مخابرات اینترنت میدهد،PAPها توزیع کنند

محمد روح الهی مدیر عامل شرکت مخابرات استان تهران، این روزها سرگرم فراهم آوردن مقدمات پیوستن شرکتش به بخش خصوصی است. شرکتی که در میان سایر شرکت های مخابرات استان کشور، بیشترین تعداد مشترک را دارد، یعنی چیزی نزدیک به ۶ میلیون مشترک در کل استان تهران.

شرکت مخابرات استان تهران نیز همانند سایر شرکت های مخابراتی استان ها درراستای سیاست تمرکززدایی وبراساس قانون اصلاح ماده ۷ قانون تأسیس شرکت مخابرات ایران مصوب ۶/۲/۷۳ مجلس شورای اسلامی ومطابق با اساسنامه مصوب ۱/۱۱/۷۴ کمیسیون مربوطه درمجلس که درتاریخ ۱۱/۱۱/۷۴ توسط ریاست محترم جمهوری ابلاغ شد به مدت نامحدود تأسیس وآغازبه کار کرد.

هرچند که تا چند ماه دیگر این شرکت نیز قرار است به همراه ۳۱ شرکت وابسته وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وارد بورس شوند اما موضوع گفت و گوی ما با مدیر عامل این شرکت بیشتر پیرامون خدماتی است که قرار است این شرکت بعد از خصوصی شدن به مشترکانش ارایه دهد. البته بحث ارایه اینترنت پرسرعت توسط بخش دولتی نیز از دیگر سرفصل های این گفت و گو بود که روح الهی به طور کامل برنامه های آینده خود در این بخش را تشریح کرد که در ادامه می خوانید.

▪ شرکت شما قطعا امسال وارد بورس می شود، با توجه به اینکه مخابرات در بخش تلفن ثابت بدون رقیب است، آیا بعد از خصوصی شدن، تعرفه های خدمات ارایه شده کاهش می یابد یا افزایش ؟

ـ آخرین خبری که ما درای بخش داریم بر می گردد به عرضه سهام مخابرات در ۲۲ خرداد ماه سال جاری برای کشف قیمت. تعرفه ها تابع پروانه و قوانین جاری کشور است. در پروانه اگر ملاحظه فرمایید ما یک الزاماتی داریم که باید تعرفه هایی که سازمان تنطیم مقررات و کمیسیون تنطیم مقررات به ما ابلاغ م یکند را باید رعایت کنیم از طرفی یک لایحه ای در مجلس مطرح بود که در حالا حاضر در مجمع تشخیص قرار دارد در آن لایحه بحثی در مورد تعرفه وجود دارد که چون هنوز قانون نشده و اعتراضاتی بین شورای نگهبان و مجلس در آن زمینه وجود دارد که احتمالا این اختلافات بر سر آن بند هم نیست اگر این تصویب شود با توجه به آنچه که من در جریان هستم، اختیار تعرفه در اختیار اپراتور قرار می گیرد ولی بعید است که در واقع کشور بدون نظارت این موضوع را رها کند، اپراتورها هم دو تا سیاست دارند یا گران می فروشند و کم یا ارزان می فروشندو زیاد. دیدگاه الان در مخابرات این است که تا جایی که می شود ما بتوانیم تعداد مشترکانمان را افزایش دهیم بعید می دانم که در شرایط فعلی و مسولین فعلی دنبال گران کردن تعرفه ها باشیم.

▪ اگر تعرفه بخواهد تغیر داشته باشد آیا باید همانند گذشته در هیات دولت و مجلس و شورای اقتصاد تصویب شود؟ یا اینکه مخابرات خود مختار است؟

ـ بستگی به قانون لایحه اصل ۴۴ دارد که الان در مجمع تشخیص در دست بررسی است و به نکات پروانه. این ها را باید کنار هم گذاشت و از لحاظ حقوقی راه حل را در آورد که مجازن یا نه ولی سیاست شرکت مخابرات ایران افزایش هزینه های مردم نیست، چرا که می خواهد تعداد مشترکین را افزایش دهد. در مقیاس بالا با سود کم کار اقتصادی می شود دیدگاه فعلا این است و بعید می دانم که حتی اگر مجاز به افزایش تعرفه باشند این کار انجام شود.

