دنیای سوال و پاسخ بورسی

 81 - آیا می‌توان مجمع عمومی عادی را در غیر مواعد سالیانه دعوت نمود؟

هیأت مدیره و همچنین بازرس می‌توانند در مواقع مقتضی، مجمع عمومی عادی را به طور فوق‌العاده دعوت نمایند. در این صورت دستور جلسه مجمع باید در آگهی دعوت قید شود.

  82 - شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه چیست؟

شرکتی است که امور مربوط به ثبت،‌ نگهداری، انتقال مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه را انجام می‌دهد.

  83 - اوراق بهادار چیست؟

هر نوع ورقه یا مستندی است که متضمن حقوق مالی قابل نقل و انتقال برای مالک عین و یا منفعت آن باشد.

  84 - به اختلافات بین فعالان بازار اوراق بهادار چگونه رسیدگی می‌شود؟

به اختلافات بین کارگزاران، بازارگردانان، کارگزاران، معامله‌گران و سایر اشخاص ذیربط ناشی از فعالیت حرفه‌ای آنان در صورت عدم سازش در کانون‌ها، توسط هیأت داوری رسیدگی می‌شود.

 
85 - سبدگردان کیست؟

شخص حقوقی است که در قالب قراردادی مشخص و به منظور کسب انتفاع، به خرید و فروش اوراق بهادار برای سرمایه‌گذاری می‌پردازد.

  86 - چه اشخاصی در هیأت داوری سازمان بورس به اختلافات رسیدگی می‌نمایند؟

هیأت داوری متشکل از سه عضو می‌باشد که یک عضو توسط رئیس قوه قضاییه از بین قضات با تجربه و دو عضو از بین صاحبنظران در زمینه‌های اقتصادی و مالی به پیشنهاد سازمان و تأیید شورا انتخاب می‌گردند.

 
87 - حسابرسی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بر عهده کدام یک از موسسات حسابرسی است؟

بر اساس ماده 11 دستورالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار (مصوب 8/5/1386 شورای عالی بورس و اوراق بهادار) حسابرسی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار صرفاً توسط موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار انجام می‌شود.

  88 - آیا نهادهای مالی یا شرکت‌های دیگر به جز شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ملزم به حسابرسی توسط موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار هستند؟

بله - بر اساس ماده 11 دستورالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، علاوه بر شرکت‌های پذیرفته شده در بورس سایر اشخاص حقوقی زیر نیز مکلفند حسابرس مستقل و بازرس قانونی خود را از میان موسسات حسابرسی که در فهرست موسسات حسابرسی معتمد درج شده‌اند، انتخاب نمایند: الف- شرکتهای متقاضی پذیرش در بورس اوراق بهادار، ب – شرکتهای فرعی شرکتهای پذیرفته شده یا متقاضی پذیرش در بورس اوراق بهادار، پ – شرکتهای سهامی عام که کل حقوق صاحبان سهام آنها بیشتر از رقم تعیین شده توسط سازمان می‌باشد، ت – شرکتهای فرعی شرکتهای سهامی عام موضوع بند "پ" فوق، ث – کلیه نهادهای مالی موضوع بند 21 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذرماه 1384 و شرکتهای فرعی آنها، ج – کلیه کانونهای موضوع بند 5 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذرماه 1384، و چ – سایر واحدهایی که متقاضی انتشار عمومی اوراق مشارکت مشمول ثبت نزد سازمان هستند.

