مفهوم جواني در منطق قرآن

واژة جواني در كلام قرآن به دو معنا به كار رفته است :

1-      در آياتي از جواني به معناي شايع خود، يعني دوراني از زندگي، منظور شده است. دوراني كه انسان پس از ضعف و ناتوانيِ دوران كودكي و نوجواني، به «قدرت» مي­رسد. چنان كه خداوند مي فرمايند:

* اللهُ الذي خَلقكُم مِن ضَعفٍ ثُم جَعلَ مِن بعدِ ضَعفٍ قُوّهً ثُم جعلَ مِن بعدِ قُوّهٍ ضعفاً و شيبهً يخلقُ ما يَشاءُ و هو العَليمُ القديرُ    (روم/54)

« خداوند، همان كسي است كه شما را در آغاز از ضعف و ناتواني بيافريد، آنگاه پس از ضعف و ناتواني(كودكي)، شما را (در جواني) توانا ساخت، باز از توانايي(وقواي جواني) به ضعف و سستي (ميانسالي و) پيري برگردانيد، كه او هر چه بخواهد مي آفريند، و او دانا و توانا است.»

 با اين تعبير جواني در حقيقت «قلّه عمر» آدمي است. قله­اي كه چند صباحي در فراز آن ايستاده و سپس به سرزمين پس آن (ميانسالي و پيري) افول مي يابد.

2-    اما در مواردي نيز منظور قرآن از جوان «فتوت» ، «جوان مردي» و «رِشادت» مي باشد؛ و خداوند در آياتي، به افرادي كه ايمان و تقواي الهي آنان را قيور و بي­باك نموده است، لقب «جوان» داده است. چنانكه در باره اصحاب كهف مي فرمايد:

* اذا  أوَي الِفتيَهُ الي الكَهف …  (كهف/10)    

    « چون جوانان بسوي غار پناه بردند …»

در حالي که امام صادق (ع) در ذيل اين آيه مي فرمايند :

 «اصحاب كهف پير مرداني بودند كه خداوند بخاطر ايمان شان، آنها را جوان ناميد.» (نامه ها برنامه ها/126)

اين معنا مفهوم زيبايي را در خود دارد و آن اينكه ايمان داران قلب­هاي جواني دارند و هم اينكه ايمان در زمينه مساعد و با بركت روح جوان، به شكوفايي مي­رسد.