دعاي افتتاح

از دعاهاي مشهور شب‏هاي ماه مبارک رمضان، «دعاي افتتاح» است.

اين دعاي شريف به وسيله شيخ ابوجعفر محمدبن عثمان بن سعيد عمري، نايب خاصّ حضرت ولي عصرعليه السلام صادر شده است؛ چنان که علامه مجلسي‏رحمه الله گفته است: «و به سند معتبر از حضرت صاحب الامر - عَجَّلَ اللَّهُ فَرَجَهُ - منقول است که به شيعيان نوشتند: در هر شب ماه رمضان اين دعا را بخوانيد که دعاي اين ماه را ملائکه مي‏شنوند و براي صاحبش استغفار مي‏کنند...». [1] .
نام اين دعاي شريف از جمله اوّل آن «اَللّهُمَّ اِنّي اَفْتَتِحُ الثَّناءَ بِحَمْدِکَ» گرفته شده است.[2]

مضامين عالي خداشناسي و حمد و ثناي الهي و بر شمردن صفات خداوند - به خصوص مهرباني کامل و بي‏نظير هنگام عفو و گذشت، و شدّت کيفر و عقوبت هنگام حسابرسي و نقمت - و بعضي از علل تأخير استجابت دعا و بيان مهم‏ترين نعمت‏هاي الهي، سرآغاز اين دعاي شريف است. سپس درود و صلوات مخصوص بر پيامبر و آل اوعليهم السلام با ذکر نام و القاب ايشان، آن گاه دعا براي قيام حضرت قائم‏عليه السلام و اظهار اشتياق براي برقراري دولت کريمه‏اي که اسلام و اهل اسلام در آن عزّت يابند و نفاق و منافقان خوار و زبون گردند و ما از داعيان آن دولت باشيم که ديگران را به اطاعت الهي فرا خوانيم و به راه خداوند راهبري کنيم. پايان دعا شکوه‏اي به درگاه خداوند است که با فقدان پيامبر و غيبت امام و بسياري دشمن، و کمي تعداد و فتنه‏هاي شديد، فتح و گشايش از او درخواست مي‏شود.

برخي از دانشوران، - از جمله شيخ شهاب الدين محمدبن موسي بزچلوئي اراکي (م 1313 ق) از شاگردان حکيم سبزواري - اين دعاي شريف را شرح کرده‏اند. شرح او از سوي انجمن تبليغات اسلامي ‏تهران (1324ش) منتشر شده است.

پی نوشت ها:
[1] ر.ک: بحارالانوار، ج 24، ص 166. 

[2] التهذيب، ج 3، ص 108؛ الاقبال، ص 58؛ البلدالامين، ص 193؛ مصباح الکفعمي، ص 578.