▪ به غیر از سرویس های هوشمندی که تعریف شده بعد از خصوصی شدن این سرویس ها افزایش می یابد ؟

ـ پیش بینی می شود که اگر ما خصوصی شویم و دستمان در ارایه سرویس باز باشد این موضوع به صورت بهمنی افزایش پیدا کند. شما فرض کنید که ما در حال حاضر می خواهیم یک سرویس را افزایش دهیم، بروکراسی اداری و دولتی یک سال طول می کشد تا ما بتوانیم این سرویس را افزایش دهیم اما اگر ما بتوانیم فارغ از بروکراسی دولتی و قوانین دست و پاگیر این کار را انجام دهیم بدون تردید افزایش سرویس ها قابل توجه خواهد بود. که همین الان هم مطالعات این موضوع در دست انجام و پی گیری است.

سرویس های ارزش افزوده خصوصیت اش این است که یک سرومایه گذاری کم روی سرویس های پایه می شود در نتیجه به نظر می رسد این فضا فضای بهتری می شود و عمده ترین نکته آن هم آن است که مردم برنده نهایی این توسعه خواهند بود. یکی از بحث هایی که ما در این قسمت داریم، استفاده از فعالان بخش خصوصی حاضر در بازار است و استفاده از مشارکت آن هاست. با دیدگاه فعلی من بعید می دانم که نه بخش خصوصی آسیب ببیند و نه مردم. بلکه یک افزایش فضای کسب و کار ایجاد می شود که در قبال آن هم شرکت مخابرات ایران سود می برد و هم فعالان بخش خصوصی و هم مردم.

▪ آماری از میزان درآمد شبکه هوشمند تا این لحظه دارید ؟

ـ در مخابرات کشور خیر، اما در استان تهران دو سرویس از هفت سرویسی که ما فعال کردیم از مهمترین سرویس های مورد استقبال بودند، یکی سرویس کارت اعتباری که حدود ۲۰۰ هزار تا در ماه توزیع می شود، که درآمد حاصل از آن نزدیک ۳۲۰ میلیون تومان در ماه خواهد بود. سرویس دیگر هم اینترنت هوشمند است که در هر دوره حدود ۲ میلیارد تومان در آمد ایجاد می کند که ۷۰ درصد آن به بخش خصوصی تعلق دارد که ما پس از وصول از مردم آن را پرداخت می کنیم.

▪ بحثی اخیرا مطرح شده مبنی بر حضور مخابرات در بخش اینترنت پر سرعت، موافقت ها و مخالفت هایی هم در این باره وجود دارد، پیش تر وزیر ارتباطات تاکید داشتند که این موضوع بیشتر در نقاط محرومی که شرکت های خصوصی حاضر به فعالیت در آن نقاط نشده اند صورت گیرد، و مخابرات قصدی ندارد که عرصه بخش خصوصی را تنگ کند، آیا در تهران هم قرار هست ناحیه های مخابراتی این کار را انجام دهند ؟

ـ در این حوزه مخابرات دولتی از نظر قانون تا آخر سال ۸۵ ممنوع الورود بوده است. اما از ابتدای سال ۸۶ هیچ ممنوعیتی برای ورود نداشته است. در زمان ممنوع الوردی هم فقط در ارایه سرویس ممنوع الورود بوده و در حقیقت شرکت های فعال در این بخش همه متکی به امکانات و فعالیت های مخابرات هستند.

نکته اول این بود که از سال ۸۶ این بحث مطرح شد که آیا ما وارد شویم یا نه؟ نکته دوم هم به وضعیت کشور در این بخش مربوط می شد که تحت هیچ عنوانی رضایت بخش نیست.

هم سرویس های گران، هم کیفیت پایین و هم پراکنده و کم، ارایه می شود. هم یک حجم سرمایه گذاری بالایی در این بخش مورد نیاز است و هم یک عزم جدی برای حل این موضوع. آخرین تصمیمی که گرفته شده است این است که یک حرکت، به صورت وسیع برای راه اندازی سرویس های پرسرعت صورت بگیرد که یکی از آن ها اینترنت پر سرعت است، چون سرویس های پر سرعت منحصر در بخش اینترنت پر سرعت نیست. جلسات مستمری در حال برگزاری است. نگرانی هایی هم از سوی فعالان PAP وجود دارد. سیاست بر این است که این بازار افزایش پیدا کند به نحوی که جای هیچ کس تنگ نشود. قرار است لایه توزیع در استان تهران همچنان در اختیار شرکت های خصوصی قرار گیرد اما با یک نظم جدید.

