مفهوم انتظار
پنج شنبه 3 بهمن 1392 11:59 PM
ابتدا ميبايست مفهوم صحيح انتظار شناخته شود؛ چرا كه تا رنج دستيابي نقشه گنج بر انسان تحميل نشود، به راحتي به گنج دست نمييابد.
در توضيح مفهوم انتظار، به چند نكته اشاره ميكنيم:
الف: انتظار، حالتي روحي است كه از ضمير فرد منتظر بر ميآيد؛ اما با چشم به در دوختن و حسرت خوردن تمام نميشود؛ بلكه به عمل منجر ميشود و در تماميِ اجزاي زندگي مادي و معنوي تأثيري شگرف برجاي مينهد. در روايات متعدد، انتظار به عنوان عمل، بلكه برترين اعمال معرفي شده است. از جمله روايت پيامبر اكرمصلي الله عليه و آله و سلم است كه فرمودند:
افضل اعمال أمتي انتظار الفرج؛2 برترين اعمال امت من، انتظار فرج است.
اين دسته روايات، دلالت دارد كه انتظار، حالت رواني [دروني] صرف نيست؛ بلكه حالت عملي [بيروني] نيز دارد.
ب: همانگونه كه از معناي لغوي اين واژه استفاده ميشود، اصطلاح انتظار، به معناي عدم رضايت از وضعيت موجود و انتظار عملي براي تغيير آن و حاصل شدن وضعيّتي مناسب ميباشد.
ج: بر اين اساس، ميتوان فهميد كه انتظار مفهومي است مركّب از دو جزء نفيي و اثباتي. نفي آنچه در جريان است و اثبات آنچه انتظار و توقّع آن ميرود.
اينك براي وضوح مطلب، مثالي بيان ميكنيم. اگر كسي به سفر رود و اين سفر، بيش از حدّ معمول به طول انجامد و خبري نيز از او به دست نيايد؛ پدر و مادر اين فرد مسافر كه از وضعيت موجود ناراضي و طالب تغيير اين وضعيت هستند. لحظهاي نسبت به وضعيت موجود حالت بيتفاوتي ندارند؛ بلكه در تماميِ لحظات در پي آنند كه از اين وضعيت خارج شوند و از سويي ديگر، وضعيت مطلوب را فراهم آورند. اين حالت را «انتظار» ميخوانند، و اين پدر و مادر را، «منتظِر».
مريضي كه به بيماري صعبالعلاجي مبتلا شده است، تاجري كه از بيثباتي وضعيت اقتصاديِ پيشهاش رنج ميبرد، زندانياي كه مدتها بدون روشن شدن سرانجامش، در زندان به سر ميبرد و... همه از نمونههاي وقوع در حالت انتظار ميباشند. اينان لحظهاي از مشكل خود غافل نميشوند و در تمامي حالات، مصرّانه آرزوي وضعيت بهتر را در سر دارند، و در راستاي تحقق آن كوشش ميكنند. بنابراين ميتوان دريافت حالت انتظار، حالتي نظير حالت آماده باش است كه فرد منتظر را به حركت وا داشته و زمينه فراهم شدن مطلوب را محقق ميسازد