چرا خداوند همه ی نعمت ها را به همه یکسان نداده

چرا خداوند نعمت‏ها را به همه يكسان نداده است؟

پاسخ: انسان نه چوب كبريت است و نه صابون و نه ليوان و بشقاب و مانند آن كه همه يك جور باشد. انسان موجودى است با اراده كه بايد آزادانه، آگاهانه و عاشقانه خود را بسازد.

اگر همه‏ى مردم در فهميدن، دارايى، نداشتن، بيان، شكل، قدرت و ... يكسان باشند چگونه كمالاتى از قبيل تعليم و تعلم، صبر و ايثار، كمك كردن به ديگران، اخلاص، فداكارى و مانند آن در انسان رشد كند؟

اين تفاوت براى آن است كه مردم، دست به دست هم دهند، زيرا هر كسى ذوق و استعداد و هنر و قدرتى دارد و چون در زندگى به همه‏ى اينها نياز است، انسان‏ها مجبورند در كنار هم به يكديگر كمك كنند. معلم، علم خود را ايثار مى‏كند و ثروتمند از مال خود مى‏بخشد. يكى با قدرت، ديگرى با قناعت و سومى با ايثار يا صبر يا تعاون و يا ... صفات و ملكات‏انسانى را در خود زنده كند. قرآن در اين زمينه مى‏فرمايد: «و رفعنا بعضهم فوق بعض درجات ليتخذ بعضهم بعضاً سخرياً» «1» درجات بعضى انسانها را بر برخى ديگر برترى داديم تا برخى از آنها برخى ديگر را به خدمت گيرند.

بنابراين رشد انسان، در خوردن و خوابيدن و پوشاك و مسكن و ديدن و شنيدن و گفتن نيست، بلكه رشد انسان به كمالاتى است كه براى خود برمى‏گزيند و اين كمالات در صورتى پيدا مى‏شود كه اين تفاوت‏ها باشد. يكى نمى‏داند، رشد او در سؤال كردن است و ديگرى مى‏داند، رشد او در پاسخ دادن.

اگر همه‏ى مردم، همه چيز را بدانند، «تعليم و تعلم» از صفحه‏ى روزگار و زندگى انسان محو مى‏شود. البته بحث ما در مورد تفاوت‏هاى خدادادى است. اما در مواردى كه انسان‏ها به خاطر تنبلى، خود را محروم مى‏كنند و منافعى را از دست مى‏دهند و گروهى به خاطر سود و تلاش بيشتر به موفقيت‏هايى مى‏رسند، حساب ديگرى دارد كه مربوط به خود انسان‏هاست.