بخشی زیبا از کتابی که خوانده‌ام

بنام خدا

همه ما کم و بیش کتاب هادی را در طول زندگی مطالعه کرده ایم و می کنیم ،چنانچه از آنچه خوانده و می خوانیم یادداشت برداریم ضمن اینکه می توانیم بعدها به نوشته هایمان مراجعه کرده و از آنها استفاده لازم را ببریم ، می توانیم برای استفاده دیگران هم مطالب مختصر شده از یک کتاب را در اینگونه فضاها گذاشته تا شاید دین خود را به نویسنده ادا کرده باشیم.

کتاب آزادی نوشته استاد شهید مطهری یکی از کتاب های علمی کاربردی است که به معرفی آن می پردازم.

اين كتاب به عنوان دفتر بيست و ششم از چهل دفتر مجموعه چلچراغ حكمت مي باشد كه بيانات و سخنان برگزيده استاد شهيد مرتضي مطهري تحت عنوان «آزادي» به همت نويسندگان و كانون انديشه جوان در آن جمع آوري و تشريح گرديده است.
از ديدگاه استاد مطهري آزادي يعني: نبودن مانع ، نبودن جبر و نبودن هيچ قيدي در سر راه انسان. از اين رو انسان آزاد است و مي تواند راه كمال را طي كند، نه اينكه چون آزاد هست به كمال رسيده است. آزادي يعني فقدان مانع . انسان هاي آزاد ، انسان هايي هستند كه با موانعي كه در جلو رشد تكاملشان وجود دارد ، مبارزه مي كنند. انسان هايي هستند كه تن به وجود مانع نمي دهند.(صفحه 18 كتاب)
در جهان جديد آزادي به معناي واقعي وجود ندارد . محدوديت هايي كه امروزه از نظر اجتماعي پديد آمده در گذشته نبوده است. به نظر مي رسد بتوان گفت: بسياري از امور امروزه تحميلي است و اين امور آزادي انسان را كه موهبتي الهي است خدشه دار كرده است. از جمله مي توان گفت فكر ، ذوق ، عاطفه و بسياري از چيزهاي ديگر در جهان جديد تحميلي است.(صفحه 37 كتاب)
اساسا مفهوم آزادي به آن معنا كه فلسفه هاي اجتماعي غرب اعتقاد دارند با آزادي به آن معنا كه در اسلام مطرح است تفاوت عمده و بنيادي دارد. تفاوت آزادي در اسلام و غرب در ريشه و منشاء آزادي است. در غرب ريشه و منشاء آزادي را تمايل ها و خواهش هاي انسان مي دانند و آنجا كه از اراده انسان سخن مي گويند، تفاوتي ميان تمايل و اراده قائل نيستند......... آزادي به اين معنا نوعي حيوانيت رها شده است. (صفحات 39 و 40 كتاب)
نتيجه گيري :
با توجه به مباحثي كه استاد مطرح كرده و توضيح داده اند، مردم مي توانند و مي بايد آزادانه در تعيين سرنوشت فردي و اجتماعي خويش تلاش كنند، ضمنا مردم در تعيين انتخاب حكومت آزادي دارند و پس از تاسيس حكومت نيز از آزادي برخوردارند و مي توانند و مي بايد آزادانه در تعيين مسئولان مشاركت كنند و تاثير گذار باشند.
به نظر ايشان گروه ها و احزاب سياسي مجازند در چارچوب قانون و تاهنگامي كه گروه هاي مذكور دست به فعاليت هاي مسلحانه نزده اند ، فعاليت كنند و از آزادي برخوردار باشند.
بنظر بنده مسائل مطرح شده در مورد آزادي از نظر شهيد مطهري بسيار زيبا و آرمان گرا مي باشد و امكان ايجاد آن و دسترسي به آزادي مورد نظر ايشان در جوامع جديد كه هر كدام براي بقاي خود ، محدوديتهاي خاص خود در سر راه اين موهبت الهي قرار داده اند ، بسيار دشوار و سخت است و فردي مانند حضرت علي(ع) وحكومتي مانند حكومت عدل علي(ع) ميخواهد كه بتواند اينگونه آزادي را به مردم و جامعه بدهد. همچنين ايشان در بحث خاصي كه مختص به شخص ايشان مي باشد آزادي معنوي را مقدم به آزادي اجتماعي دانسته اند، اما بنظر مي رسد شرايط اجتماعي اثر بسيار زيادي بر افراد دارد و تقريبا هيچ فردي نمي تواند جداي از اجتماع زندگي كند و اساس رسيدن به تقوي اين بوده و هست كه انسان بتواند در جامعه تقوي خود را بدست آورده و حفظ نمايد و گرنه رفتن در غار و عبادت كردن محض و متقي شدن بدون حضور در اجتماع كه مورد پذيرش اسلام نبوده و نيست، و لذا اگر انسان بخواهد به آزادي معنوي و فردي دست يابد بايد در جامعه به آن برسد و زمانيكه فضاي عمومي و غالب اجتماعي مساعد و مناسب نباشد چگونه ميتوان بهره اي از آزادي معنوي و فردي برد مسئله ايست كه در بيانات ايشان خيلي شفاف نشده است. همچنين ميدانيم و در آيات و روايات و سخنان خود ايشان هم آمده است كه انبياء الهي و ائمه در مسير دعوت و هدايت عمومي علاوه بر ارتقاء سطح آزادي معنوي انسان ها براي كسب آزادي اجتماعي آنها تلاش زيادي كرده اند و دشمني ها و مخالفت ها با انبياء و ائمه هم بيشتر به سبب فعاليت هاي اجتماعي بوده است و گرنه كه اگر مسئله شخصي بود كه كسي كاري به كار آنها نداشت.( نمونه آن: مخالفين اسلام به پيامبر حضرت محمد(ص) گفتند تو برو گوشه اي بنشين و كاري به مردم نداشته باش ، ما هرچه ميخواهي به تو ميدهيم).در عين حال نمي توان خودسازي و تربيت و رسيدن به تقوي و آزادي معنوي را در راه رسيدن به آزادي اجتماعي نديده گرفت.
مطالعه كتاب و رسيدن به آزادي از نظر اسلام بسيار شيوا و جذاب است كه توصيه مي كنم دوستان كتاب را بخوانند.