راپسودي آبي - قسمت دوم
جمعه 26 آذر 1389 2:36 PM
از آنجائيکه گرشوين براي ساخت اين اثر چند هفته بيشتر زمان در اختيار نداشت، با عجله مقدمات نوشتن را آغاز کرد. در حقيقت ايده اصلي راپسودي آبي در قطار به هنگام سفر به بوستون به ذهن گرشوين خطور کرد، او خود در اين باره اظهار داشته :
"در قطار نشسته بودم و به صداي تلق تلق چرخ ها، صدايي که معمولا براي آهنگسازان مهيج است، گوش سپرده بودم. به ناگهان ساختار کلي راپسودي از آغاز تا پايان از ذهنم گذشت، آنرا در ذهن مرور کردم و بي درنگ بر روي کاغذ پياده نمودم. زماني که به بوستون رسيدم، طرح کلي و مفهو م اصلي اين قطعه کاملا برايم جا افتاده بود. "
گرشوين در تاريخ 7 ژانويه کار بر روي نسخه اصلي اين اثر براي دو پيانو را آغاز نمود. پس از گذشت چند هفته کارش به پايان رسيد و آنرا به فرد گروفه (Ferde Grofأ©) براي تنظيم نهايي ارکستر تحويل داد، گروفه در چهارم فوريه، تنها هشت روز پيش از زمان اجراي اصلي کار را به پايان رساند.
اولين اجراي راپسودي آبي
Rhapsody in Blue اولين بار در 12 فوريه 1924 توسط پاول وايتمن و ارکسترش (Palais Royal) تحت عنوان "تجربه اي در موسيقي مدرن" در سالن ائولين (Aeolian Hall) نيويورک اجرا شد. اين رويداد به دليل اينکه اولين اجراي راپسودي آبي محسوب مي شود، در عرصه موسيقي از اهميت تاريخي برخوردار است.
در سخنراني که وايتمن پيش از اجراي کنسرت در حضور منتقدان موسيقي و روشنفکران آن زمان ارائه داد، هدف اصلي کنسرت پرداختن به جنبه آموزشي عنوان شد:
"حداقل از آنجائيکه اين اثر بگونه نوشته و تنظيم شده که براي عوام به آساني قابل درک است، سبب لذت بردن آنها از سمفوني و اپرا مي گردد و براي ما نيز قدم مثبتي در عرصه موسيقي خواهد بود. "
اين برنامه نسبتا طولاني، شامل 26 موومان مجزا بود که در دو بخش و 11 قسمت اجرا شد.
Ira and George Gershwin with Guy Bolton
خستگي حاضرين در سالن، نواي کلارينت و بداهه نوازي گرشوين
راپسودي آبي، قطعه يکي مانده به آخر بود و از آنجائيکه قطعات ديگر اکثرا به هم شبيه بودند و سيستم تهويه سالن نيز از کار افتاده بود، به تدريج نوعي حالت کسالت در حضار پديد آمده بود. به ناگهان نواي کلارينت که حکايت از آغاز "راپسودي آبي" داشت، در سالن طنين افکند و هيجان حضار را برانگيخت. زماني که تکنواز کلارينت به آرامي وارد نت بي بمل (Bb) شد، فرياد تحسين حضار به گوش رسيد.
پس از آن راپسودي، توسط گروه وايتمن به انضمام بخشي که به سازهاي زهي اختصاص داشت اجرا شد. گرشوين که خود نوازندگي پيانو را بر عهده داشت، به هنگام نوشتن راپسودي يکي از صفحات مربوط به تک نوازي پيانو را جهت بداهه نوازي خالي گذاشته بود، او در هنگام اجرا از استعداد درخشان و خلاقيت کم نظيرش در زمينه بداهه نوازي بهره جست و موفق به انجام کاري شد که اين اجرا را به صورت ماندگار در اذهان زنده نگه داشت.
او پس از اجرا نوشتن اين بخش از تک نوازي پيانو را تکميل نمود و در حقيقت کسي نمي داند، آنچه که در اجراي اصلي راپسودي به گوش رسيده چه بوده است.