فنون مشاوره و ايجاد رابطه با تاكيد بر راهنمايي تحصيلي
نياز انسان به راهنمايي و مشاوره بويژه با ضرورتهاي زندگي امروزي امري اجتناب ناپذير است . انسانهاي امروزي هر روز در معرض موقعيتهاي مختلفي براي تصميم گيري قرار دارند . هر تصميمي ممكن است سبك زندگي و آينده او را بشدت تحت تاثير قرار دهد . از طرفي ديگر پيچيدگيهاي حاكم بر روابط انساني ، رابطه انسان با تكنولوژي و تمدن رو به گسترش ، تغيير نوع و ميزان حمايتهاي اجتماعي ، اين امر را ضرورت دو چندان بخشيده است . مشاوره فرآيندي است كه در آن فرد شناخت خود را درباره خود و دنياي اطراف و موقعيت مورد نظر افزايش مي دهد و آمادگي پيدا مي كند تا بتواند با كمترين ميزان خطا تصميم گيري نمايد ، با خود و دنياي اطراف خود سازگاري پيدا نمايد ، استعدادهاي خود را شكوفا سازد و بالاخره از ابتلاء به مشكلات شخصي ، خانوادگي و اجتماعي پيشگيري نموده و در صورت بروز ، اقدام به حل آن نمايد .
مشاوره در ابعاد گوناگون و بهم بافته زندگي انسان صورت مي گيرد ، مشاوره رواني – عاطفي ، تحصيلي ، شغلي ، ازدواج و خانواده و مشاوره روحاني از جمله اينهاست .
در عين حال در مشاوره اصول مختلف و فنون گوناگون مطرح است كه فرآيند اجراي مشاوره و نيل به اهداف مشاوره را روشن مي نمايد .
در اين فرصت ضمن پرهيز از پيچيدگي بحث و اختلاف نظر در ديدگاههاي گوناگون مشاوره به اهم فنون مطرح در مشاوره بويژه فنون ارتباط با تاكيد بر مشاوره تحصيلي اشاره مي شود .
ضمناً قبل از ورود به بحث لازم است مختصري راجع به مشاوره تحصيلي و وظايف مشاور تحصيلي بيان گردد .
مشاوره تحصيلي چيست ؟
راهنمايي و مشاوره تحصيلي جداي از راهنمايي در ساير ابعاد زندگي نيست . دخالت در امر تحصيل افراد دخالت مستقيم در تصميم گيري شغلي او ، دخالت در برنامه زندگي و حتي دخالت در مسائل خانوادگي و سبك زندگي اوست . بنابراين با اينكه مشاوره تحصيلي را اختصاصاً جهت تاكيد برخي فعاليتها متمايز مي كنند . ولي در مجموع امر تحصيل جداي از ساير ابعاد زندگي نيست . اين امر اهميت موضوع را دو چندان افزايش داده و باعث مي شود در تربيت راهنمايان و مشاورين تحصيلي تمامي ابعاد در نظر گرفته شود .
حيطه عمل راهنمايي و مشاوره تحصيلي
حيطه عمل مشاوره و راهنمايي تحصيلي در زمينه هاي زير است :
1- رسيدگي به مشكلات تحصيلي دانشجويان : از جمله انتخاب واحد ، شيوه برنامه ريزي درسي ، روش مطالعه ، روش آماده شدن براي امتحان ، سازگاري در محيط آموزشگاه ، راههاي رفع اضطراب امتحان .
2- مسائلي مرتبط با انتخاب شغل : موضوعاتي از قبيل ادامه تحصيل يا اشتغال ، اشتغال پاره وقت يا نيمه وقت راههايي براي ايجاد درآمد اقتصادي و تامين مالي
3- تقويت مهارتها : مهارت در روابط اجتماعي ، مهارت سخراني در جمع ، مهارت تهيه مقاله ، مهارت مطالعه و افزايش ميزان يادگيري و مهارتهاي سازگاري كه تماماً لازمه زندگي اجتماعي و موفقيت در تحصيلات هستند .
4- كاهش و حل تعارضات شخصي : مسائلي از قبيل عدم علاقه به رشته تحصيلي ، درخواست تغيير رشته ، بي تصميمي در ادامه تحصيل يا اشتغال ، از جمله تعارضاتي است كه يك دانشجو در زمان اشتغال به تحصيل ممكن است با آن مواجه گردد .
5- سازگاري با ديگران : سازگاري با اساتيد ، سازگاري با دانشجويان و مشاركت در فعاليتهاي گروهي از جمله مواردي است كه مشاوره تحصيلي مي تواند در آن زمينه ها وارد شود .
6- شناخت نسبت به خود : شناخت توانايي ها ، هوش ، استعداد ، علائق و ويژگي هاي شخصيتي از جمله آنهاست .
7- ادامه اطلاعات : اطلاع از قوانين ، ضوابط و آئين نامه هاي آموزشي ، آئين نامه هاي ثبت نام و امتحانات و برنامه هاي آموزشي و نيز اطلاع از آينده شغلي و تحصيلي از ضروريات آگاهي براي يك دانشجو است