 
89 - آیا همۀ شرکت‌های سهامی عام درشرف‌تأسیس باید نزد سازمان بورس به ثبت برسند؟

مطابق مادة 27 قانون بازار اوراق‌بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب آذرماه 1384 مجلس شورای اسلامی)، اوراق‌بهادار زیر از ثبت نزد سازمان " معاف" هستند: -اوراق مشارکت دولت، بانک مرکزی و شهرداری‌ها -اوراق مشارکت منتشره توسط بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری تحت نظارت بانک مرکزی -اوراق‌بهادار عرضه شده در "عرضه‌های خصوصی" -سهام هر شرکت سهامی‌عام که کل حقوق صاحبان سهام آن کمتر از رقم تعیین شده توسط سازمان باشد. (مطابق مصوبة هیئت مدیره مورخ 28/08/85 سازمان بورس و اوراق‌بهادار، این مبلغ 10 میلیارد ریال تعیین شده است) -سایر اوراق‌بهاداری که به تشخیص شورا نیاز به ثبت نداشته باشند، از قبیل اوراق منتشره توسط سازمان‌ها و مراجع قانونی دیگر.

 
90 - شرکت‌های سهامی عام درشرف‌تأسیس چگونه تشخیص دهند که مشمول ثبت نزد سازمان هستند یا معاف از ثبت؟

شرکت‌های سهامی عامِ در شرف تأسیس، برای ثبت شرکت نزد مرجع ثبت شرکت‌ها ملزم به ارائۀ "مجوز عرضۀ سهام و ثبت این اوراق نزد سازمان بورس و اوراق بهادار" یا "اعلامیۀ معافیت از ثبت این اوراق نزد سازمان" می‌باشند. لذا ناشر باید به مدیریت نظارت بر بازار اولیه در سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه نموده و نامة استعلام ثبت (مطابق نمونه فرم سازمان) را به منظور بررسی معافیت یا عدم معافیت اوراق دردست انتشار از ثبت نزد سازمان ارائه ‌نماید.

 
91 - منظور از عرضۀ خصوصی چیست؟

فروش مستقیم اوراق بهادار توسط ناشر به سرمایه گذاران نهادی است.

 
92 - منظور از سرمایه‌گذاران نهادی چیست؟ ژ

بانک‌ها و بیمه‌ها، -هلدینگ‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌ بازنشستگی، شرکت تأمین سرمایه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار، -هر شخص حقیقی یا حقوقی که بیش از 5 درصد یا بیش از 5 میلیارد ریال از ارزش اسمی اوراق بهادار در دست انتشار ناشر را خریداری کند، -سازمان‌‌ها و نهادهای دولتی و عمومی -شرکت‌‌های دولتی، -اعضای هیأت مدیره و مدیران ناشر یا اشخاصی که کارکرد مشابه‌ دارند.

  93 - آیا در مجموعه بازار سرمایه ایران امکان انجام معاملات آتی (futures ) وجود دارد و در صورت وجود چگونه می¬شود به این امر مبادرت نمود ؟

بلی از تیر ماه 1387 امکان انجام معاملات آتی در بورس کالای ایران فراهم شده است. در حال حاضر انجام معاملات آتی بر روی قراردادهای اونس طلا و مفتول مس در بورس مذکور انجام می¬شود. علاقمندان به انجام این معاملات می¬توانند با مراجعه به کارگزاران بورس کالای ایران ضمن آشنایی با سازوکار انجام معاملات، اقدام به گشایش حساب و کد معاملاتی و ارائه سفارش برای مشارکت در این معاملات نمایند. جهت اخذ اطلاعات بیشتر در خصوص این معاملات و همچنین آشنایی با مقررات مربوطه (دستورالعمل معاملات قراردادهای آتی در بورس کالای ایران) علاقمندان می توانند به سایت اینترنتی بورس کالای ایران (WWW.IME.CO.IR ) مراجعه نمایند و یا به آدرس تهران، میدان فردوسی، خیابان شهید سپهبد قرنی، کوچه کامل، پلاک 4 شرکت بورس کالای ایران مراجعه نمایند.

