دوره آموزشی طنزآرایی(کاریکاتور)

تصویرسازی ونقش آموزشی طنزآرایی

انتشارکتب ومجلات متعددکه زاییده پیشرفت وتکامل صنعت چاپ بود، باعث بوجودآمدن حرفه جدیدی برای هنرمندان نقاش گردید.این حرفه مصورساختن مطالب مطبوعات بود(درابتداتکثیرتصاویردوربین عکاسی بوسیله چاپ ممکن نبود، نقاشان تابلوتنهاتصویرسازان صنعت چاپ بودند)پس ازرشد صنعت چاپ وهمین چاپ تصاویرعکاسی، نشریات رغبت چندانی برای استفاده کردن ازتصویرسازان نقاش نشان ندادند.عکس جای طرح هاراگرفت وتامدتهاهمگان وقایع دورویانزدیک راآنگونه که بوددرعکس هامشاهده می نمودند، ودرواقع عکس تنهارسانه فراگیرتصویری آن زمان بود.سپس سینماوتلویزیون جای عکس راگرفت.دراین حالت ازکاربردعکس درنشریات کاسته شد.

هدف ازاین مقدمه آن بودتاماباخلاء آموزشی تصویررادرنشریات مشاهده نماییم.مامنکرآن نیستیم که طنزآرایی درقرن 19میلادی ویاپیش ازآن درتعدادمحدودی ازنشریات بعنوان حربه ای برای رسیدن به مقاصدگوناگون وجودداشته است، امامساله اصلی این است که این امرتعمیم یابدوهمگان ازدیدن تصاویراغناشوند.

قبل ازآنکه وارداصل جریان تصویرسازی ونقش آموزشی طنزآرایی شویم،لازم می دانم گفتاری ازخانم دنیس اداندیس درکتاب مبادی سوادبصری رانقل نماییم ،ایشان معتقدهستندکه:

((گردآوری تصاویرواخباربصری به منظوربالابردن اطلاعات عمومی اززمان پیدایش زبان نوشتاری آغازشده است وهمچنان درحال گسترش است))

بایدتوجه داشت تصاویروهمچنین نگاره های بصری چندین هزارسال قبل ازپیدایش زبان نوشتاری آغازشده است ودرواقع تصاویربصری منجربه پیدایش زبان نوشتاری گردید، باکمی دقت خواهیم دیدنقش آموزشی تصاویربه مراتب گسترده تراززبان نوشتاری بوده است.

واماطنزآرادرواقع خلاء تصویری نشریات راپرمی نمایداوبابه کارگیری نمادهای مختلف مسائل اجتماعی واقتصادی وسیاسی راتجزیه وتحلیل می نماید، سمبول هایش حرفهای بجای مانده ویاناتوان ازگفتن رابیان می نمایدسمبولهاوهمچنین قانونمندی استفاده ازآنهارابه مخاطب خودمی آموزد،بطورمثال عدالت راترازویی بادوکفه برابروبی عدالتی رابادوکفه نابرابرنشان می دهد.مسلما"عدل رابه جزدرنمادترازودرنماددیگری نمی توان انتظارداشت.اینجابه نقاط مشترک این هنرباگرافیک نیزمی رسیم،بااین تفاوت که درگرافیک مبحث تصویرسازی بصورت بسیارکلی تری بیان می گردد.

شیرینی طنزآرایی (کاریکاتور)آنچنان است که نشریات محروم ازآن همچون کتابچه های بی روحی می شوند.کودکان باصورتکهای خیالی طنزآرایی هاواردعرصه آرزوهاودنیای لطیف خودمی گردندبااین صورتکهاوحیوانات عجیب وزیبابه تدریج سمبولهای بصری رامی آموزند.امروزه طنزآرایی بصورت مستقل جهت آموزش کودکان ازسنین پایین واردعمل شده است.چراکه کودکان دراین سنین هنوزقادربه خواندن نیستند.بااین فرض خواهیم دیدتصویرمنتظرزبان نوشتاری برای بالابردن اطلاعات عمومی نمی شود.