در این پروانه ای که به شرکت های فعال در این بخش ارایه شده است، مدل کسب و کار در وضع فعلی ایراد دارد، بحث این نیست که بخش خصوصی کم کاری داشته است و یا ما کم کاری داشته ایم. بحث سر این است که مدل ایراد دارد و از این مدل کاری، چیزی بیش از این در نمی آید.

هم PAPها توان خود را در طول این چند سال به کار گرفته اند و هم مخابرات های مناطق. اما متاسفانه مدلی که در آن زمان برای این پروژه به کار گرفته شده مدلی ناقص و مشکل دار بوده است.

ما پیشنهاد یک مدلی جدید را از یک سال و نیم گذشته ارایه دادیم که خیلی از بخش های آن با مشارکت PAP ها در دست بررسی و تدوین است. با این طرحی که در دست بررسی است تعدادی از PAPها موافق هستند و تعدادی هم مخالف. خلاصه طرح ما این است که ما لایه توزیع را به تعدادی از این شرکت های PAP یا کنسرسیومی از آن ها می سپاریم. ما پیشنهاد کردیم به شرکت های PAP که شما بیایید و سه کنسرسیوم تشکیل دهید. و ما هم حاضریم یک مناقصه برای برقراری یک میلیون پورت در استان تهران برای دو تا سه سال در اختیار آن ها قرار دهیم.

▪ این یک میلیون پورت به غیر از پورت هایی است که تا به حال راه اندازی شده است؟

ـ ما برای یک میلیون پورت می خواهیم سرمایه گذاری می کنیم و این برنامه با برنامه قبلی ارتباطی ندارد. روش ما نقض روش فعلی نیست. ما گفته ایم شما کار قبلی خودتان را ادامه دهید و دنبال کنید. وقتی ما اینترنت هوشمند را در تهران راه انداختیم مگر شرکت ها را مجبور کردیم که کارت هایشان را از بازار جمع کنند؟ خیر. به این دلیل که آن روش دیگر مقرون به صرفه نبود خود شرکت ها به سمت اینترت هوشمند آمدند و این در حالی است که هم اکنون نیز برخی از شرکت ها همچنان با همان کارت ها فعالیت خود را ادامه می دهند.

روش ما روش بهتری است. مشکل اصلی شرکت ها این است که چگونه سه کنسرسیوم تشکیل دهند؟ چون ما اصرار داریم که با سه گروه بیشتر نمی توانیم کار کنیم، یک میلیون پورت هم راه اندازی شود، لایه توزیع به شرکت ها تعلق دارد. یعنی آن ها مشترک را می گیرند. ما هم شارژ را همانند اینترنت هوشمند از طریق قبوض جمع آوری می کنیم و بعد حق السهم طرفین را پرداخت می کنیم. این روش به نفع آن ها است. چرا که جمع آوری پول در این سیستم برای ما بسیار راحت و کم هزینه است اما برای آن ها بسیار دشوار و هزینه بر.

نکته بعدی تجهیزات لایه دسترسی است. ما حاضریم اگر بخش خصوصی پیدا شود در این بخش هم مشارکت کنیم. یعنی تجهیزات را ما نخریم. که این را هم به PAPها گفته ایم. PAP ها در حال حاضر همین دو قسمت را در اختیار دارند. یعنی هم توزیع می کنند و هم تجهیزات لایه دسترسی را در اختیار دارند. ما هم همین را می گوییم اما در قالب برگزاری مناقصه. لایه توزیع را فقط به PAPها می دهیم چون آنها پروانه دارند و بقیه پروانه ندارند. در واقع شرکت های PAP پروانه توزیع دارند. ما از حق خودمان در این بخش می گذریم و می گوییم که شما فقط توزیع کنید. اما با یک قرار داد محکم. با یک SLA محکم و با یک طرح فنی محکم که هم حقوق مردم، ملاحظات اقتصادی و فنی، همه رعایت شود.

در لایه دسترسی، تامین تجهیزات در انحصار PAPها نیست. هر شرکتی که می تواند تجهیزات را تامین کند، می تواند حضور داشته باشد. PAPها می گویند مزیت دارند، بیایند در مناقصه شرکت کنند و برنده شوند. تجهیزات را هم ما نمی خواهیم در تمام مناطق خریداری کنیم. هر شرکتی توان سرمایه گذاری دارد می تواند مشارکت کرده و درصد خود را طلب کند.