  94 - شرکت‌های سهامی عامِ در شرف تأسیس که ثبت آنها نزد سازمان الزامی است، باید چه مدارکی را به این سازمان ارائه نمایند؟

فهرست مدارک مورد نیاز به شرح زیر است. علاقمندان جهت آشنایی با مقررات مربوطه (دستورالعمل معاملات قراردادهای آتی در بورس کالای ایران) و اخذ اطلاعات بیشتر در این خصوص معاملات و همچنین دریافت فرمها می‌توانند به سایت اینترنتی سازمان بورس و اوراق بهادار (WWW.SEO.IR ) مراجعه نمایند. -فرم تکمیل شدة استعلام ثبت (فرم الف-1)، -فرم تکمیل شدة تقاضای تأسیس و ثبت اوراق‌بهادار (فرم ت-1)، -بیانیة ثبت (فرم ب-1)، -طرح اساسنامه (فرم ث-1) ، -طرح اعلامیة پذیره‌نویسی (فرم پ-1)، -گواهی تایید نام شرکت، -اظهارنامة ثبت شرکت‌ها، -طرح کسب و کار و یا طرح امکان‌سنجی برای انجام سرمایه‌گذاری‌های برنامه‌ریزی شده و انجام فعالیت‌های منطبق با طرح اساسنامه، -اظهارنظر مشاور حقوقی، -مجوزهای اخذ شده از مراجع قانونی، -مستندات مربوط به حقوق انحصاری ناشر، - نامة تأییدیه بانک مبنی بر واریز مبلغ پرداخت شده توسط مؤسسین، - نامة کارشناس رسمی دادگستری درخصوص ارزیابی آوردة غیر نقد مؤسسین (در صورت وجود)، - یک نسخه از قرارداد منعقد شده با شرکت تأمین سرمایه، عامل و متعهد پذیره‌نویسی(درصورت وجود)، - یک نسخه از هرنوع توافق‌نامه یا قرارداد منعقد شده با سایر نهادهای مالی در ارتباط با انتشار اوراق (درصورت وجود)

 
95 - شرکت‌های سهامی عام در شرف تأسیس معاف از ثبت نزد سازمان باید چه مدارکی به این سازمان ارائه کنند؟

فهرست مدارک مورد نیاز به شرح زیر است. علاقمندان جهت آشنایی با مقررات مربوطه (دستورالعمل معاملات قراردادهای آتی در بورس کالای ایران) و اخذ اطلاعات بیشتر در این خصوص معاملات و همچنین دریافت فرمها می¬توانند به سایت اینترنتی سازمان بورس و اوراق بهادار (WWW.SEO.IR ) مراجعه نمایند. -فرم تکمیل شدة استعلام ثبت (فرم الف-1)، -بیانیة معاف از ثبت (فرم م-1) -طرح اساسنامه -طرح اعلامیة پذیره‌نویسی -گواهی تایید نام شرکت، -اظهارنامة ثبت شرکت‌ها.

  96 - شرکت‌های سهامی‌عامی که قصد افزایش سرمایۀ خود را داشته باشند، باید چه مدارکی را به سازمان ارائه نمایند؟

مدارک ارائه شده به سازمان بر حسب این‌که آیا شرکت سهامی عام در سازمان به ثبت رسیده است یا خیر، محل افزایش سرمایه و نوع عرضۀ اوراق بهادار ناشی از افزایش سرمایه، متفاوت و در بندهای 8 الی 12 بدان اشاره شده است.

  97 - چنانچه شرکت‌های سهامی عام ثبت شده نزد سازمان قصد افزایش سرمایه داشته باشند، باید چه مدارکی را به سازمان بورس ارائه نمایند؟

