نقد و بررسی بازی های رایانه ای

فرزند تاریكی

بی تردید سری Thief آغازگر مخفی-كاری حقیقی در میان بازی های کامپیوتری هستند، زیرا آثار دیگری كه همزمان با ظهور این مجموعه پا به عرصه رقابت نهادند، هیچ یك نتوانستند به درستی در چهارچوب عناوین این سبک درخشیده و ماندگار شوند. درست است كه بزرگانی چون Metal Gear Solid و Splinter Cell باعث محبوبیت و توسعه مخفی-كاری طی نسل های گذشته شده اند، اما آنچه كه امروزه در محصولاتی مانند Dishonored دیده می شود، در واقع همان مسیری است كه سال ها پیش Thief‌ آن را پیموده بود. پس از عرضه 3 نسخه متفاوت، اعضای Eidos Montreal با هدف بازسازی و احیای یكی دیگر از اسطوره های دوران طلایی، گرد هم آمده تا زیر نظر Square Enix كه این روزها روابط نزدیك و تنگاتنگی میان آن ها ایجاد شده، یكبار دیگر موفقیتی نظیر Reboot سال گذشته Tomb Raider را اینبار با Thief برای علاقه مندان تكرار كنند.

داستان

یكی از دلایل موفقیت سری بازی های Thief، خط داستانی متفاوت و منحصر به فرد آن به واسطه شخصت اصلی بسیار محبوبش بوده كه همواره از آن به عنوان یكی از برترین شخصیت های دنیای دیجیتال یاد شده است. تفاوت گرت (Garrett) با قهرمانان دیگر، از آن دسته موضوعاتی بوده كه بازیكنان را به پیگیری سرنوشت او سوق داده است. وی یك شاه دزد واقعی و بهترین سارق روزگار خود است كه بر خلاف سایر هم كیشانش، این کار را نه به خاطر ثروت اندوزی، بلكه به علت ذات ماجراجویانه و هیجان نهفته در آن برگزیده به همین دلیل همواره تنها است و دستیاری به همراه ندارد. گرت فرزند تاریكی و مرد شب است كه به هنگام ظلمت به قصرهای بزرگ، كمپ های محافظت شده و عمارت های اشراف زادگان رفته و اشیاء جادویی و گرانبهای ثروتمندان متكبر را سرقت می كند.

Thief جدید در واقع چهارمین نسخه ای است كه تحت این عنوان منتشر شده، اما داستان آن در عین وفاداری به برخی عناصر گذشته، نه یك ماجرای كاملاً مستقل و جدید را روایت می كند و نه دنباله ای برای آن به حساب می آید. ماجرا در شهری با معماری ویكتوریایی به نام The City جریان دارد كه مردم آن از یك سو تحت ظلم و ستم دولت حاكم، به ستوه آمده اند و از سوی دیگر با بیماری خانمان سوز طاعون دست و پنجه نرم می كنند. بر خلاف نسخه های گذشته كه میادین شهر به جولانگاه نزاع میان دو فرقه اصلی Keeper و Hammerite تبدل شده بود، اینبار خبری از آن ها نیست و اشراف موسوم به The Baron و دسته های ناراضی مردم كه در رویای برپایی یك انقلاب در بطن این درگیری قرار دارند، جای آن ها را گرفته اند.

