( تاپیک با امتیاز ویژه) زنگ انشا: در مورد راسخون هر چه می دانید بنویسید.

در قرآن مجيد در دو مورد، اين تعبير به كار رفته است يكى در سورۀآل عمران آیۀ7و ديگرى در سوره نساء آيه 162 آنجا كه مى‏فرمايد:

«لكِنِ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ مِنْهُمْ وَ الْمُؤْمِنُونَ يُؤْمِنُونَ بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ»،« دانشمندان و راسخان در علم از اهل كتاب، به آنچه بر تو نازل شده و آنچه پيش از تو نازل گرديده است ايمان مى‏آورند».

همانطور كه از معنى لغوى اين كلمه استفاده مى ‏شود منظور از آن، كسانى هستند كه در علم و دانش، ثابت قدم و صاحب‏نظرند.

البته مفهوم اين كلمه يك مفهوم وسيع است كه همه دانشمندان و متفكران را در بر مى‏گيرد، ولى در ميان آنها افراد ممتازى هستند كه درخشندگى خاصى دارند و طبعا در درجه اول، در ميان مصاديق اين كلمه قرار گرفته‏اند و هنگامى كه اين تعبير ذكر مى‏شود قبل از همه ،نظرها متوجه آنان مى‏شود.

و اگر مشاهده می شود در روايات متعددى« راسخون فى العلم»به پيامبر گرامى اسلام«صلی الله علیه وآله» و ائمه هدى «علیهم السلام» تفسير شده، روى همين نظر است، زيرا آيات و كلمات قرآن مفاهيم وسيعى دارد كه در ميان مصاديق آن افراد نمونه و فوق العاده‏اى ديده مى‏شود كه گاهى در تفسير آنها تنها از آنان نام مى‏برند.

درکتاب اصول كافى از امام باقر يا امام صادق« علیهما السلام» نقل شده است كه فرمود:

« پيامبر خدا بزرگ‏ترين راسخان در علم بود و تمام آنچه را خداوند بر او نازل كرده بود از تاويل و تنزيل قرآن مى‏دانست، خداوند هرگز چيزى بر او نازل نكرد كه تاويل آن را به او تعليم نكند و او و اوصياى وى همۀ اينها را مى‏دانستند».

روايات فراوان ديگرى در كتاب اصول كافى[1] و ساير كتب حديث در اين زمينه آمده است كه نويسندگان تفسير« نور الثقلين» و تفسير« برهان» در ذيل اين آيه آنها را جمع‏آورى نموده‏اند.

البته تفسير« راسخون فى العلم »به پيامبراکرم « صلی الله علیه وآله» و ائمه هدى «علیهم السلام» منافاتى با وسعت مفهوم اين تعبير ندارد، لذا از ابن عباس نقل شده كه مى‏گفت: من هم از راسخان در علم هستم، منتها هر كس به اندازه وسعت دانشش از اسرار و تاويل آيات قرآن، آگاه مى‏گردد، و آنان كه علمشان از علم بى‏پايان پروردگار سرچشمه مى‏گيرد طبعا به همه اسرار و تاويل قرآن آشنا هستند در حالى كه ديگران تنها قسمتى از اين اسرار را مى‏ دانند.


[1] . اصول كافى، جلد 1 صفحه 213.
[2].منبع : تفسیر نمونه ذیل آیۀ شریفه.