ایرانیان از دیدگاه قرآن و احادیث معصومین علیهم السلام

عباد بن عبد اللّه اسدى گويد: روز آدينه ‏اى (در زمان خلافت امیرمومنان علی علیه السلام) در مسجد نشسته بودم و على (ع) بر منبرى ساخته از آجر، سخن میراند. اشعث به مسجد آمد و پيش میرفت.

پس گفت: يا امير المؤمنين اين موالى سرخ روى (کنایه از ایرانیان) به خاطر تو بر ما غلبه يافته ‏اند و تو خود مى‏بينى. 

على (ع) از اين سخن خشمگين شد. 

ابن صوحان گفت: امروز معلوم خواهد شد كه عرب را چه پايه و منزلت است! 

على (ع) فرمود: چه كسى مرا از كيفر دادن به اين مردم ستبراندام كه تا نيمروز بر بستر خود می ‏غلتند (اعراب) معذور مى‏دارد در حالى كه قومى‏ براى شب ‏زنده‏ دارى از بستر خود پهلو تهى مى‏كنند (منظور از ایرانیان) ؟ 

مرا می‏گويى كه آنان را طرد كنم و از ستمكاران گردم. سوگند به كسى كه دانه را رويانيد و جانداران را بيافريد كه از محمد (ص) شنيدم كه مى‏گفت: به خدا قسم آنان با شما [عربها] خواهند جنگید تا به دين بازگرديد همچنان كه شما در آغاز ‏با آنان جنگیدید تا به دين در آيند.

مغيره ضبّى گويد: على (ع) به ایرانیان علاقه می ‏ورزيد و به آنان مهربان بود، ولى عمر از آنان بيزار بود و دورى میكرد.

الغارات ج2 ص498

و این سخن امیرمومنان علی علیه السلام در قرآن نیز آمده است:

وَإِن تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ ثُمَّ لَا يَكُونُوا أَمْثَالَكُمْ (محمد/38)

فَإِن يَكْفُرْ بِهَا هَؤُلاء فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَّيْسُواْ بِهَا بِكَافِرِينَ (الأنعام/89)

و اگر روى برتابيد [خدا] جاى شما را به قومی غير از شما خواهد داد كه مانند شما نخواهند بود.

و اگر اينان بدان كفر ورزند، بى‏گمان، قومی ديگر را بر آن گماريم كه بدان كافر نباشند.