اكنون بیش از هر زمانی جادو و سحر در میان سودجویان رواج پیدا كرده و بعضاً عواقب جبران ناپذیری را بوجود آورده است. اما داستان گرت از آنجایی شروع می شود كه او برای خوش رنگ تر کردن كلكسیون اشیاء قیمتی و زیورآلات خود، شیئی با ارزش و صد البته جادویی متعلق به یكی از قدرتمندان و اشخاص با نفوذ شهر را سرقت می كند كه بی اختیار از اسرار و قدرت های او مطلع می شود و پس از آن برای ارضاء حس كنجكاوی خود و پیدا كردن راهی برای بهبود وضعیت شهر، ماجراهای بسیاری را آغاز می كند كه در هر یك از مراحل بازی به وقوع می پیوندند. در واقع، این خود شما هستید كه خط داستانی را رقم می زنید و این طور می توان گفت که هیچ گونه نكته یا ویژگی خاص جدید یا منحصر به فردی در آن وجود ندارد كه قابل بحث باشد. اما آن حس همذات پنداری همیشگی كه ما بین بازیكنان و گرت اتفاق می افتد، باعث می شود تا انتها به نیت پشت سر گذاشتن وقایع جدید و هیجان انگیز با او و ساعات شبگردی اش همراه باشید.

گرافیك

Thief یكی از معدود عناوین سال 2014 است كه از ابتدا صرفاً برای نسل جدید در نظر گرفته شده و عملكرد مثبت آن از نظر گرافیكی برای PS4‌ ،Xbox One و PC در رأس توجه سازندگان قرار داشت. یادآوری این نكته از آنجایی اهمیت پیدا می كند كه از تفاوت فاحش میان نسخه های نسل هفتمی و هشتمی بازی تعجب نكنید، چرا كه Thief‌ روی PS3 و Xbox 360 همچون یك پورت ضعیف ظاهر شده است كه با عملكرد حقیقی آن فاصله بسیاری دارد. به همین دلیل، كاملاً بدیهی است كه بهترین خروجی را روی یكی از كنسول های نسل هشتمی و یا PC از این بازی می توانید داشته باشد.

حتی طراحی شخصیت گرت هم در هر دو نسل با یكدیگر متفاوت است و روی سخت افزارهای قوی تر چند برابر بهتر و با جزئیات بیشتر به تصویر كشیده می شود. البته با توجه به قدرت بیشتر كنسول های نسل جدید، این تفاوت چندان هم عجیب و غیرمنطقی به نظر نمی رسد. با این وجود، نمی شود از ارزش های هنری و حتی تكنیكی آن حتی روی سخت افزارهای قدیمی تر چشم پوشی كرد و آن را نادیده گرفت. Thief با استفاده از آخرین نگارش های Unreal Engine 3 ساخته شده كه وفور تكنیك های گرافیكی در آن به وضوح دیده می شود. از همان ابتدای بازی، اتمسفر گیرا و سنگین محیط به همراه معماری ویكتوریایی شهر The City مجذوب كننده هستند و به بهترین شكل ممكن فضای مخوف و مرده شهر و تاریكی حاكم بر آن را فریاد می زنند.

نقطه به نقطه محیط با سیاهی و سایه ها در هم آمیخته شده و فضایی ایده ال را برای یك مخفی-كاری درست و حسابی بوجود آورده اند. در همین راستا، سایه زنی ها در نسخه های هر دو نسل حالتی داینامیك به خود گرفته و صرف نظر از وجود لبه های تیز در برخی از پلتفرم ها به رقم نبود تكنولوژی Anti-Aliasing راضی كننده هستند. نورپردازی نیز شرایط نسبتاً مشابهی دارد و وسواس سازندگان در نحوه عملكرد آن كاملاً احساس می شود. از سوی دیگر، كیفیت بافت ها و میزان جزئیات بكار رفته در محیط در هر دو نسل با در نظر گرفتن وسعت و بزرگی فضا بسیار معقول است، اما همچنان مشكل همیشگی موتور UE3 كه مربوط به تأخیر در بارگذاری بافت ها و جزئیات است، در برخی از صحنه ها به نسبت مشاهده می شود.

