مبحث سی و نهم طرح صالحین: ازدواج؛ فواید، موانع و راه‌حل‌ها

صفات مشترك همسران خوب:

1. ايمان و دينداري: امام باقر ـ عليه السّلام ـ مي فرمايند: «شخصي به محضر رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ شرفياب گرديده و در مورد ازدواج خود با آن سرور مشورت كرده حضرت فرمود: با شخصي كه اهل ديانت و تقوا باشد ازدواج كنيد.»[2] و در حديثي ديگر امام حسن عليه السلام ـ به مردي كه با ايشان درباره ازدواج دختر خود مشورت كرد ـ فرمود : او را به مردي با تقوا شوهر ده . زيرا اگر دختر تو را دوست داشته باشد گرامي اش مي دارد و اگر دوستش نداشته باشد به وي ستم نمي كند[3].

2. اخلاق نيك: حسين بن بشار باسطي مي گويد: به امام رضا ـ عليه السّلام ـ نامه اي نوشتم كه: يكي از خويشان از دخترم خواستگاري كرده ولي بد اخلاق است اكنون چه كنم؟ حضرت فرمود:اگر بد اخلاق است دختر به او نده.[4]

3. اصالت و شرافت خانوادگي: منظور از شرافت خانوادگي، شهرت، ثروت و موقعيت اجتماعي نيست زيرا بعضي از خانواده ها ذاتاً شريف، بزرگوار، آبرومند و متدين هستند گرچه فقير باشند و بعضي خانواده ها پست، فرومايه، و بي دين هستند گرچه ثروتمند و داراي مقام باشند. پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي فرمايند: «در دامن و خانواده شايسته، ازدواج كنيد زيرا عِرق (نطفه و ژن ها) تأثير مي گذارد.»[5]

4. عقل و هوش: اداره و تداوم زندگي و پيمودن راه راست و حل مشكلات زندگي كار ساده اي نيست: زن و شوهر براي تحقق آنها و همچنين تربيت فرزنداني شايسته، بايد به نيروي عقل و فهم مجهز باشند. حضرت علي ـ عليه السّلام ـ فرمودند: «با انسان احمق و نفهم ازدواج نكنيد زيرا معاشرت با او بلائي عظيم است و فرزندانش نيز ضايع خواهند شد.»[6]

5. كفو همديگر بودن: كفو هم ديگر بودن يعني تناسب، همتايي، هماهنگي و هم شأني در زمينه هاي مختلف مالي، مذهبي، اخلاقي، خانوادگي، دانش و سواد، قيافه و سنخيت جسمي و روحي.

نكته مهم: همتايي صددرصد امكان ندارد. بايد كوشش شود هرچه ممكن است اين فاصلة طبيعي بين افراد كمتر باشد.

6. علم و دانش: علم و دانش براي انسان يك كمال واقعي است و در سعادت انسان، پوياي خانواده و تربيت بهتر فرزندان تأثير بسياري دارد. با فرد باسواد زندگي لذت بخش تر است البته كفويت در اين مسأله هم بايد رعايت شود.

7. سلامت جسم و روح از آلودگي اعتياد و بيماري: بعضي از بيماريها، نقصها و معلوليتهاي جسمي و روحي،عميق و غيرقابل درمان هستند كه در طول عمر همراه انسان است و مانع از انجام وظايف همسري شده و به زندگي لطمه مي زنند لذا بايد از ازدواج با افراد با اين گونه بيماريها خودداري كرد اسلام نيز از ازدواج با بيماراني كه داراي امراض جزام، جنون، وبرص باشند نهي فرموده است. و همچنين اسلام از ازدواج با افرادي كه گرفتار آلودگيهاي روحي و اخلاقي، فاسق و شرابخوار هستند نهي فرموده است.

8. زيبايي: رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمودند: «در انتخاب همسر، همانگونه كه درباره زيبايي صورت همسر تحقيق مي كنيد، درباره موي او نيز سؤال و تحقيق كنيد. زيرا مو، يكي از زيبايي هاست (و در زيبايي انسان نقش دارد).[7]

9. عفت و نجابت: زندگي زناشويي بر پايه انحصار و اعتماد برپا مي شود زن و شوهر قصد دارند تمام وجود يكديگر را تصاحب نمايند و ديگري در اين كانون انحصاري راه نداشته باشد.

10. تأمين نياز جنسي: آمادگي روحي و جسمي در موضوع مباشرت و آميزش جنسي بسيار حساس و مورد سفارش پيشوايان ديني مي باشد از اين جهت بر هر زن و مردي لازم است حقوق همديگر و نيازهاي جنسي خود را كاملاً مراعات نموده و يكدگير را كاملاً اشباع نمايند.