اقامتگاه حضرت مهدی (عجل اﷲ)

از مسائلي كه درباره امام زمان(عجل اﷲ) مطرح است، مكان و محل زندگي ايشان است.
رواياتي كه دراين زمينه وجود دارد سه دسته اند :

۱- برخي ازآن ها محل خاصي را تعيين نمي كند و جايگاه حضرت را در بيابان ها وكوه ها معرفي   می کند. ازآن جمله، حضرت مهدي(۱) به پسر مهزيار مي فرمايد :

فرزند مهزيار! پدرم امام حسن(علیه السلام) از من پيمان گرفت... و فرمان داد كه براي سكونت، كوه هاي سخت و سرزمين هاي خشك و دور دست را برگزينم.(1)

اين بخش از روايات گوياي آن است كه حضرت از حوزه دسترسي مردم به دور است
و به سختي و دشواري زندگي مي كند وكسي از محل زندگي وي آگاه نيست.

2- برخي روايات، منطقه خاصي را به عنوان محل سكونت آن حضرت نام مي برند
و محدوده آن را نيز تعيين مي كنند :

الف) مدينه و پيرامون آن : ابي بصير مي گويد از امام باقر(علیه السلام) شنيدم كه فرمود : صاحب الزمان(عجل اﷲ) را عزلت و غيبتي است كه درآن، نيرومند است به سي نفري كه
با حضرت هستند و وحشت و تنهايي را از وي دور مي كنند، و خوب جايگاهي است مدينه . (2)

3- روايت ديگري است كه مكان حضرت را كوه رضوي، در اطراف مدينه نام مي برد
راوي مي گويد : با امام صادق(علیه السلام) از مدينه خارج شديم، به روحاء اطراف مدينه
كه رسيديم، حضرت نگاهش را به كوهي دوخت و مدت زماني ادامه داد... و فرمود :
اين كوه رضوي نام دارد . خوب پناهگاهي است براي خائف امام زمان(عجل اﷲ) در غيبت صغري وكبري. (3)

ب) مکه و پيرامون آن : برخي روايات استفاده مي شود كه آن حضرت در مكاني به نام ذي طوي پيرامون مكه زندگي مي كند واز همان جا نيز همراه يارانش قيام خواهدكرد.

امام باقر(علیه السلام) فرمود : امام زمان(عجل اﷲ) را غيبتي است در بعضي از دره ها واشاره كرد به منطقه ذي طوي. (4)

درادامه اين روايت و روايات ديگر، محل ظهور و خروج آن حضرت و مركز تجمع ياران و دوستان وي نيز، همين منطقه ياد شده است. (5)

ج) دسته سوم اخبارهايي است كه مانند دسته اول، جايگاهي خاص را نام نمي برد، ولي از وي به عنوان فردي كه با مردم حشر و نشر دارد و به گونه ناشناس زندگي مي كند، نام برده است.

امام صادق(علیه السلام) : صاحب الامر(عجل اﷲ) در ميان مردم رفت وآمد مي كند، در بازار قدم مي زند، لكن او را نمي شناسند تا زماني كه خداوند به وي اذن دهد تا خود را معرفي كند... . (6)

بين اين سه دسته از روايات، تضاد وتنافي نيست نام بردن مكاني خاص، با زندگي به شكل ناشناس قابل جمع است انتخاب کوه ها و مکانهاي دست نيافتني در حال ضرورت و نياز نيز امري است طبيعي و موافق با اصل تقيه. (7)

منابع

۱. غيبه طوسي ص ۲۶۶
2. بحارالانوار، ج ۵۲ ص ۱۵۳ اصول كافي، ج۱، ص ۳۴۰
۳. غيبه طوسي، ص ۱۶۲
4. غيبت نعماني ص ۱۸۲
5. همان ص ۳۱۵
6. همان ص ۱۶۴
۷. چشم به راه مهدي، ص ۳۵۱