استغفار و رهايي از غفلت
پنج شنبه 3 بهمن 1392 11:55 PM
نويسنده: بياناتي از مقام معظم رهبري
صفحه 51 نسخه چاپي
در آيات قران كريم و روايات اهلبيت عليهم السلام به طور مكرر بر استغفار تاكيد شده است.
ما بايد از گناهانمان استغفار كنيم. فايدة بزرگ استغفار اين است كه ما را از غفلت نسبت به خود باز ميدارد. ما گاهى در مورد خودمان دچار اشتباه ميشويم. وقتى به فكر استغفار مىافتيم، گناهان، خطاها، خيرهسرىها، پيروىهايي كه از هواى نفس كردهايم، ظلمي كه به نفس خودمان كردهايم، ظلمى كه به ديگران روا داشتهايم، جلوى چشم ما مجسّم ميشود و به يادمان مىآيد كه چه كردهايم؛ آن وقت از غرور، نخوت و غفلت فاصله ميگيريم. اين اولين فايدة استغفار است. و خداى متعال وعده فرموده است كه آن كسى كه استغفار كند، يعنى به عنوان يك دعاى حقيقى از خداى متعال حقيقتاً آمرزش بطلبد و از گناه پشيمان باشد، «لوجد اللَّه توّاباً رحيما»؛ خداى متعال توبهپذير است. و به صورت محسوس صفت «توابيِ» خداوند را در مييابد. اين استغفار، بازگشت به سوى پروردگار است؛ پشت كردن به خطاها و گناهان است و خداوند آنها را ميپذيرد به شرط آنكه استغفار، استغفار حقيقى باشد.
البته اگر انسان بدون توجه، و فقط به زبان بگويد استغفر الله، استغفر الله، استغفر الله و توجه قلبي نداشته باشد، اين استغفار نيست، استغفار يك دعاست، يك خواستن است، بايد انسان حقيقتاً از خدا بخواهد و مغفرت الهى و گذشت پروردگار را بطلبد: بگويد: من اين گناه را كردهام؛ پروردگارا! به من رحم كن، از اين گناه من بگذر. اينطور استغفار كردن نسبت به هر يك از گناهان، مسلماً غفران الهى را پشت سر خواهد داشت؛ خداى متعال اين باب را باز فرموده است.
البته در دين مقدس اسلام، اقرار به گناه در حضور ديگران ممنوع است. اينكه در بعضى از اديان هست كه بروند در عبادتگاهها، پيش كشيش، بنشينند و به گناه اعتراف كنند، چنين چيزي در اسلام نيست و مسلمانان از آن نهي شدهاند. پردهدرىِ نسبت به خود و افشاى اسرار درونى خود و گناهان خود پيش ديگران، ممنوع است؛ هيچ فايدهاى هم ندارد [و چه بسا آثار بدي هم داشته باشد]. اينكه حالا در آن اديان خيالى و پندارى و تحريف شده اينطور ذكر ميشود كه كشيش گناه را ميبخشد، نه؛ در اسلام بخشندة گناه، فقط خداست. حتّى پيغمبر هم گناه را نميببخشد. در آية شريفه ميفرمايد: «وَ لَْو اَنَّهُمْ اِذْ ظَلَموا اَنْفُسَهُمْ جاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُاللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّه تَوّاباً رحيماً1»؛ وقتى گناهى انجام دادند، ظلم به نفس كردند، اگر بيايند پيش تو كه پيغمبري، از خداى متعال طلب مغفرت و بخشش كنند و تو هم براى آنها طلب آمرزش كنى، خداوند توبة آنها را ميپذيرد. يعنى پيغمبر براى آنها طلب بخشش ميكند؛ گناه را فقط خداى متعال بايد ببخشد. اين استغفار است، كه اين استغفار حقيقتاً جايگاه مهمى دارد.2
¨ پينوشت
ـــــــــــــــــــ
1. سـوره نساء: 64.
2. اقـتـباس از خطـبه نمـاز جـمعه تـهـران در تاريـخ 23/6/1386