مبحث29صالحین:کرامت نفس

كرامت و كبر
 بين كبر و كرامت انسانى، تفاوت است. كبر از رذايل، و كرامت از فضايل اخلاقى است. مشخص كردن مرز ميان اين دو، بسيار ضرورى است، چه بسا افرادى، به نام كرامت و عزت نفس، دچار تكبّر شوند. از اين‏رو اولياى الهى وقتى از خداوند عزّت مى‏خواستند، بلافاصله نداشتن كبر و خود بزرگ‏بينى را نيز از درگاه الهى تمنّا مى‏كردند؛ مثلاً امام سجاد (ع) در دعاى خود مى‏فرمايد: «و اعزنى و لا تبتلينّى بالكبر؛ خدايا به من عزت ده و مرا به تكبّر مبتلا نكن.»
بزرگان اخلاق گفته‏اند: اساس تكبّر اين است كه انسان از اين‏كه خود را برتر از ديگرى ببيند، احساس آرامش كند. پس تكبر از سه عنصر تشكيل مى‏شود: نخست اين‏كه براى خود مقامى قائل شود، ديگر اين‏كه براى ديگرى نيز مقامى قائل شود و در مرحله سوم مقام خود را برتر از او ببيند و احساس خوش‏حالى و آرامش كند.
اما افراد با كرامت، ضمن اين‏كه خود را ارزش‏مند مى‏دانند، نسبت به ديگران متواضع‏اند. امام على (ع) مى‏فرمايد: كسى كه براى نفس خود عظمت و بزرگى قائل است، فروتنى او از همه بيشتر است.