با توجه به آيه شريفه «ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون» و جمله معروف «كنت كنزاً مخفياً فأجبت ان اعرف فخلقت الخلق لكى اعرف»، و نظاير آن، معلوم مى شود كه انسانها براى آن كه پروردگار خويش را بشناسند، آفريده شدهاند و منظور اصلى خلقت، عرفان و شناخت خداوند است و كسب صفات و ويژگيهاى پسنديده مثل عفت و شجاعت و حلم و انجام اعمال صالحه و نيك نظير نماز خواندن و رزوه گرفتن و جهاد كردن به ترتيب در درجه دوم و سوم از اهميت قرار دارند و بلكه بايد گفت كه ارزش و اهميت آنها در پرتو عقايد و معارف الهى و براى تقويت آنها است و بدون آن جايگاهى ندارد و مفهومى نخواهد داشت.
با توجه به اين مبنا مى توان گفت كه بينش توحيدى و معارف حقه الهيه معيار و ملاك فضيلت و شأن و رتبه هر شخص مى باشد. امام على(عليه السلام) نيز از اين قانون كلى مستثنا نيست و لذا بزرگترين فضيلت ايشان شناخت و عرفان ايشان نسبت به خدا و اسماء و صفات اوست. در روايتى از امام حسين(عليه السلام) نقل شده كه فرمودند: اى مردم، خداوند بندگان را نيافريد جز براى آن كه او را بشناسند. وقتى او را شناختند، عبادت مى كنند و هنگامى كه او را عبادت كردند، از رهگذر عبادت او از عبادت غير او بى نياز مى گردند... و امام على(عليه السلام)چنان كه همگان مى دانند در ميدان عبادت يكه تاز ميدان بودند، نمازهاى هزار ركعتى ايشان در طول شب يا شبانه روز بيانگر اين مدعاست.