کارگاه مجازی آموزش خبر نویسی!

پاسخ به:جلسه پانزدهم»نگارش خبر ( قواعد درست نویسی)
چهارشنبه 30 بهمن 1392  12:12 AM

 

نگارش خبر ( قواعد درست نویسی)

 

الف- قواعد کلی:

خبرنگار باید همیشه خود را به جای خواننده و شنونده فرض کند و آنچه را که اول نمی داند با روشنی بنویسد و تشریح کند. زیرا اگر خبرنگار آنچه را خود می داند، برای خواننده و شنونده نیز دانسته فرض کند، نوشته اش گنگ و نامفهوم خواهد شد.

هدف خبرنگار و روزنامه نگار، آموختن و فهماندن به خوانندگان است. بدین لحاظ باید همیشه ساده و روان و قابل فهم بنویسد و به زبان همه مردم حرف بزند.

• خبری که خبرنگار تهیه می کند باید همیشه نسبت به خبر روز قبل تازه تر باشد و نکات جدیدی را در برداشته باشد. خودداری از تهیه مطلب کهنه و تکراری به مراتب از نوشتن آن بهتر است چون از خسته کردن خواننده جلوگیری می کند. 
• روزنامه نگار باید به موضوعی که می نویسد آشنایی کامل داشته باشد. بدین جهت باید تمام جزئیات مسئله ای را که در آن خبر می نویسد بررسی کند و اگر نکته ای برای او مبهم است روشن سازد.
• خبرنگار در نوشته هایش باید بیشتر از دیگران حرف بزند و از خود کمتر سخن به میان آورد.
• کوتاه نویسی وظیفه مهم هر روزنامه نگار است. 
• یک مطلب خبری بطور متوسط نباید از 003 تا 005 کلمه تجاوز کند و فقط در مورد خبرهای مهم می توان تا چند ستون مطلب تهیه کرد.( در هر صفحه A4 ، ( قطع 72*12) معمولاً 003 تا 052 کلمه جای می گیرد.)

قواعد درست نویسی:

تمام اخبار و مقالات باید با جملات ساده و روان با املای صحیح نوشته شود.

• در نوشتن اسامی خاص باید دقت کامل بکار رود و اسامی خارجی با حروف لاتین نیز نوشته شود تا موقع حروف چینی مبهم نباشد. اسامی خارجی در یک متن مانند «جانسون» و «روبرت» که معمولاً در فارسی به چند نوع دیگر مثل «جانسن» و «رابرت» یا «ربرت» نیز تلفظ می گردد، باید حتماً یکسان نوشته شود.
• در هر نوشته باید اصول دستور زبان رعایت گردد و فعل و فاعل و صفت و موصوف و مبتدا و خبر به جای خود گذاشته شود.

 

قواعد روان نویسی:

• روزنامه نگار باید حتی الامکان نوشته اش را با کلمات کوتاه و جملات کوتاه تهیه کند. 
• برای نوشتن تمام اخبار و مقالات باید یک طرح مشخص و در عین حال ساده وجود داشته باشد. 
• در شروع اخبار باید از مقدمه چینی بیهوده که سبب خسته کردن خوانندگان می شود، خودداری کرد و مستقیماً توجه خوانندگان را به اصل مطلب جلب نمود.
• کلمات مصطلح را باید بر کلمات صحیح ولی نامأنوس ترجیح داد و هر جا کلمه فارسی وجود دارد از بکار بردن کلمات اروپایی خودداری کرد.
• در بسیاری از موارد بکار بردن کلمات و صفات مترادف به جای روان کردن جمله بر ابهام آن می افزاید. لذا در تمام نوشته ها از استعمال کلمات زائدی که خواننده را گیج و سرگردان می کند خودداری شود.
• روزنامه نگار باید دارای فرهنگی غنی باشد تا بتواند در موارد مختلف در نوشته اش کلمات و افعال گوناگون به کار رود و از تکرار خودداری کند. اما نباید فراموش کرد که اگر جمله ای مبهم است و حتماً احتیاج به تکرار کلمه دارد، این تکرار ضروری است. 
• هرگز جملات را نباید با کلمات «امروز»و «فردا» و یا اعداد شروع کرد و دو پاراگراف پشت سر هم را نیز نباید با یک کلمه آغاز نمود.

چند نکته در نگارش خبر:

• سرصفحه چه به صورت چاپی و چه دست نویس باید شامل عنوان و صفحه باشد. عنوان مطلوب است یک کلمه باشد تا در تایپ و ... به راحتی استفاده شود. 
• مطلب دیگری که برای سرصفحه مناسب است عبارت است از «سرویس ، تاریخ و گزارشگر»
• در پایان خبر از علامت که در بین روزنامه نگاران به End mark معروف است استفاده می شود تا پایان خبر مشخص گردد.
• معمولاً لید باید با حروف سیاه (Bold) کار شود.
• در خبر حتی الامکان از بکار بردن صفت باید پرهیز کرد.

ب- قواعد علامت گذاری:

به منظور جدا کردن جملات از یکدیگر، رعایت ارتباط بین عبارات ناتمام، احتراز از تداخل الفاظ و معانی، نشان دادن، مطالبی که از دیگران نقل قول یا اقتباس می گردد و هم چنین برای سهولت تعریف و توضیح در تقسیم موضوعات و تشریح آنها، در زبان های زنده و مهم دنیا از علاماتی استفاده می شود که به آنها قواعد علامت گذاری می گویند.

از آنجایی که درست نویسی از اصول روزنامه نگاری است، لذا رعایت آن برای خبرنگاران، متصدیان و سازمان های ارتباطی ضرورت دارد، لذا با مراجعه به کتب و متون خارجی و ملاحظه و مطالعه آثار فارسی، قواعدی که به طور نسبی اکنون مورد قبول و توافق است تا حد زیادی با قواعد علامت گذاری زبان های مهم و زنده دنیا مطابقت دارد. به عنوان مثال برخی از قواعد علامت گذاری ذکر می شود:

1- نقطه (.)- نقش مهم نقطه در نوشتن، جدا کردن کلمات کامل از یکدیگر است. تردیدی نیست که اگر در پایان هر جمله نقطه گذاشته نشود، معنای نوشته مبهم می گردد و بسیار اتفاق می افتد که خواننده منظور نویسنده را درک نمی کند. هم چنین در پایان هر نامه یا مقاله نیز یک نقطه گذاشته می شود.