چرا امام حسن(ع) قيام نكرد؟
جواب:
طول مدت جنگهاي داخلي، آمادگي مردم را براي ادامه جنگ به كلي از بين برده بود؛ زيرا عده كشته شدگان جنگ صفين, بنا به نقل مسعودي, (مروج الذهب، 2/274) از طرفين صدوده هزار و شمارة كشتگان جنگ نهروان چهار هزار نفر بود (مروج الذهب، ج 2) و بنا به نقل يعقوبي (تاريخ يعقوبي، 2/195) مقتولين جمل كه قبل از صفين و نهروان روي داد سي و چند هزار نفر بود. اين كثرت مقتولين در جنگهاي داخلي قيافة جهاد را مهيب و وحشت زا ساخته و مردمان كوتاه فكر و راحت طلب را كه هميشه اكثريت دارند از آن گريزان كرده بود، لذا وقتي امام حسن تصميم به جهاد گرفت و مردم را به جهاد ترغيب كرد, بيشتر مردم نپذيرفتند, با اينكه شخصاً از كوفه بيرون رفت و مغيرة بن نوفل را در كوفه جانشين خود قرر داد و نخليه را لشگرگاه كرد و ده روز در آنجا ماند, بيش از چهار هزار نفر براي جهاد در ركاب آن حضرت بيرون نيامدند. امام ناچار به كوفه بازگشت و مردم را به جهاد تحريض كرد (الشيعه و الحاكمون، 62) وقتي سستي آنها در امر جهاد معلوم شد, براي اتمام حجت و قطع عذر, خطبهاي خواند و در موضوع جهاد و صلح به طور آشكار از آنها نظر خواست، آنان از اطراف فرياد برداشتند: ما حاضر به جهاد نيستيم، ما را هلاك نكن.
در روايت است كه جابر به امام حسين(ع) پيشنهاد داد كه مانند برادرش صلح نمايد حسين فرمود: اي جابر! برادرم به امر خدا و پيامبر(ص) صلح كرد و من هم به امر خدا و پيامبر(ص) رفتار ميكنم.
