دسته‌بندی امام‌حسین(ع) از قرآن‌خوان‌ها

امام‌حسین علیه‌السلام در روایتی مراتب بهره‌مندی از معارف قرآن کریم را این گونه بیان می‌فرمایند:

«کتاب اللّه عزوجل علی أربعة أشیاء: علی العبارة و الاشارة و اللطایف و الحقایق. فالعبارة للعوام و الاشارة للخواص و اللطائف للأولیاء و الحقایق للأنبیاء؛ کتاب خدا بر چهار چیز استوار است: عبارات و رمزها (اشاره‌ها) و لطایف و حقایق، عبارات آن برای توده مردم است، اشاره و رموزات از آنِ خواص و بندگانِ ویژه است، لطایف آن برای اولیا است و حقایق آن نیز برای پیامبران و انبیا است». (بحارالأنوار، ج 89، ص 20)

در این حدیث، امام‌حسین علیه‌السلام ضمن بیان این که قرآن، دارای معارف عمیقی است؛ بهره‌مندی از آن را برای همگان میسر می‌داند. مقصود از «عبارات»، شناخت‌ مفاهیم در حد ترجمه و دانستن معانی لغات است که توده‌های مردم در آن‌سهم دارند. مقصود از «اشارات قرآن» فهم قرآن در حد تفسیر آن است که در‌حوزه صلاحیت متخصصان قرآن و مجتهدان تفسیر است که به ابزار تفسیر مجهزند. منظور از «لطایف قرآن» نکات و برداشت‌هایی است که از حد فهم بیش‌تر علمای تفسیر، فراتر است و شرط ولایت الهی را طلب می‌کند، آنان که دل به خدا سپرده‌اند و خدا سرپرستی آنان را بر عهده گرفته است و از یاران و حواریون خاص پیشوایان معصومند به حوزه لطایف قرآن راه یافته، از آن بهره‌مند می‌شوند. مقصود از «حقایق قرآن» نیز ذات قدسی و مکنون ملکوتی قرآن است که اتصال و تماس با آن معصوم را می‌سزد و دست دیگران از آن حوزه، کوتاه است؛ (لا‌یَمَسُّـهُ إِلاّ المُطَهَّـرُونَ).

منبع؛ کتاب امام‌حسین(ع) و قرآن