بالای لیه دسترسی اصلا حوزه PAPها نیست. فقط و فقط و فقط حوزه اپراتوراست پس لایه Core شبکه دیتا را ما باید توسعه دهیم که برنامه آن را هم داریم و در دست اقدام است و مجوز های قانونی را باید برای آن بگیریم که در حال اخذ مجوز هستیم. خیلی موضوع شفاف است. و حرف ما نقض گذشته و تعطیل کردن کار گذشته نیست. زیر سوال بردن کار گذشته نیست. فقط یک مدل جدید است که مردم، ما و شرکت های PAP سود می برند، این سود در چه صورتی رخ می دهد؟ در مقیاس یک میلیون پورت. با ۵۰ و یا ۶۰ هزار پورت جواب نمی دهد.

▪ این یک میلیون پورتی که مورد نظر شماست با پورت هایی که قبلا واگذار شده است فرقی دارد یا ندارد؟

ـ کلا شرکت های PAP مدعی راه اندازی ۷۰ هزار پورت در تهران بیشتر نیستند. راه اندازی یک میلیون پورت در برابر ۷۰ هزار پورت فکر نمی کنم که تاثیر چندانی داشته باشد که این ۷۰ هزار پورت باشد یا نباشد.

▪ اتصال مدارس و دانشگاه ها و غیره به شبکه ملی اینترنت این هم از طریق شرکت مخابرات استان تهران است یا PAPها؟

ـ این مسئله را معاونت فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات پی گیری کرده اند. در بعضی از استان ها این کار توسط PAPها و در بعضی از استان ها هم توسط مخابرات استان ها انجام شده است. در استان تهران هم ترکیبی صورت گرفته است. یعنی تعداد قابل توجهی از مدارس از طریق شرکت های PAP و حدود ۶۰۰ مدرسه هم از طریق ما. ما اصلا از این موضوع استقبال نمی کنیم نه اینکه از کل طرح استقبال نکنیم، بلکه از اینکه ما بخواهیم واگذار کنیم استقبال نمی کنیم. توصیه ما این است که همین شرکت های PAP واگذار کنند و ما هم همین کار شبکه ای و اپراتوری خودمان را انجام دهیم. البته در درآمد این بخش ما بدون تردید شریک هستیم.

▪ همانطور که می دانید بحثی که PAPها در عدم توسعه خود دارند عدم همکاری برخی از مناطق مخابراتی با آن ها است، در این مورد توضیح می دهید؟

ـ ما هیچ الزامی به ارایه فضا به PAPها نداریم اما ما نهایت همکاری را انجام داده ایم. از ۹ منطقه استان تهران تقریبا در ۷ منطقه به شکل کامل با PAP ها همکاری داشته ایم. به غیر از مناطق ۲ و ۸. در این دو منطقه ما محدودیت فضا داریم که عمده انتقادات PAPها هم در این دو منطقه است. جالب است که بدانید دز اکثر مراکز این دو منطقه اکثر PAPها حضور دارند. برخی دیگر هم با خریدن یا اجاره کردن فضایی در کنار مخابرات خود را توسعه داده اند. به طور کلی در پلان تجاری PAPها این نکته لحاظ شده که باید خود PAPها فضا داشته باشند نه اینکه مخابرات به آن ها فضا دهد، اما متاسفانه این مسئله به بهانه ای برای برخی از PAPها نسبت به عدم توسعه آن ها تبدیل شده است. اما به نظر من تمام این مشکلات به مدل کار باز می گردد. در مدل فعلی هیچ موضوع مهندسی رعایت نشده است. در حال حاضر کدام مشترک می توانند مدعی حقوق خود از PAPها باشد؟ مدلی که ما تعیین کردیم، یک شبکه یکپارچه است که یک ناظر هم دارد. سازمان تنطیم مقررات می تواند من را کنترل کند. مردم اگر مدعی شوند که در فلان منطقه دسترسی در برخی از ساعات قطع بوده است یک ناظر در شبکه وجود دارد که این امر را به راحتی تایید می کند.

مهمترین حسناین روش این است که درآمدها شفاف می شود همانند اینترنت هوشمند. ما از طریق قبوض هزینه ها را جمع آوری می کنیم، مالیات را کسر می کنیم و به دارایی هم اعلام می کنیم.

▪ فکر می کنید این مدل چه زمانی اجرایی شود؟

ـامیدواریم که تا حدود آذر ماه با رگولاتور و وزارت خانه به تفاهم هایی برسیم که با مدل جدید کار را آغاز کنیم.

▪ از وقتی که در اختیار ما قرار دادید سپاسگذاریم.