اما اصلی ترین مشكل بازی كه تا حدود زیادی از ارزش های آن می كاهد، سرعت نه چندان پایدار فریم و افت شدید آن در لحظه های متمادی از بازی است كه حتی در شرایط عادی كمتر به عدد 30 كه استاندارد نسل هفتم است، نزدیك می شود. گذشته از مشكلات موجود، طراحی هنری و زیبای محیط كه شباهت بسیاری به سبک گرافیكی Dishonored دارد، محسور كننده و شبیه به یك تابلوی نقاشی است. ظروف و زیور آلات قیمتی، بسیار خوب طراحی شده اند و از تنوع بالایی برخوردار هستند. به طور كلی، ارزش های هنری و بعضاً تكنیكی بازی باعث می شود تا در نهایت احساس رضایت از Thief در این زمینه به شما دست بدهد.

موسیقی/صداگذاری

نسخه جدید از نظر صداگذاری دستخوش تغییراتی شده كه مهمترین آن، صداپیشه گرت است. در حالیكه همه این شخصیت را با صدای استفن راسل (Stephen Russell) می شناختند، در این Thief شاهد حضور او نیستیم و آقای رومانو اورزاری (Romano Orzari) این وظیفه مهم را عهده دار شده است. البته کار قابل قبول صداپیشه جدید و مدت زمان زیادی كه از عرضه آخرین نسخه بازی با حضور راسل می گذرد، باعث می شود تا كمتر كسی متوجه این تغییرات شود و در نهایت، نتیجه كار راضی كننده باشد. صداپیشگی سایر شخصیت ها نیز به خوبی انجام شده و مشكل خاصی در این زمینه وجود ندارد.

فضای بازی به دلیل فضای خاص آن معمولا ساكت و بدون هر گونه افكت های صوتی مزاحم است. به طوری كه صدای پای گرت می تواند به گوش سربازان مجاور او برسد. هر چند كه معمولاً ندای آزادی طلبی مردم از گوشه و كنار شهر به گوش می رسد و در سكوت حاكم بر بازی، توجه شما را به سوی خود جلب می كند. موسیقی توسط آقای لوک سینت پیره (Luc St. Pierre) ساخته شده و همخوانی بسیار خوبی با اتفاقات و بطور كلی جریان گیم پلی دارد و به عبارتی، قسمتی از آن به حساب می آید. بدان معنا كه وقتی هنوز موقعیت گرت لو نرفته، به نرمی گوشنوازی می كند و درست هنگامی كه سربازان دشمن متوجه حضور او در محیط می شوند، ریتم تند و هیجان انگیزی به خود می گیرد و تا زمانی كه از دید آن ها پنهان نشوید، ادامه پیدا می كند.

گیم پلی

بر خلاف بسیاری از آثار موفق مخفی-كاری كه اغلب در حالت سوم-شخص ساخته شده اند، Thief این لذت را در زوایه دید اول-شخص به علاقه مندان هدیه داد و نخستین بار تجربه ای جدید و متفاوت را به ارمغان آورد. همانطور كه اشاره شد، Thief در واقع یك بازسازی برای این سری محسوب می شود و همین نكته باعث شده تا گیم پلی نیز همچون سایر ابعاد آن دشتخوش تغییراتی شود تا در كنار المان های آشنا و كلیدی این مجموعه، استخوان بندی نسخه جدید شكل بگیرد. Thief جدید همچون دو بازی نخست آن، كاملاً اول-شخص دنبال نمی شود و یا مانند نسخه سوم امكان جابجایی میان حالت اول-شخص و سوم-شخص را هم به بازیكنان نداده است.

در عوض در حالت عادی، دوربین به حالت اول-شخص و در مواقع لزوم، مثل حرکت ها طولانی از روی دیوارها به زاویه دید سوم-شخص درمی آید. این ویژگی باعث شده تا فرمولی كاربردی تر از گذشته در این بازی شكل بگیرد كه در عین حال مخالفان بسیاری هم می تواند برای خود داشته باشد. با استفاده از حركت سریع گرت، می توانید در كسری از ثانیه میان دو نقطه جابجا شوید، اما هنوز هم مخفی-كاری بر مبنای تاریكی، حرف اول را می زند و با توجه به سیستم غیر قابل كاربردی و نصفه و نیمه مبارازات بازی، در واقع تنهاترین راه ممكن برای زنده رسیدن به اهداف خواهد بود. از این رو، موقع خزیدن در تاریكی و سایه ها، هاله ای مه مانند دور تصویر را احاطه می كند و در صورتی كه از این حالت خارج شوید و در معرض دید و خطر قرار بگیرید، ناپدید می شود.

