غزل شماره ۳۶۹: ما ز یاران چشم یاری داشتیم

وزن غزل: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)

۱ ما از یاران توقع کمک و یاری داشتیم؛اما آنچه تصور می کردیم نادرست بود.

۲ تا ببینم درخت دوستی چه وقت میوه خواهد داد؛حالا رفتیم و بذری افشاندیم.

می گوید حالا به سوی دوستی و محبت رفتیم و بذر آنرا افشاندیم،منتظریم که کی ثمره این درخت به ما رسد.

۳ بحث و جدل رسم قلندری و وابستگی نبود؛ وگرنه با تو جنگ و جدال بسیار داشتیم.

یعنی آئئین درویشی وارستگی است و تحمل عقیه مخالف ، وگرنه گفت و گو بر سر اختلاف عقیده ها سبب بروز ماجراهای بسیار خواهد شد.

۴ طرز نگاهت نوعی فریب و خدعه جنگی بود؛ما به غلط آنرا نگاهی از سر آشتی تصور کردیم.

۵ گل بوته حسن تو خود به خود زیبا و دل افروز نشد؛بلکه ما همت کردیم و با نفس خود بر آن دمیدیم.

همت :«به معنی اراده ثابت است و صوفیه همت را بسیار اهمیت می دهند. همت موجد است و عارف به همت خود آفرینش می کند»[۱]. همت در معنی دعا اینجا نیز مناسبت دارد.

می گوید درخت حسن تو خود به خود گلهایی که سبب روشنی دل می شوند به بار نیاورده است،بر اثردمیدن نفس یعنی دعای ما بود که نهال حسن تو گل داد.به عبارت دیگر هوای خوش نَفَس ما بر گلبن حسن تو وزید و آن را شاداب و پر گل کرد.

۶ بین ما حوادثی اتفاق افتاد و کسی شکایت نکرد؛رعایت ادب و احترام یکدیگر را در نظر داشتیم.

۷ گفت حافظ به اراده خود دلت را به ما تسلیم کردی؛ما مٲموری برای گرفتن دل سوی کسی نفرستادیم.

محصل: تحصیل کرده، مٲمور اخذ خراج و هر وجه دیگری که از طرف حکومت تعیین می شده.

———————————————————————

[۱] فروزانفر ،….مجموعه مقالات…. صفحه ۱۹۷٫