پاسخ به:لحظه تحویل سال 1393
چهارشنبه 21 اسفند 1392 12:03 PM
تقويم جلالی و لحظه تحويل سال
بعد از اسلام در ايران تقويم منظمی وجود نداشت. درمحافل سياسی و علمی جهان اسلامی که ايران نيز جزو آن به حساب می آمد، تقويم هجری قمری به کار می رفت، اما در بين عامه مردم ايران، تقويم کهن باستانی (تقويم يزدگردی) معمول بود.
اما در حساب های کبيسه های اين تقويم سهل انگاری می شد، تاجايی که در عهد ملکشاه سلجوقی ، نوروز به اواسط شهريور ماه رسيده بود! اين مسائل مشکلات عديده ای را در حساب های مالی و خراجی يک سال ايجاد می کرد. به همين سبب دانشمندان آن زمان به همت حکيم عمر خيام و با حمايت ملکشاه و وزير دانشمند وی، خواجه نظام الملک طوسی، به اصلاح و احيای تقويم شمسی قديم ايرانی بر مبنای هجرت پيامبر بزرگ اسلام (ص) اقدام کردند و تقويم تازه را به لقب سلطان جلال الدين ملکشاه، تقويم «جلالي» ناميدند.
در اين تقويم مقرر شد که سال با رسيدن خورشيد به نقطه اعتدال بهاری آغاز شود. اين همان «لحظه تحويل سال» است. بنابرين «لحظه تحويل سال، لحظه ای است بين ظهر روز اول فروردين و ظهر روز آخر اسفند، که مرکز خورشيد بر نقطه اعتدال بهاری منطبق شود.»
خيام، منجم و شاعر ايرانی حال از آنجا که تقويم هجری شمسی کنونی ما نيز اساساً همان تقويم جلالی است (تنها فرق اين دو در مبدأ تقويم است). بنابرين مفهوم تحويل سال در تقويم کنونی ما همان است که در تقويم جلالی ذکر شد.
همچنين بر طبق قوانين اين تقويم اگر تحويل سال، قبل از ظهر (ساعت 12) به وقوع بپيوندد آن روز، اول فروردين واگر بعد از ظهر اتفاق بيفتد آن روز آخر اسفند سال قبل خواهد بود. حال به مسأله محاسبه اين لحظه می پردازيم.
اگر طول سال شمسی ثابت بود، اين محاسبه بسيار ساده بود. زيرا در اين صورت، اگر زمان تحويل يک سال را می دانستيم با افزودن تقريباً 6 ساعت به آن زمان تحويل سال بعد را به دست می آورديم. اين 6 ساعت و يا به طور دقيقتر 5 ساعت و 48 دقيقه همان خرده اعشاری در طول سال شمسی (تقريباً 2422ر365 روز) است. اما طول سال همواره ثابت نيست و اين به سبب تغييراتی است که در مسير حرکت زمين در آسمان به وجود می آيد.
درواقع برای محاسبه دقيق زمان اين لحظه بايد معادلات حرکت خورشيد و چندين معيار ديگر را نيز در نظر بگيريم. اين محاسبات ومعادلات، نسبتاً پيچيده اند. با اين همه، تغييرات مزبور نسبتاً کوچک هستند و شما می توانيد برای بدست آوردن زمان تقريبی لحظه تحويل سال های بعد از همان روش گفته شده در بالا استفاده کنيد. يعنی کافی است 6 ساعت به زمان تحويل سال بعدبيافزاييد. حال ديگر شما می دانيد که حدوداً چه ساعتی بايد منتظر تحويل سال باشيد!
منبع:ues.ac.ir
calendar.ut.ac.ir
ترکی زبان قربون صدقه رفتنه داریم که: گوزلرین گیله‌سین قاداسین آلیم که یعنی درد و بلای مردمک چشات به جونم …!.
