خلوص

انجام عبادت زیاد مانند زیاد نمازگزاردن و زیاد روزه گرفتن و زیاد حج رفتن و زیاد قرآن خواندن و زیاد دعا خواندن، همگی اینها مطلوب خدای سبحان است، که همه به کمیت و مقدار رفتار بازگشت دارد. لیکن آن چه مهمتر از کمیت و مقدار می‏باشد، جوهر و حقیقت رفتار است که کیفیت عمل چگونه باشد. 
در رفتارهای عبادی یکی از آفت‏های خطرناک و مرموزی که همیشه سلامتی عمل عبادی انسان را تهدید می‏کند ریا می‏باشد. ریا و سمعه یعنی انسان کارش را چون دیگری می‏بیند و یا می‏شنود، انجام می‏دهد؛ آفت بزرگ رفتار خدایی انسان است. ریشه‏ی ریا و سمعه هم بازگشت به خودخواهی و خواهش‏های نفسانی دارد، که چون دیگری نمازش یا انفاقش را می‏بیند انجام می‏دهد. این آفت بسیار مرموز خلوص در نیت را از انسان سلب می‏نماید. 
برای رهایی از دام این خطر انسان مؤمن باید بر این اندیشه باشد که کارش را برای فراهم آوردن خشنودی خدای سبحان انجام دهد. باید بر خواهش‏های نفسانی چیره شود، که چون دیگری می‏بیند و می‏شنود، رفتار عبادی انجام ندهد. این رفتار عبادی نه تنها عبادت نخواهد بود و انسان را به خدا نزدیک نمی‏سازد، بلکه چون ریا و گناه می‏باشد، انسان را از خدا دور می‏سازد. 
به همین خاطر مشاهده می‏شود امامان معصوم کار را با خلوص انجام می‏دهند. در این اندیشه نیستند که از کار خیر آنها کسی باخبر شود. امام سجاد علیه‏السلام شب‏ها با پوشاندن صورت خود، به در خانه‏ی نیازمندان مراجعه می‏کند و آنان را تأمین می‏نماید. [1] نیازمندان تا رحلت امام سجاد علیه‏السلام نمی‏دانستند چه کسی شب‏ها برای آنها طعام و غذا می‏آورده است. [2] . 

پی نوشت ها: 
[1] خصال، ج 2، ص 517، یعقوبی، ج 2، ص 229. 
[2] ارشاد، ج 2، ص 149.