هفته هفدهم:...( " دوری از صفت رذیله عجب و تکبر "). ...

شيطان ، اين دشمن قسم خورده و ديرينه انسان ، كه همواره در كمين انسان است تا عبادت هايش را تباه و بى نتيجه سازد، از اين راه ها براى فاسد كردن و باطل نمودن عبادات ما وارد مى شود:

1- ريا

كسى كه نه براى خدا، بلكه براى جلب نظر مردم يا رسيدن به موقعيّت و شهرت ، عبادت مى كند، او گرفتار دام شيطان است و عباداتش به هدر مى رود. اين اخلال در عبادت ، توسّط شيطان حتّى گاهى پيش از عمل هم ، در نيّت پديد مى آيد و از قصد قربت باز مى دارد.

2- عُجب

شيطان انسان را در حين عبادت ، به خودپسندى و مهم دانستن عبادت ها مى كشد، و اگر كار، با نام و براى خدا هم شروع شده باشد، در نيمه راه ، شيطان آنرا تباه مى سازد و انسان را به غرور، دچار مى سازد.

3- گناه

بى شك ، گناهان ، آثار خوب عبادات را از بين مى برند. كشاورزى كه پس ‍ از ماهها تلاش وزحمت درراه به ثمر رساندن مزرعه وباغ ، در اثر يك غفلت ، گرفتار آتش سوزى و حريق خرمن مى شود، رنجهايش هدر رفته است . گناهان ، آتشى در خرمن عبادات و اعمال ما هستند كه آنها را بر باد مى دهند.

خلاصه آنكه : شيطان ، يا جلوى ورود آب زلال را به جام دل انسان مى گيرد، يا پس از پر شدن اين ظرف ، آنرا آلوده و فاسد مى سازد و يا زيراب آنرا كشيده ، آب ها را هدر مى دهد.

امام سجاد عليه السلام در دعاى مكارم الاخلاق از خداوند چنين مى طلبد: اِلهى عَبِّدْنى لَكَ وَ لا تُفْسِدْ عِبادَتىِ بِالْعُجْبِ... اَعِزَّنى وَلا تَبْتَلينّى بِالْكِبْرِ...(29) خدايا، مرا بنده خودت ساز، ولى عبادتم را با عُجب ، فاسد مگردان ، مرا عزيز كن ولى به تكبّر مبتلايم مساز.

صدقه هم كه نوعى عبادت مالى است ، به تعبير قرآن ، با منّت نهادن باطل و تباه مى شود.(30)

كاشتن نهال ، وقت چندانى نمى برد، ولى به ثمر رساندن و مواظبت از سلامت آن و زدودن آفت ها دشوار است . گاهى گناهان يا حالات ناپسند روحى ، همه نيكى ها را بر باد مى دهد.

در حديث مى خوانيم : اِنَّ الْحَسَدَ يَاْكُلُ الْحَسَن اتِ كَما تَاءْكُلُ النّارُ الْحَطَبَ(31)

آنگونه كه آتش ، هيزم را مى خورد، حسد هم حسنات را مى خورد.

در روايتى آمده كه : عابدى مغرور و فاسقى شرمنده ، هر دو وارد مسجد شدند، فاسق ، بخاطر حالت توبه و پشيمانى ، دگرگون گشت و مؤ منى صالح شد ولى عابد، به خاطر غرورش ، فاسق از كار درآمد.(32)