سربازان دشمن تا زمانی كه در تاریكی قرار داشته باشید، حتی اگر كنار یا پیش روی آنان بایستید هم متوجه حضور شما نمی شوند. البته تاریكی حكمفرما بر محیط، علاوه بر فراهم آوردن فضایی ایده آل برای مخفی-كاری، طبعاتی هم به دنبال داشته و به شكل قابل توجهی قدرت دید بازیكنان را كاهش داده است. در همین راستا، قابلیت چشم مصلح (Vision) برای گرت تعبیه شده كه دشمنان و آیتم های مهمی همچون اشیاء با ارزش و لبه ها را از محیط اطراف با رنگ آبی متمایز می كند تا كمتر دچار سردرگمی بشوید. البته این حالت پایدار نیست و با استفاده از نوار آبی رنگی میزان آن به تصویر كشیده می شود كه می توان مقدار آن را با جمع آوری رزهای آبی افزایش داد.

همچنین با استفاده از قابلیت Focus می توانید محیط اطراف را دید بزنید. بطور كلی، بخش مخفی-كاری بازی نسبتاً خوب در بازی پیاده سازی شده و فارغ از نبود تعادل در میان برخی از مراحل، انتخاب های خوبی را در اختیار بازیكنان قرار داده است. اما تا دلتان بخواهد، بخش مبارزات مشكل دارد. به طوری كه عملاً امكان زنده ماندن شما در مقابل یك نفر از سربازان دشمن در حد صفر است، مگر با در نظر گرفتن برخی استثنائات! به همین دلیل، گرت به هیچ وجه یك مبارز قوی نیست و تنها وسیله دفاع شخصی آن یك گرز است و قابلیت استفاده از شمشیر وجود ندارد. البته یك كمان با تیرهای گوناگون هم در دسترس خواهد بود كه بیشتر در اختیار سیستم مخفی-كاری است.

این كمان از تیرهای مختلف آب، آتش، فولادی و... بهره می برد كه هر كدام بسته به نوع شرایط، كاربردهای متفاوتی دارند. برای تمامی قابلیت های گرت نیز یك درخت ارتقا نسبتاً خوب تعبیه شده كه هر چند زیرشاخه های بسیاری ندارد، اما سیستم مثبتی از کار درآمده است. در انتها، باید به یك سری از Mini-Gameهای تكراری و كاملاً بی ارزش همچون باز كردن قفل درها و حل معماهای نه چندان چالش برانگیز به علاوه صحنه های كلیشه ای QTE اشاره كرد كه به هیچ وجه نكته جدیدی با خود به همراه ندارند و از همان ابتدا خسته كننده می شوند.

نتیجه گیری

عملكرد درخشان Tomb Raider ،DmC و... سطح انتظارات را از نسخه های Reboot بازی های ریشه دار بسیار بالا برده، اما بر خلاف آنچه كه این روزها از اصحاب رسانه به گوش می رسد، Thief‌ یك بازسازی نسبتاً راضی كننده است كه هر چند پاسخ چند سال غیبت غیر موجه و انتظار طرفداران قدیمی خود را نداده و از مشكلات ریز و درشتی درنج می برد، اما ارزش تجربه را دارد كه بر عكس بسیاری از آثار پر سر و صدای امروزی تنها به بخش تك نفره خود متكی است و همچنان به علاقه مندان بازی های مخفی-كاری توصیه می شود.