آنها پاسخ دهید:
۱-آیا واقعاً به آن نیاز دارید یا فقط به این دلیل که حراج شده آن را میخرید؟
میدانم با خودتان چه فکری میکنید: من واقعاً به یک ژاکت سیاه دیگر نیاز دارم! اما یک لحظه صبر کنید، قبل از خرید خوب فکر کنید. اگر هم اکنون لباسها و ژاکتهای دست نخوردهای در کمدتان دارید، پس واقعاً نیازی به خرید لباسهای تازه ندارید. حراجیها و فروشهای فصلی برای خرید لوازم و چیزهایی که به آنها نیاز داریم مفید هستند اما اگر حقیقتاً به چیزی نیاز ندارید و یا چند نمونهی مشابه و دست نخورده از آن در خانهی خود دارید بهتر است از پشت ویترین مغازه دور شوید یا از فروشگاه بیرون بروید. اگر چیزهایی که میخریم را هرگز استفاده نکنیم خرید با قیمت پایینتر یا خرید با قیمت معمول فرقی ندارد، هر دو مقرون به صرفه نیستند و در نهایت باعث تولید هزینههای اضافی برای ما میشوند.
۲-آیا میتوانید آن را با قیمت پایینتر تهیه کنید؟
من همیشه در فروشگاهها یا مراکز خرید قبل از اینکه چیزی بخرم این سؤال را از خودم میپرسم که آیا امکان دارد مشابه این جنس را بتوانم جای دیگری با قیمت پایینتر تهیه کنم؟ در اکثر مواقع میتوانید با در نظر گرفتن هزینههای حمل و نقل و ارسال، وسایل مورد نیاز خود را با قیمتی پایینتر یا تخفیفهایی باور نکردنی از فروشگاههای آنلاین تهیه کنید. اگر دوست ندارید وسیلهی مورد نیازتان نو باشد یا تمایلی به خرید جنس آک و دست نخورده ندارید میتوانید با استفاده از وبسایتهایی مانند eBay در خارج از ایران و یا نمونه داخلی آن یعنی ایسام جنس موردنظر خود را با قیمتی پایینتر تهیه کنید.
۳-آیا میتوانید هزینههای آن را تقبل کنید؟
این مورد برای اکثر مردم، به خصوص آنهایی که میخواهند امور مالیشان را متعادل نگه دارند بزرگترین چالش و پرسش است. مطمئناً، داشتن یک ماشین مدل بالا و جدید خیلی هیجانانگیز و دوست داشتنی ست اما آیا فقط به این دلیل که میخواهید خاص باشید چیزی را میخرید یا واقعاً چون به آن نیاز دارید میخواهید هر طور شده و به هر قیمتی آن را تهیه کنید؟ اگر برای تهیهی یک جنس به خصوص باید تا گردن زیر قسط و قرض بروید بهتر است آن را فراموش کنید و شروع به پسانداز پول برای خرید آن کنید. اگر واقعاً میخواهید این جنس به خصوص را بخرید، انتظار کشیدن تا رسیدن به لحظهی موعود و خرید آن برای شما بسیار شیرین و لذتبخش خواهد بود.
۴-آیا این یک خرید انگیزهای ست؟
خوب، روز کاری بدی را پشت سر گذاشتهاید و حالا یک کیف دستی ۵۰۰ هزار تومانی در پشت ویترین مغازه به شما چشمک میزند و خرید خوبی به نظر میرسد. همهی ما کم و بیش در دام خریدهای انگیزهای یا خریدهای احساسی افتادهایم. خریدهای انگیزهای بدترین نوع خرید هستند زیرا تفکر کمی در پشت این خریدها نهفته است و به نوعی گناههای بسیاری آن را دنبال میکنند. به جای اینکه فقط به این خاطر که احساس بدی دارید دست به خرید بزنید، قبل از خرج کردن پولتان خوب فکر کنید و مطمئن شوید که قبل از خرید به تمام جوانب آن اندیشیدهاید و آن را کاملاً بررسی کردهاید. میتوانید این خرید را به ۳۰ روز بعد موکول کنید، اگر در پایان ۳۰ روز باز هم دوست داشتید این خرید را انجام دهید به بازار بروید و کار را تمام کنید.
۵-آیا میتوانید آن را رایگان تهیه کنید؟
در طی سالیان اخیر وبسایتهای زیادی به منظور ایجاد شرایط مناسب تجارت، مبادلهی کالا و بخشش لوازم شخصی به صورت رایگان به وجود آمدهاند. از نمونههای خارجی چنین وبسایتهایی میتوان به وبسایت Craigslist.com اشاره کرد و از نمونههای ایرانی هم وبسایت ایسام، البته دقیقاً نمیدانم که در وبسایت ایسام میتوان جنسی را به رایگان به دست آورد یا مبادلهی کالا به کالا کرد تا جایی که بنده بررسی کردم البته چند وقت پیش این وبسایت فقط برای فروش کالاهای دست دومی ست که دیگر به آنها نیازی ندارید. به هر حال قبل از اینکه یک پرینتر نو تهیه کنید سری به این وبسایتها بزنید شاید بتوانید مشابه دست دوم آن را با قیمتی پایینتر تهیه کنید. برای وسایل دیگر هم بهتر است قبل از خرید به سمساریها مراجعه کنید و جنس موردنظر را با قیمتی پایینتر به دست آورید. میتوانید از دوستان خود در فیسبوک یا اعضای خانواده و دوستان و آشنایان در دنیای واقعی سؤال کنید، شاید یکی از آنها به دنبال پیدا کردن مشتری برای همان وسیله یا جنسی باشد که شما میخواهید.
البته یکی از قوانینی که در زندگی شخصیام از آن پیروی میکنم و هرگز از آن پشیمان نشدهام این قانون است : «گرون بخر، یک بار بخر ». به نظر من برای اجناسی که تصمیم دارید چند سال از آنها استفاده کنید سعی کنید با توجه به بودجهی خودتان بهترین برند ممکن را به صورت نو و دست نخورده تهیه کنید.