امتيازات نحلة اخلاقي نجف
پنج شنبه 3 بهمن 1392 7:37 PM
امتيازات نحلة اخلاقي نجف
به شهادت تاريخ گروه‌هاي بسياري ادعاي معنويت و اخلاق و عرفان داشته‌اند و دارند كه برخي حق و برخي باطل مي‌باشند كه لازم است از همديگر بازشناخته شوند و از بين گروه‌هاي حق بعضي امتيازاتي دارند كه بعد از آگاهي از آن، مسير براي الگوگيري آنها هموارتر مي‌شود. از بين اين گروه‌ها نحلة اخلاقي نجف درخشش بيشتري دارد كه در اينجا به بيان برخي از امتيازات اين نحله مي‌پردازيم:
1. عرفان عملي: سيرة بزرگان اين نحله و مطالب باقي مانده از آنها در عرفان عملي است. زيرا برخي نحله‌هاي ديگر بوده‌اند، ولي در عرصة عرفان نظري و محدود به چند شاگرد مي‌شده است. و اين اولين تفاوتي است كه بسيار ارزشمند مي‌باشد.
2. سلوك عالمانه: از ديگر ويژگي‌هاي اين نحله اين است كه علاوه بر موفقيت در مسائل اخلاقي و معنوي، فقيه و عالم نيز بوده‌اند. به عنوان مثال: مرحوم ملا حسينقلي همداني از نظر علمي كسي بود كه بعد از شيخ اعظم انصاري با همان شاگردان ادامة همان موضوع درسي را تدريس مي‌كردند. در زمان ميرزاي بزرگ، حوزه‌هاي علميه نشاط علمي و معنوي فراواني داشته، و ايشان علاوه بر مراتب علمي فوق‌العاده، داراي مقامات معنوي والايي نيز بوده‌اند.
و در همان زمان سيد علي شوشتري در حوزة نجف به درس جناب شيخ انصاري مي‌رفته و شب‌هاي چهارشنبه در منزل خود براي تعداد محدودي درس اخلاق داشته است. كه شاگردان شيخ اعظم انصاري متوجه مي‌شوند كه ايشان شب‌هاي چهارشنبه بعد از درس مستقيم به منزل نمي‌روند، سرانجام در مي‌يابند كه جناب شيخ به منزل سيد شوشتري مي‌رود و در درس اخلاق او حاضر مي‌شود.
و مرحوم ملا فتح الله شوشتري مشهور به وفايي شوشتري در «رساله شهاب ثاقب» كه در آن به نكوهش و مذمت عارف نمايان پرداخته مي‌نويسد: ... كسي را كه در اين مسير ديدم طيّب رفته و طاهر برگشته حاج سيد علي شوشتري1 بود كه هرگز خلل و خطري در راه به او نرسيده است.
آري وقتي سلوك عالمانه و فقيهانه شد از بسياري از آفت‌ها و آسيب‌ها در اين مسير مصون مي‌ماند.
3. تأليفات: علاوه بر اينكه بزرگان اين نحله عالم و فقيه بوده‌اند از آنها آثار مكتوب گرانبهايي باقي مانده كه نظرات آنها را به طور شفاف منعكس مي‌كند. تأليفات ارزشمند مرحوم ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي. مانند اسرار الصلاة و المراقبات و... گواه اين مطلب مي‌باشد.
4. تعداد فراوان: نحلة اخلاقي نجف به هفت يا هشت عالم مهذب كامل منحصر نيست. فقط ملا حسينقلي همداني كه وصف آن گذشت، بعضي شاگردان اخلاقي وي را تا سيصد نفر نقل كرده‌اند كه از جمله آنها مرحوم ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي و جناب سيد احمد كربلايي است، كه مرحوم ميرزاي دوم (شيخ محمد تقي) احتياطاتشان را به ايشان ارجاع مي‌دادند؛ و از شاگردان ديگر ايشان جناب شيخ محمد بهاري همداني است كه خود در علوم حوزه فحلي بوده است.
5. علماي معاصر: از امتيازات ديگر اين نحله آن است كه برخي از علماي معاصر از تربيت يافتگان اين نحله مي‌باشند كه افتخار حوزه‌هاي علميه بوده و هستند. مانند علامه طباطبايي1 صاحب تفسير گران‌سنگ الميزان و حضرت آيت‌الله العظمي بهجت كه مي‌توان از نزديك از اين عزيزان و آثارشان بهره برد.
6. جامعيت: از ديگر امتيازات اين نحله علاوه بر توفيقات معنوي و اخلاقي مي‌توان مشي اجتماعي و عالم به زمان بودن را نام برد و اينكه نسبت به مسائل اجتماعي و روز بي‌خبر و بي‌تفاوت نبودند. مثل مرحوم آيت‌الله ميرزاي بزرگ صاحب فتواي تنباكو يا حضرت امام خميني1 و همچنين وقتي مي‌بينيم حضرت آيت‌الله العظمي بهجت در سن نود و اندي بحمد الله هم به درس فقه و اصول اهتمام و اشتغال دارند و هم نماز جماعت و هم خدمات ديگري كه يك مرجع تقليد طبعاً به عهده دارد، «جامعيت» اين نحله را يادآور مي‌شود