فرم تکمیل شدة استعلام ثبت (فرم الف-2)، -فرم تکمیل شدة تقاضای افزایش سرمایه (فرم ت-2)، -بیانیة ثبت (شرکت‌های تولیدی و خدماتی فرم ب-1/2، بانک‌هاو لیزینگ‌ها ب-2/2 و شرکت‌های هلدینگ و سرمایه‌گذاری ب-3/2) -گزارش توجیهی هیئت مدیره در خصوص افزایش سرمایه به‌همراه اظهار نظر بازرس قانونی، -طرح آگهی یا اعلامیة پذیره‌نویسی (افزایش سرمایه با رعایت حق تقدم فرم پ-2 ، افزایش سرمایه با سلب حق‌تقدم فرم پ-3 و فروش سهام پذیره‌نویسی نشده (حق‌تقدم استفاده نشده) فرم پ-4) -آخرین اساسنامة شرکت همراه با آگهی ثبت تغییرات انجام شده طی دو سال گذشته، -آخرین صورت‌های مالی حسابرسی شده به‌انضمام یادداشت های همراه، -چنانچه هنگام درخواست، بیش از شش ماه از پایان سال مالی گذشته باشد یک نسخه کپی صورت‌های مالی میان دوره‌ای، شامل ترازنامه و صورتحساب سود و زیان می‌بایست ارائه گردد. این گزارشات باید به تأئید مدیر مالی شرکت رسیده باشد. -گزارش فنی و اقتصادی طرح مورد تأیید مشاور فنی طرح (در صورت اجرای پروژه) -فیش واریزی کارمزد رسیدگی به درخواست افزایش سرمایة شرکت‌، نیم در هزار مبلغ افزایش سرمایة درخواستی حداکثر به ‌مبلغ 20 میلیون ریال به شماره حساب سیبا 0103402911003 نزد بانک ملی شعبة بورس.

 
98 - چرا از بورس اوراق بهادار به عنوان یک بازار سازمان یافته و منسجم نام می‌برند؟

از آنجا که بورس‌ها دارای مکان فیزیکی یا مجازی مشخص هستند که تمام سفارش‌های خرید و فروش در آنجا وارد یک سامانه معاملاتی متمرکز می‌شود و معامله به روش حراج صورت می‌گیرد، بورس‌ها را یک بازار سازمان یافته و منسجم می‌نامند. در این بازار ساز و کارها، مقررات و ضوابط معینی بر عملیات حاکم است و یک مقام ناظر مسئولیت حسن اجرای عملیات و رعایت مقررات را به عهده دارد.

  99 - یکی از مزایای بورس اوراق بهادار تسهیل فرآیند تأمین مالی شرکت‌ها است. این امر چگونه محقق می‌شود؟

شرکت‌هایی که در بورس فهرست می‌شوند و اوراق بهادار آنها مورد معامله قرار می‌گیرد، فرصت و امکان مناسبی را برای انتشار اوراق بهادار جدید به دست می‌آورند. شرکتی که اوراق بهادار آن در بورس پذیرفته شده، به دلیل دارا بودن بازار مناسب برای اوراق و نیز قیمت‌گذاری آن براساس مکانیزم بازار، می‌تواند اوراق بهادار جدید خود را در زمان مناسب و با شرایط مطلوب منتشر نماید. بدین ترتیب شرکت‌های پذیرفته شده در بورس می‌توانند منابع مورد نیاز خود را راحت‌تر از شرکت‌های خارج از بورس‌ فراهم نمایند. به عبارت دیگر، بورس اوراق بهادار (به عنوان یک بازار ثانویه) از طریق ایجاد نقد‌شوندگی برای اوراق بهادار شرکت‌های پذیرفته شده، قابلیت فروش اوراق جدید را در بازار اولیه برای شرکت‌ها فراهم می‌سازد و در واقع به‌طور غیر مستقیم موجب تسهیل تأمین مالی شرکت‌های بورسی می‌شود.

  100 - بورس اوراق بهادار چگونه به گسترش مالکیت عمومی کمک می‌کند؟

بورس امکان دسترسی و سرمایه‌گذاری تمام افراد جامعه را با حداقل سرمایه در شرکت‌ها فراهم می‌کند و مالکیت سهام هر شرکت برای تمام افراد امکان‌پذیر می‌شود. به این ترتیب عموم افراد جامعه می‌توانند از طریق خرید سهام شرکت‌ها در بورس، در مالکیت واحدهای صنعتی، تولیدی، بازرگانی و خدماتی مشارکت نمایند.

سنا