روزه و بیماری های گوارشی
سه شنبه 26 فروردین 1393 8:07 AM
بسیاری از افراد به دلیل اندکی ناراحتی گوارشی، از روزه‌گرفتن اجتناب می‌كنند، در حالی كه با رعایت چند نكته تغذیه‌ای می‌توان این عوارض را به حداقل خود رساند. دکتر مظهری به این افراد توصیه می‌کند مصرف مواد غذایی سرخ كرده، پر از ادویه، روغن و شكر بالا را کنار بگذارند.
به گفته این متخصص تغذیه، از آنجا كه در هنگام روزه‌داری، اسیدیته معده بالا می‌رود، مصرف این‌گونه مواد می‌تواند احساس سنگینی در معده، ترش كردن و دیگر مشكلات گوارشی را به همراه داشته باشد. در عوض مواد غذایی حاوی فیبر نظیر میوه و سبزیجات می‌توانند از تولید بیش از اندازه اسید در معده جلوگیری کنند.
كسانی كه هپاتیت مزمن دارند که به سیروز کبدی منجر شده، نباید روزه بگیرند؛ زیرا كبد قادر به ساخت گلوكز از گلیكوژن نیست و گرسنگی در این افراد باعث می شود قند خونشان به شدت پایین بیاید.
دكتر ناصر ابراهیمی دریانی، فوق تخصص گوارش و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران هم در مورد كسانی كه زخم معده و اثنی عشر دارند، چنین می‌گوید: «به هیچ عنوان ثابت نشده گرسنگی باعث ایجاد زخم پپتیك شود؛ گرچه در بیمارانی که زخم فعال دارند یا پیش از این دچار عوارض این زخم‌ها، مانند تنگی و خونریزی از معده و دستگاه گوارش شده‌اند، روزه گرفتن مخاطره‌آمیز خواهد بود و نباید روزه بگیرند.» دکتر دریانی به افرادی كه سابقه زخم اثنی عشری دارند که زخم آنها به خوبی ترمیم شده، توصیه می‌كند در سحر یا افطار یك عدد امپرازول یا یك عدد رانیتیدین مصرف كنند و روزه خود را بگیرند.
این عضو هیأت علمی در مورد سوء هاضمه كه با عوارضی چون ترش كردن و سوزش پشت جناغ همراه است و همچنین رفلاكس (بازگشت اسید معده به مری) راه‌هایی را پیشنهاد می‌کند که با رعایت آنها به‌راحتی می‌توان روزه داشت: «این افراد باید افطار و سحر كم میل كنند و بلافاصله بعد از افطار به حالت درازكش نخوابند. ضمن اینکه بعد از افطار سیگار نكشند. همچنین افرادی که دچار این مشکلات هستند، باید از خوردن غذاهای پرچرب و ادویه دار، سس (به خصوص سس گوجه و آب گوجه)، مركبات، شكلات، ترشی ها، قهوه و ... پرهیز كنند.»
مطالعات نشان داده برای كسانی كه دچار كولیت و یبوست شدید هستند، بیماری‌ای که با عوارضی چون درد شكمی، احساس دفع (مدفوع شل یا سخت و تكه تكه) و تغییر در دفعات و قوام اجابت مزاج، نفخ زیاد و گاه احساس پری همراه است، گرفتن روزه زیان‌آور است.
افرادی كه ناقل هپاتیت B هستند نیز دسته دیگری از بیماران هستند که باید در مورد بی‌خطر بودن روزه توجه لازم را به خرج دهند. دکتر دریانی، درباره این دسته از بیماران هم می‌گوید: «در صورتی که آنزیم‌های کبدی این بیماران بالا نباشد، به عبارتی بافت کبد آنها دچار مشکل نشده باشد، گرفتن روزه منعی ندارد.
اما كسانی كه هپاتیت مزمن دارند که به سیروز کبدی منجر شده، نباید روزه بگیرند؛ زیرا كبد قادر به ساخت گلوكز از گلیكوژن نیست و گرسنگی در این افراد باعث می شود قند خونشان به شدت پایین بیاید.»
