آرامش مؤمنان در برزخ

عالم برزخ به همان اندازه که برای کافران و منافقان و مشرکان سخت است، برای مؤمنان و نفوس مطمئن، عالم آسایش و آرامش و رفاه است. مؤمنان در عالم برزخ با آرامش کامل به پرسش های فرشتگان پاسخ می دهند (ابراهیم، آیه ۲۷) و از امکانات بهشت برزخی بهره مند می شوند (فجر، آیات ۲۷ و ۳۰ و مجمع البیان، ج۹ و ۱۰، ص ۷۴۲) و از آسایش و آرامش و راحتی سود می برند. (واقعه، آیه ۸۹)

پایان عالم برزخی با برپایی قیامت آغاز می شود. (مومنون، آیه ۱۰۰ و نیز روم، آیات ۵۵ و ۵۶) به این معنا که انسان ها در عالم برزخ می مانند تا زمانی که جهان دنیا فرو پاشد و پس از آن قیامت برپا گردد. در آن هنگام عالم برزخ از هم می پاشد و نظام دیگری جایگزین نظام دنیا و نظام برزخ می شود.

به سخن دیگر، نظام دوگانه دنیا و برزخ، تا زمانی است که قیامت برپا نشده است. هنگامی که نظام آخرت برپا می شود دیگر نظام دوگانه کنونی یعنی دنیا و برزخ نخواهد بود، بلکه تنها نظام قیامتی است که همه هستی را در برمی گیرد.

به هر حال، جهان برزخ، جهانی است که برخی از خصوصیات دنیا و آخرت را در خود جمع کرده است. با این همه عالم برزخ، بخشی از جهان پیش از قیامت است و پس از قیامت، دیگر عالمی به نام عالم برزخ وجود نخواهد داشت . از این رو برخی گفته اند که عالم برزخ بخشی از عالم دنیاو یا همان نشئه اولی است و با فروپاشی این نظام مادی دنیا و برپایی نشئه آخرت و جهان رستاخیز، دیگر چیزی به عنوان عالم برزخ نخواهد بود. بنابراین، عالم برزخ همانند عالم دنیا، بخشی از نشئه نخست است و تکراری نخواهد داشت.