جنگ نرم و حوزه سایبری آن
آنچه که با عنوان "soft war" یا جنگ نرم مطرح می شود در ادبیات غرب بیشتر به قدرت نرم یا "soft power" شناخته شده است كه زیربنای فكری آن، اولین بار توسط "جوزف نای" به شكلی علمی مطرح شد.
آگاهی به گذشته جنگ نرم نشان می دهد كه در طول تاریخ بشر، از همان ابتدا كه جنگ سخت آغاز شد، عملیات روانی یا جنگ نرم نیز بوده است تا از شورش هایی كه در مناطق تسخیر شده به وجود می آمده، جلوگیری شود.
در یک جمله و برای مقایسه میان جنگ نرم و جنگ سخت باید گفت که، مبنای قدرت سخت یا جنگ سخت بر "اجبار" و مبنای قدرت نرم بر "اقناع"استوار است. اقناع ملتها و تلقین باورهایی خارج از هنجارهای دینی و اجتماعی از آن جمله است.
مهم ترین حوزه تأثیرگذاری قدرت نرم بر جریان مقابل، حوزه رسانه است؛ بهره گیری از رسانه ها و امكاناتی كه فرد را قادر می سازد تا برای تأثیرگذاری بر طرف مقابل، به اِعمال قدرت بپردازد. البته در هر عصری متناسب با رسانه های آن روزگار این عملیات شکل جدیدی به خود می گیرد که امروز فضای مجازی و ابزاری با نام اینترنت اثرگذارترین آنها به شمار می رود.
تعدد تاکتیک ها و ابزارها در جنگ نرم در فضای سایبری از جمله ویژگی های منحصر به فرد این فضا به شمار میرود و سهل الوصول بودن این ابزارها کار دفاع و حمله را به موضوعی خاص و کاملا علمی تبدیل نموده که شناسایی این تاکتیکها به انتخاب بهترین شیوه های مقابله کمک خواهد کرد.
جنگ روانی نیز از ابزارهای جنگ نرم به شمار میرود. در کتابی که توسط نيروي دريايي آمريکا منتشر شده، در زیر عنوان جنگ روانی آمده است: «وظيفه عمده جنگ رواني، تحميل اراده ما بر اراده دشمن است، به منظور حاکم شدن بر اعمال آنان از راههايی غير از راههاي نظامي و وسايلي غير از وسايل اقتصادي.».
"سان تزو" در كتاب هنر جنگ می نویسد: «می شود جنگید، اما مهم‌ترین كار این است كه شما در یك نبرد بدون جنگ، پیروزی را به دست بیاورید!» چیزی كه او مد نظر قرار داده، همان عملیات روانی و جنگ نرم است: «باید به استراتژی‌های رقیب و روحیه او حمله كرد؛ به گونه ای كه آنها بپذیرند كه شكست خواهند خورد. اگر كسی در ذهنش بپذیرد كه شكست می خورد، حتماً در دنیای واقع نیز شكست خواهد خورد، زیرا آنچه فرد را به مقاومت تشویق می كند، روحیه است.»
از جمله مهم ترین روشهایی که در عملیات جنگ نرم برای تأثیر بر ذهن مخاطب به خصوص در کشوری مانند ایران مورد استفاده قرار می گیرد می توان تیتروار به مواردی چون: فریب و دست‌كاری در منطق مخاطب، تردیدافكنی، جایگزینی منابع و دروغ پردازی، طراحی ادبیات مناسب و الگوسازی از سبك زندگی غربی، اشاره کرد.
اولین اقدامی كه در مقابله با هرگونه عملیات نرم در فضای سایبری و هر فضای رسانه ای دیگر باید انجام داد، "آگاهی بخشی" است تا هم مهاجمین متوجه شوند كه متوجه اعمالشان هستیم و هم ملت خودمان این آمادگی را دریابند. زمانی كه از طریق آگاهی‌دهی"مصون‌سازی" ایجاد شود، گام بزرگی برداشته شده است. البته در پیچیدگی این کار شکی نیست. تلاشهای در این زمینه در میان مدت و طولانی مدت اثر گذار خواهد بود.
◄◄مستند مرزهای شیشه ای[قسمت اول]
